Σ. Καμενόπουλος: Σπάνιες Γαίες και επισιτιστική κρίση...

Οι τιμές των σπάνιων γαιών έχουν πιάσει ρεκόρ δεκαετίας. Παρόμοια εκτόξευση τιμών των σπάνιων γαιών είχε παρατηρηθεί το 2010 ως αποτέλεσμα του γεωπολιτικού περιστατικού μεταξύ Κίνας-Ιαπωνίας στα νησιά Σενκάκου. Ορισμένοι θα προσπαθήσουν να συσχετίσουν την εκτόξευση τιμών των σπάνιων γαιών με την πανδημία. Αυτό είναι λάθος. Καμία συσχέτιση δεν υφίσταται μεταξύ των δύο γεγονότων.

Η γενεσιουργός αιτία της εκτόξευσης των τιμών των σπάνιων γαιών βρίσκεται στην παντελή έλλειψη αγοράς σπάνιων γαιών. Η Κίνα ελέγχει 100% τόσο το “downstream” όσο και το “upstream” των σπάνιων γαιών. H Κίνα έχει κάθε κίνητρο να περιορίσει την πρόσβαση στις σπάνιες γαίες. Στόχος της Κίνας είναι η δημιουργία μεγαλύτερου οικονομικού και γεωπολιτικού κέρδους. Πώς το πετυχαίνει αυτό εδώ και 11 χρόνια; Με δόλωμα τα κέρδη, παρασύρει τις δυτικές εταιρείες ώστε αυτές να προσπαθήσουν να μπουν στην χειραγωγημένη από την Κίνα «αγορά», και έπειτα τραβώντας το χαλί, οδηγεί τις δυτικές εταιρείες σε οικονομική καταστροφή-πτώχευση… πάλι. Η Δύση βρίσκεται λοιπόν πίσω στο σημείο μηδέν όπως ακριβώς είχε βρεθεί το 2010. Θα περίμενε κανείς να έχει βάλει μυαλό η Δύση. Δυστυχώς δεν έβαλε και συνεχίζει τα ίδια λάθη. Αυτό μπορεί κανείς να το διαπιστώσει με μεγάλη ευκολία π.χ. όταν εξετάσει διάφορα εταιρικά σχήματα, τόσο στην ΕΕ όσο και στις ΗΠΑ, τα οποία προβάλλονται διεθνώς ως η «μεσσιανική λύση» στο πρόβλημα προμήθειας σπάνιων γαιών. Όποιος εξετάσει σε βάθος το ιδιοκτησιακό καθεστώς των συγκεκριμένων εταιρικών σχημάτων θα δει στο παρασκήνιο… την Κίνα. Δυστυχώς οι εξελίξεις είναι εξαιρετικά δυσάρεστες.

Οι λάτρεις της ελεύθερης αγοράς από το 2011 και εντεύθεν διατυμπάνιζαν παγκοσμίως ότι δεν υφίσταται πρόβλημα με την προμήθεια και τις τιμές των σπάνιων γαιών καθώς η ελεύθερη αγορά θα έλυνε το πρόβλημα. Το 2019 προειδοποιήθηκαν οι εν λόγω «αναλυτές» ότι «στην περίπτωση των σπάνιων γαιών, η ελεύθερη αγορά οδήγησε στην πλήρη εξάρτηση της Δύσης από τη Κίνα. Δηλαδή, από το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα». Οι εξελίξεις, δυστυχώς, αποδεικνύουν την ορθότητα εκτίμησης. Ο γράφων το 2019 είχε προτείνει σε συνάντηση ειδικών στην ΕΕ, τη δημιουργία συνεταιρισμού σπάνιων γαιών. Η ΕΕ παρότι υιοθέτησε την πρόταση… χωρίς τον γράφοντα, την προσάρμοσε στις ιδεοληψίες της με αποτέλεσμα σε ένα «θανάσιμο» λάθος. Ακυρώνοντας στην πράξη τη γεωπολιτική λογική που υπαγόρευε το μέτρο… Προσκάλεσε την Κίνα να συμμετάσχει στον εν λόγω συνεταιρισμό, και μάλιστα στο μεγαλύτερο ευρωπαϊκό κοίτασμα σπάνιων γαιών και ουρανίου. Στο κοίτασμα της Γροιλανδίας! Το εν λόγω σφάλμα, όπως ήταν αναμενόμενο -σε όλους πλην ΕΕ- γύρισε μπούμερανγκ.

Το αποτέλεσμα ήταν να υπάρξουν σφοδρές κοινωνικές αντιδράσεις στη Γροιλανδία, επειδή η κινεζική εταιρεία δεν είχε σκοπό να εφαρμόσει στοιχειώδη περιβαλλοντικά μέτρα προστασίας. Η κυβέρνηση της Γροιλανδίας έπεσε και η νέα κυβέρνηση προσφάτως απαγόρευσε επί της ουσίας την αξιοποίηση των σπάνιων γαιών της χώρας. Αυτό, αν μη τι άλλο, καταδεικνύει τις τεράστιες ευθύνες των ιθυνόντων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ευθύνες οι οποίες, λόγω της τεράστιας εφαρμογής των σπάνιων γαιών στην εμπορική αλυσίδα διάφορων προϊόντων, τείνουν να αποβούν καταστροφικές για το ευρωπαϊκό εμπόριο.

Ας δοθεί μία ακόμη εκτίμηση σχετική με τις τιμές των τροφίμων...
Όπως είχε εκτιμηθεί από τον Φεβρουάριο του 2020 ότι θα αυξηθούν παγκοσμίως ραγδαία. Το ζούμε ήδη. Οι «αναλυτές» και πάλι προσπαθούν να συνδέσουν αυτό το φαινόμενο με την πανδημία. Και πάλι κάνουν λάθος.
Η αύξηση στις τιμές των τροφίμων αυξάνουν, και θα συνεχίσουν να αυξάνουν, για δύο λόγους:
1. Η Κίνα ελέγχει την πλειοψηφία (μαζί με το Μαρόκο), τόσο στο upstream όσο και στο downstream, ΚΑΙ των κοιτασμάτων φωσφόρου. Ο φώσφορος συνδέεται με τα λιπάσματα…
2. Όλο και περισσότερες επιστημονικές έρευνες στρέφονται σιγά-σιγά στην αξιοποίηση φωσφορικών κοιτασμάτων προς εξόρυξη σπάνιων γαιών. Ο λόγος που γίνεται αυτό είναι επειδή αναμένεται σφοδρή αύξηση στη ζήτησή τους.

Η αύξηση στη ζήτηση σπάνιων γαιών, με τη σειρά της, σχετίζεται άμεσα με την αύξηση στη ζήτηση ηλεκτρικών αυτοκινήτων και την υιοθέτηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Η αύξηση στη ζήτηση ηλεκτρικών αυτοκινήτων και των ΑΠΕ σχετίζεται με τη σειρά της με την επίμονη στάση της Δύσης στην υιοθέτηση βίαιης μετάβασης στην αποκαλούμενη Πράσινη Ανάπτυξη χωρίς ωστόσο να έχουν προ-εξασφαλισθεί η ασφαλής προμήθεια των απαραίτητων πρώτων υλών, τις οποίες εν προκειμένω, διαθέτει μόνο η Κίνα. Όπως διαπιστώνουμε, η εξίσωση γίνεται ακόμη πιο δυσεπίλυτη εισάγοντας ακόμη μία παράμετρο, αυτή της παγκόσμιας πείνας που πλέον απειλεί την ανθρωπότητα, παρόμοια με αυτή των ενεργειακών φυτών. Με ποια λιπάσματα θα καλλιεργηθούν τεράστιες εκτάσεις γης παγκοσμίως, ώστε να εξασφαλισθούν τρόφιμα και ζωοτροφές, εάν ο φώσφορος χρησιμοποιείται για άλλη χρήση και όχι για λιπάσματα;