HUMINT: "Παγίδα από μέλι"

Στο χώρο του HUMINT (Human Intelligence, Πληροφορίες από ανθρώπινες πηγές) υπάρχει μία τεχνική συλλογής πληροφοριών με ένα τεράστιο σύννεφο κακής φήμης γύρω της, η τεχνική «honey trap» ή «honeypot» (παγίδα από «μέλι») που σημαίνει με απλά λόγια τη χρήση ρομαντικών ή σεξουαλικών σχέσεων για εξαγωγή πληροφοριών. Σε αυτό το άρθρο μας θα κάνουμε μία εισαγωγή σε αυτό το θέμα και ελπίζουμε να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα σας.

Στην αριστερή φωτο βλέπετε τη δεσποινίς Άννα Βασίλγιεβνα Τσάπμαν που χρησιμοποιούσε έως πρόσφατα (το 2010 που συνελήφθη) αυτές τις τεχνικές ως πράκτορας Ρωσικών υπηρεσιών πληροφοριών (Προσοχή! Όχι αξιωματικός πληροφοριών, πράκτορας. Εάν δε γνωρίζετε τη διαφορά μελετήστε το άρθρο μας «Διαφορά πράκτορα και κατασκόπου»).
Στην δεξιά φωτό  βλέπετε μία ιερόδουλη, τη δεσποινίς Εκατερίνα Γερασίμοβα που χρησιμοποιούνταν από τις Ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών ως πράκτορας για στρατολόγηση HUMINT αντικαθεστωτικών δημοσιογράφων στη Ρωσία.

Εάν θυμάστε το άρθρο μας «Κατασκοπεία: Μέθοδος SADR» που περιγράφει το κύκλο στρατολόγησης μίας ανθρώπινης πηγής (ενός πράκτορα με απλά λόγια), στο δεύτερο στάδιο έχουμε την αξιολόγηση των υποψήφιων πρακτόρων. Εάν εκεί εντοπίσει ότι κάποιος από τους υποψήφιους έχει τεράστια αδυναμία σε κάποιο φύλλο ή συγκεκριμένες σεξουαλικές προτιμήσεις ίσως να κριθεί ότι είναι ο ιδανικότερος τρόπος για μετάβαση στο επόμενο στάδιο. Να τονίσουμε ότι όλες οι υπηρεσίες πληροφοριών στο κόσμο κάνουν πολύ προσεκτικές αναλύσεις του ψυχολογικού προφίλ των υποψηφίων προτού προχωρήσουν από το στάδιο της αξιολόγησης στο στάδιο της ανάπτυξης. Ο λόγος είναι ότι εάν δε πετύχει αυτό τότε ίσως ο υποψήφιος να αποκαλύψει στις τοπικές αρχές στοιχεία των αξιωματικών πληροφοριών που προσπάθησαν να τον στρατολογήσουν, τεχνικές που χρησιμοποίησαν, μέρη που συναντήθηκαν, κτλ. αναγκάζοντας την υπηρεσία να προβεί σε σημαντικές αλλαγές που ίσως να βάλουν σε κίνδυνο και άλλες πηγές που έχει ήδη στρατολογήσει.

Ας πάρουμε ένα τυπικό σενάριο, κατά το πρώτο στάδιο εντοπίστηκε ένας πολιτικός που έχει πρόσβαση στις απαιτούμενες πληροφορίες. Κατά το δεύτερο στάδιο βρέθηκε ότι ο συγκεκριμένος έχει τεράστια αδυναμία στο αντίθετο φύλλο και έχει ιστορικά κάνει παράλογες πράξεις μόνο και μόνο για να βρεθεί με μία ελκυστική γυναίκα. Αυτά είναι πολύ καλές ενδείξεις για τη τεχνική που παρουσιάζουμε εδώ και έτσι η υπηρεσία αποφασίζει να χρησιμοποιήσει τη παγίδα από «μέλι» για τη στρατολόγηση του. Υπάρχουν δύο βασικές παραλλαγές σε αυτή τη παγίδα.

Αριστερά βλέπετε το μοντέλο Κριστίν Κίλερ που τη δεκαετία του 1960 είχε στρατολογηθεί από τις Βρετανικές υπηρεσίες πληροφοριών ως πράκτορας για στρατολόγηση Σοβιετικών διπλωματών με τη τεχνική της παγίδας από μέλι.
Δεξιά  είναι η Ολλανδή Μαρχαρέθα Χερτάουντα ΜακΛέοντ που οι περισσότεροι τη γνωρίζουν με το ψευδώνυμο που είχε ως αξιωματικός πληροφοριών της Γαλλίας. Το ψευδώνυμο της ήταν Μάτα Χάρι.

Η πρώτη μέθοδος είναι με τη χρήση κάποιας εκπαιδευμένης αξιωματικού πληροφοριών σε αυτό το τομέα. Αυτό είναι εξαιρετικά σπάνιο και θα λέγαμε ότι οι ειδικοί του είδους είναι με έτη φωτός διαφορά οι χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Μία γεύση από αυτό μπορείτε να πάρετε και από τη ταινία «Το Κόκκινο Σπουργίτι (2018)» που βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα. Η τεχνική αυτή είναι όπως αναφέραμε πάρα πολύ σπάνια, αλλά όχι ανύπαρκτη. Φαινομενικά τυχαία ο υποψήφιος συναντάει τη παγίδα από μέλι και ξεκινούν μία ρομαντική σχέση που μπορεί να διαρκέσει από ώρες έως και αρκετούς μήνες προτού η αξιωματικός προχωρήσει στο στάδιο ανάπτυξης του. Δηλαδή, αρχικά να ζητήσει χαμηλής αξίας πληροφορίες και σταδιακά να το κάνει ξεκάθαρο ότι θέλει να τον στρατολογήσει ως πηγή πληροφοριών της υπηρεσίας της υπογράφοντας και την ανάλογη συμφωνία μαζί του. Στις ημέρες μας, αυτή η μέθοδος όσο πάει και γίνεται σπανιότερη.

Και πάμε στη δεύτερη παραλλαγή. Αυτή είναι με μεγάλη διαφορά η πιο συνηθισμένη μέθοδος εκτέλεσης της τεχνικής που παρουσιάζουμε εδώ και διενεργείται με εξαναγκασμό για συνεργασία. Στο ίδιο σενάριο, εδώ η υπηρεσία θα προσλάβει κάποιο ελκυστικό για το στόχο άτομο που «τυχαία» θα γνωρίσει τον υποψήφιο πράκτορα και θα κάνουν ότι είναι να κάνουν. Έπειτα η υπηρεσία θα εξαναγκάσει τον υποψήφιο να συνεργαστεί με διάφορες εικονικές απειλές όπως ότι θα διαρρεύσουν βίντεο της συνεύρεσης στην οικογένεια του, ότι η γυναίκα/άντρας έδωσε κατάθεση ότι βιάστηκε και θα πρέπει να τον συλλάβουν εάν δε συνεργαστεί, ότι ήταν ανήλικη/ανήλικος και τώρα θα τον συλλάβουν, κτλ.

Αριστερά είναι η δεσποινίς Κάτια Ζατουλίβετερ  και συνελήφθη στις ΗΠΑ το 2011 ενώ εργάζονταν επί τρία χρόνια ως βουλευτική σύμβουλος. Είχε καταφέρει να στρατολογήσει τον Μάικ Χάνκοκ από την επιτροπή άμυνας των ΗΠΑ που της μετέφερε άκρως απόρρητες πληροφορίες και στη συνέχεια τις διοχέτευε στη Ρωσία.
Δεξιά βλέπετε τη Μαρία Βαλεριέβνα Μπουτίνα που συνελήφθη τον Ιούλιο του 2018 στις ΗΠΑ με τη κατηγορία της στρατολόγησης πρακτόρων από τη κυβέρνηση των ΗΠΑ προς όφελος των Ρωσικών υπηρεσιών πληροφοριών.

Ιστορικά, οι δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών σύμφωνα με την αρχή του MICE (περισσότερα στο άρθρο μας «Κατασκοπεία: Στρατολόγηση MICE») προτιμούν να εκμεταλλεύονται αδυναμίες σε χρήμα, ιδεολογία, εγωισμό και σπανιότερα σε εξαναγκασμό διότι έχει αποδειχτεί ότι δε παράγει πράκτορες με διάρκεια στο χρόνο.

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι η μέθοδος αυτή δεν αφορά αποκλειστικά τις κρατικές υπηρεσίες πληροφοριών. Υπάρχουν και αρκετές περιπτώσεις στο τομέα των ιδιωτικών επιχειρήσεων όπου ανταγωνιστές χρησιμοποιούν τις ίδιες ακριβώς μεθόδους είτε για πρόσβαση σε ευαίσθητες πληροφορίες που θα τους δώσουν πλεονέκτημα στην αγορά, είτε για να επηρεάσουν αποφάσεις σε μία ανταγωνίστρια εταιρία. Μάλιστα, το 2009 η Βρετανική υπηρεσία πληροφοριών MI5 έστειλε προειδοποίηση σε πολλούς επιχειρηματίες Βρετανικών εταιριών καθώς είχαν παρατηρήσει μεγάλη αύξηση σε αυτή τη μέθοδο στρατολόγησης πρακτόρων από τις υπηρεσίες πληροφοριών της Κίνας για απόκτηση τακτικών πλεονεκτημάτων στη διεθνή αγορά και στη τεχνολογία.

Παρότι η πληοψηφία των περιπτώσεων αφορά γυναίκες, υπάρχουν και περιστατικά με άντρες, καθώς και με άτομα του ιδίου φύλλου. Μία τέτοια περίπτωση ήταν και αυτή του ομοφυλόφιλου δημοσιογράφου Τζέρεμι Γούλφεντεν που στρατολογήθηκε στις Ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών από έναν ελκυστικό Ρώσο άντρα όσο βρίσκονταν για επαγγελματικούς λόγους στη Μόσχα.

Σήμερα η στρατολόγηση πηγών HUMINT με τη τεχνική παγίδας από «μέλι» καλά κρατεί. Όπως προαναφέραμε, στις περισσότερες περιπτώσεις είναι από χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης όπως επίσης και Ασιατικές χώρες με πιο πολλές περιπτώσεις από τη Κίνα. Από τη φύση της η τεχνική στοχεύει άτομα με έντονη αδυναμία στις σεξουαλικές τους ορέξεις, άρα η συμβουλή για προστασία από αυτή τη τεχνική δυστυχώς δε λειτουργεί συχνά σε αυτά τα άτομα καθώς δε σκέφτονται λογικά όταν κάποιος εκμεταλλευτεί αυτή την αδυναμία τους. Η προστασία για αυτή τη τεχνική είναι η εξής: Κάθε φορά που έχετε επαφή με ένα άτομο το οποίο σας ελκύει να σκέφτεστε «τι ακριβώς θέλει από εμένα;». Εάν δεν έχετε κάποια ξεκάθαρη απάντηση σε αυτό το ερώτημα, τότε καλύτερα να είστε πάρα πολύ επιφυλακτικοί προτού προβείτε σε οποιαδήποτε πράξη. Να θυμάστε, κανένας άνθρωπος δε σας πλησιάζει εάν δε θέλει κάτι από εσάς. Μπορεί να θέλει κάτι τελείως αθώο, αλλά μπορεί και να θέλει κάτι πολύ πιο σπουδαίο. Εάν δεν έχετε ξεκάθαρη απάντηση στο τι ακριβώς θέλει, καλύτερα να το αποφύγετε άμεσα.

https://defensegr.wordpress.com/2019/07/15/humint-pagida-apo-meli/