Γαλλικές Φρεγάτες Belharra για το ΠΝ: Σε καλό δρόμο οι διαβουλεύσεις, το 50% του κόστους καλύπτουν οι Γάλλοι

• Οι Belh@rra σχεδιάστηκαν και αναπτύχθηκαν ως ψηφιακές φρεγάτες. 
• Το ραντάρ ενεργής φασικής διάταξης Sea Fire μπορεί να εμπλέξει έως και 16 στόχους ταυτοχρόνως, τη στιγμή που οι σημερινές φρεγάτες του ΠΝ μπορούν ως 2 στόχους.
• Οι Belh@rra μπορούν να φέρουν ως και 30 βλήματος επιφανείας-αέρος Aster-30 σε κατακόρυφους εκτοξευτές SYLVER A70 με μέγιστη εμβέλεια έως και 120 χιλιόμετρα παρέχοντας ικανή και αξιόπιστη αεράμυνα περιοχής.
• Σημαντική η παράμετρος της αποδέσμευση των βλημάτων SCALP Naval μέγιστου βεληνεκούς 1.000 χιλιομέτρων από τους Γάλλους.

Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι το πρόγραμμα ναυπήγησης έως και έξι νέων φρεγατών είναι παλιό και εγκρίθηκε από το ΚΥΣΕΑ το 2009. Με τα σημερινά δεδομένα το ΠΝ προσανατολίζεται στην προμήθεια τεσσάρων (4) φρεγατών τύπου Belh@rra των γαλλικών ναυπηγείων Naval Group(Vid).

Οι Belh@rra είναι πλοία μήκους 121 μέτρων, πλάτους 18 μέτρων, βυθίσματος 6,7 μέτρων και εκτοπίσματος 4.000 τόνων, δηλαδή λίγο παραπάνω από τις ΜΕΚΟ-200. Αξίζει να τονιστεί πως η φρεγάτα φέρει ένα εξαιρετικά σύγχρονο ραντάρ ενεργής φασικής διάταξης Sea Fire ζώνης συχνοτήτων «S» (2-4 GHz) με ικανότητα να εμπλέξει έως και 16 στόχους ταυτοχρόνως (τη στιγμή που οι σημερινές φρεγάτες μπορούν ως 2 στόχους) της εταιρείας Thales με τέσσερα πάνελ τοποθετημένα περιμετρικά του κυρίου ιστού αισθητήρων, υπερσύγχρονο Σύστημα Διαχείρισης Μάχης τύπου Setis και σόναρ μεταβλητού βάθους νέας γενιάς τύπου CAPTAS-4 της εταιρείας Thales ικανό να εντοπίζει υποβρύχιες απειλές χαμηλού ακουστικού ίχνους. Το ραντάρ έχει την ικανότητα αποκάλυψης στόχων χαμηλού ηλεκτρομαγνητικού ίχνους απόρροια των νέων τεχνολογιών που εφαρμόζονται με τέσσερις σταθερές διατάξεις κεραιών με στοιχεία Tx/Rx κατασκευασμένα από Νιτρίδιο του Γαλλίου (GaN) που αντιπροσωπεύει τις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα των ραντάρ. Το νέο ραντάρ μπορεί να βλέπει τυπικούς στόχους μεγέθους ΑΦΝΣ σε αποστάσεις έως και 500 χιλιόμετρα ενώ στόχους επιφανείας επιπέδου φρεγάτας/ κορβέτας σε αποστάσεις 80 χιλιομέτρων.

Για το θέμα του CIWS οι Γάλλοι δέχονται μέχρι στιγμής την εγκατάσταση των συστημάτων εγγύς άμυνας Phalanx από τις φρεγάτες τύπου «S” του Π.Ν. Αξίζει να τονιστεί πως το ζήτημα του οπλισμού είναι σύνθετο και πολλές είναι οι διαμορφώσεις που θα μπορούσαν να επιλεγούν ακόμα και με αύξηση των βλημάτων αλλά το οικονομικό αποτελεί τροχοπέδη. Μια πολύ ενδιαφέρουσα επιλογή θα ήταν ο εφοδιασμός των πλοίων με το Camm-er (επιπλέον των Aster 30) με μέγιστο βεληνεκές έως και 45 χιλιόμετρα. Ή άλλη επιλογή θα αποτελούσε και το MICA VL. Το ραντάρ ενεργής φασικής διάταξης Sea Fire μπορεί να εμπλέξει έως και 16 στόχους ταυτοχρόνως, τη στιγμή που οι σημερινές φρεγάτες του ΠΝ μπορούν ως 2 στόχους. Έκαστο πλοίο θα μπορεί να φέρει ως και 30 βλήματος επιφανείας – αέρος τύπου Aster 30 σε κατακόρυφους εκτοξευτές SYLVER A70 με μέγιστη εμβέλεια έως και 120 χιλιόμετρα παρέχοντας ικανή και αξιόπιστη αεράμυνα περιοχής. Αυτό δηλαδή που λείπει σήμερα από το Π.Ν μετά την απόσυρση των αντιτορπιλικών ADAMS και που στερεί από το Π.Ν την ασφαλή παρουσία σε ανοικτά πελάγη δίχως την αεροπορική κάλυψη από τη Π.Α. Ενδεχομένως η διαμόρφωση που θα επιλέξει το Π.Ν να είναι τέτοια που να περιλαμβάνει και ένα μικρό απόθεμα από στρατηγικά βλήματα SCALP NAVAL ικανά να πλήττουν υψηλής αξίας στόχους σε αποστάσεις 1.000 χιλιομέτρων στην τουρκική ενδοχώρα.

Ιδιαίτερη μνεία οφείλουμε να κάνουμε στο Link 16 και στη φιλοσοφία δικτύωσης του πλοίου αποτελώντας ένα σημαντικό τεχνολογικό άλμα στις υφιστάμενες σχεδιάσεις πλοίων. Το Link 16 των πλοίων θα τους επιτρέπει να έχουν μια ολοκληρωμένη εικόνα της τακτικής κατάστασης σε ναυτικό και αεροπορικό επίπεδο, να συνεργάζονται άψογα με τα υπό εκσυγχρονισμό ΑΦΝΣ ή τα ΑΣΕΠΕ ώστε να έχουν μια ολοκληρωμένη σύνθεση τακτικής εικόνας. Είναι πολύ σημαντικό το παραπάνω καθότι πολλές φορές δίνουμε βάση στα οπλικά συστήματα ή στους αισθητήρες και μας διαφεύγουν ζητήματα πληροφοριών και επίγνωσης της τακτικής κατάστασης.

Μέχρι σήμερα οι Belh@rra έχουν επιλεγεί από τη Γαλλία για τη ναυπήγηση πέντε (5) πλοίων με συνολικό κόστος € 3,5 δισεκατομμύρια, δηλαδή € 700 εκατομμύρια ανά πλοίο. Η έναρξη της ναυπήγησης του πρώτου πλοίου θα γίνει το 2019 και αναμένεται να παραδοθεί στο Γαλλικό Ναυτικό το 2023 (επιχειρησιακό αναμένεται να χαρακτηριστεί το 2025). Οι Belh@rra μπορούν να φέρουν ως και 30 βλήματος επιφανείας-αέρος Aster-30 σε κατακόρυφους εκτοξευτές SYLVER A70 με μέγιστη εμβέλεια έως και 120 χιλιόμετρα παρέχοντας ικανή και αξιόπιστη αεράμυνα περιοχής. Σύμφωνα με πληροφορίες μας, οι οποίες προκύπτουν από πηγές που συμμετέχουν στις συναντήσεις μεταξύ της Naval Group και της ΓΔΑΕΕ, οι συζητήσεις αφορούν στη ναυπήγηση τεσσάρων Belh@rra, δύο στη Γαλλία και δύο στην Ελλάδα. Η γαλλική πλευρά έχει διαβεβαιώσει την ελληνική ότι, εάν το σχετικό συμβόλαιο υπογραφεί το 2018, η τοποθέτηση της τρόπιδας της πρώτης ελληνικής Belh@rra θα γίνει το 2020 με την πρώτη φρεγάτα να παραδίδεται το 2024 και η δεύτερη το 2026. Για τις δύο φρεγάτες που θα ναυπηγηθούν στην Ελλάδα, το πρώτο πλοίο θα αρχίσει να ναυπηγείται το 2021, ενώ οι παραδόσεις των δύο πλοίων θα γίνουν το 2025 και το 2027 αντίστοιχα.

Σημαντική είναι η διαβεβαίωση των Γάλλων για αποδέσμευση των βλημάτων αντιαεροπορικής άμυνας περιοχής Aster-30 και των βλημάτων προσβολής SCALP Naval μέγιστου βεληνεκούς περί των 1.000 χιλιομέτρων για των εξοπλισμό των ελληνικών Belh@rra, εάν και εφόσον βέβαια προχωρήσει η προμήθεια των πλοίων. Εξάλου η πρόσφατη αποδεύσμευση των Scalp Naval για την Αίγυπτο δίχως αμερικανικό πονοκέφαλο δείχνει πως πιθανότατα θα είναι θετικοί και για την Ελλάδα δεδομένων συν τις άλλοις του άριστων ελληνοαμερικανικών σχέσεων.

Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα το κόστος των τεσσάρων πλοίων αναμένεται να ανέλθει στα € 2,8 δισεκατομμύρια δίχως τα όπλα. Το 50% (€ 1,4 δισεκατομμύρια), που αντιπροσωπεύει τη ναυπήγηση των δύο πλοίων στη Γαλλία, προτείνεται να καλυφθεί από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων που κατέχουν οι Γάλλοι και πρέπει να επιτρέψουν στο Ελληνικό Δημόσιο. Σημειωτέον πως τα κέρδη από τα ομόλογα, κυμαίνονται μεταξύ 1,5 και 2 δις ευρώ και έκαστο πλοίο με τα όπλα αγγίζει το 1 δις ευρώ. Με τη προϋπόθεση πως θα δοθούν αυτά τα χρήματα από τους Γάλλους και την ελληνική πλευρά να καταβάλλει τίμημα περί τα 2 με 2,5 δις ευρώ τότε μπορούμε να υλοποιήσουμε πρόγραμμα για 4 πλοία. Ένα άλλο σενάριο βέβαια που συζητιέται είναι να προμηθευτούμε δύο πλοία εξ ολοκλήρου με χρηματοδότηση των Γάλλων σε πρώτη φάση με προοπτική άλλων δύο στο μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα από εθνικούς πόρους όταν οι οικονομικές συνθήκες το επιτρέψουν. Το υπόλοιπο 50%, που αντιπροσωπεύει η ναυπήγηση των δύο πλοίων στην Ελλάδα, θα πρέπει να καλυφθεί από εθνικά κονδύλια. Με γνώμονα το κόστος του γαλλικού προγράμματος τα πλοία αξίζουν έκαστο περί τα 760 εκατομμύρια ευρώ δίχως τα όπλα τους.

Όμως το πρόβλημα με το συγκεκριμένο σχεδιασμό είναι ότι τα δύο μεγαλύτερα ναυπηγεία της χώρας, δηλαδή τα Ναυπηγεία Ελευσίνας και τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα, που δεν εμπνέουν σταθερότητα σε κάποιον μελλοντικό επενδυτή (για παράδειγμα τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά βρίσκονται σε ειδική διαχείριση και τον προσεχή Νοέμβριο αναμένεται να πραγματοποιηθεί διαγωνισμός για την πώληση τους). Είναι σαφές ότι ακόμα και εάν το συμβόλαιο για τη ναυπήγηση τεσσάρων Belh@rra για το ΠΝ υπογραφεί αύριο, τα πλοία θα ενταχθούν σε υπηρεσία την τετραετία 2024-2027, ενώ θα χρειαστούν και 1-2 χρόνια προκειμένου να χαρακτηριστούν επιχειρησιακά. Η ενδιάμεση λύση για το ΠΝ, η οποία θα καλύψει την εξαετία 2018-2024, είναι η πλήρης υποστήριξης των εν υπηρεσία πλοίων του στόλου (με συμφωνίες εν συνεχεία υποστήριξης) και η υλοποίηση ενός προγράμματος αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού των τεσσάρων υπερπολύτιμων φρεγατών MEKO-200.

Το Π.Ν έχει απορρίψει αμφότερες τις λύσεις της ενοικίασης φρεγατών FREMM λόγω κόστους αφού κάθε πλοίο κόστιζε ετησίως άνω των 180 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβανομένων των χρημάτων ασφάλισης του πλοίου, μισθώματος κτλ ενώ παράλληλα απορρίφθηκε και η απόκτηση μεταχειρισμένων αντιτορπιλικών Cassard απόρροια βραχυπρόθεσμου βίου. Στο τραπέζι έπεσαν και οι κορβέτες Gowind αλλά το Π.Ν εκτιμά πως δεν προσφέρουν την σημαντική ποιοτική διαφοροποίηση και ανωτερότητα από τον τουρκικό στόλο αποτελούν όμως αδιαμφισβήτητα μια οικονομική λύση για την ανανέωση του στόλου. Άποψη μας είναι πάντως πως οι Gowind αποτελούν μια πολύ καλή λύση μεταξύ του συμβιβασμού για νέα πλοία επιπέδου κορβέτας και με οικονομικό κόστος κτήσης. Αποτελούν σχεδόν το ένα δεύτερο του κόστους μιας Belharra και διαθέτουν αξιοσημείωτες ικανότητες. Σίγουρα όχι αυτές των Belharra αλλά ανώτερες των σημερινών φρεγατών.

Και επειδή πολλοί φίλοι αναγνώστες μας ρωτούν γιατί δεν κάνουμε διεθνή δημόσιο διαγωνισμό για τα νέα πλοία η απάντηση είναι πολύ απλή: γιατί από τη στιγμή που δεν έχουμε την πολυτέλεια να πληρώσουμε πλοία από εθνικούς πόρους τότε είμαστε αναγκασμένοι να προβούμε σε συμβιβασμούς όπως αυτή του να επιλέξουμε ένα εξαιρετικά ικανό πλοίο κατόπιν γαλλικών εισηγήσεων και διαβουλεύσεων. Oι επαφές είναι σε πολύ καλό δρόμο ενώ για το οικονομικό που παραμένει το βασικό «αγκάθι” οι Γάλλοι φαίνονται αρκετά ευέλικτοι, ικανοί να διευκολύνουν την ελληνική πλευρά όσο χρειάζεται. Με τη προοπτική η χώρα να μην πάει σε εκλογές και προκύψει έκτακτη πολιτική αστάθεια είναι πολύ πιθανό ως τα Χριστούγεννα του τρέχοντος έτους να έχουμε πολύ ευχάριστες εκπλήξεις. Πολύ ουσιώδης και θετική εξέλιξη είναι η πρόθεση της Γαλλικής κυβέρνησης να προχωρήσει σε γαλλικά «FMS” ικανά να καλύψουν τις χρηματοδοτικές ανάγκες του προγράμματος. Ήδη σε επίπεδο Γαλλικής κυβέρνησης έχουν δρομολογηθεί όλες οι απαραίτητες νομικές και γραφειοκρατικές πρωτοβουλίες.

https://defencereview.gr/