Η Διοίκηση Ταχέων Σκαφών μαζί με την Διοίκηση Φρεγατών συγκροτούν τις κύριες διοικήσεις του Αρχηγείου Στόλου του Π.Ν. Στη διάθεση τους, έχουν τις βασικές μονάδες επιφανείας που θα διεξάγουν τον ναυτικό αγώνα. Οι εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα στη Διοίκηση Ταχέων Σκαφών είναι οι ακόλουθες:
1. Αποσύρθηκαν άτυπα οι πυραυλάκατοι (ΤΠΚ) τύπου 148. Τα πλοία αυτά δόθηκαν στη Διοίκηση Πλοίων Επιτηρήσεως με σκοπό να επιχειρούν ως κανονιοφόροι στο Ανατολικό Αιγαίο. Στην απόφαση αυτή δύο λόγοι διαδραμάτισαν καταλυτικό ρόλο: αφενός η παλαιότητα των πλοίων σε συνδυασμό με το υψηλό κόστος υποστήριξης και αφετέρου το μεγάλο βάρος που έχει κληθεί να διαχειριστεί η Διοίκηση Πλοίων Επιτηρήσεως λόγω μεταναστευτικών ροών και τουρκικής προκλητικότητας. Οι πυραυλάκατοι τύπου 148 είναι οι εξής: Υποπλοίαρχος ΒΟΤΣΗΣ Ρ-72 ναυπηγήθηκε στις 08-01-1973, Ανθυποπλοίαρχος ΠΕΖΟΠΟΥΛΟΣ Ρ-73 ναυπηγήθηκε στις 17-07-1974 και Υποπλοίαρχος ΜΑΡΙΔΑΚΗΣ Ρ-75 ναυπηγήθηκε 12-06-1974. Πρόκειται για πλοία με ηλικίες άνω των 42 ετών.
2. Σταδιακά στα 5 ΤΠΚ κλάσης ΡΟΥΣΕΝ εγκαθίστανται βλήματα επιφανείας Exocet Block 3. Από τα 5 ΤΠΚ κλάσης ΡΟΥΣΕΝ ήδη τα 2 φέρουν τους υπερσύγχρονους Exocet Block 3 με βεληνεκές 180 χιλιομέτρων. Οι Exocet Block 2 διαθέτουν εμβέλεια 70 χιλιομέτρων. Τα νέα ΤΠΚ κλάσης ΡΟΥΣΕΝ έχουν φέρει μια πραγματικά επανάσταση στο Π.Ν λόγω τεχνολογικών επιδόσεων και δυνατοτήτων αφού φέρουν κορυφαία βλήματα κατά στόχων επιφανείας, έχουν εξαιρετικές ικανότητες αυτοάμυνας κατά εναέριων απειλών απόρροια του RAM και μεγάλο οπλικό φορτίο συνολικά 8 βλημάτων Exocet.
3. Οι παραδόσεις για το 6ο και 7ο ΤΠΚ κλάσης ΡΟΥΣΕΝ διαφαίνονται για επόμενα 2 με 3 χρόνια. Η ναυπήγηση και στα δύο πλοία έχει ολοκληρωθεί κατά 50%. Πιθανότατα, το πρώτο να δοθεί τέλη του 2017 ή αρχές του 2018. Τα χρονοδιαγράμματα διαρκώς τροποποιούνται λόγω καθυστερήσεων στις πληρωμές.
4. Στη δύναμη της Διοίκησης Ταχέων Σκαφών επανέρχεται μέσα στους επόμενους μήνες η πυραυλάκατος ΜΥΚΟΝΙΟΣ. Πρόκειται για το ΤΠΚ το οποίο υπέστη σημαντικές ζημιές μετά από πυρκαγιά που ξέσπασε στο μηχανοστάσιο της τον Ιανουάριο του 2010. Οι εργασίες επισκευής έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί σε ποσοστό άνω του 80%. Το ΓΕΝ πραγματικά μάτωσε για να βρει χρήματα για την επισκευή του σκάφους και κατά συνέπεια αφαιρέθηκαν χρήματα από τον προϋπολογισμού που ήταν για το 6ο και 7ο ΤΠΚ ΡΟΥΣΕΝ. Όπως προκύπτει, η επισκευή του πλοίου ήταν ασύμφορη δεδομένων των ζημιών και της ηλικίας του σκάφους και πήγε πίσω τις παραδόσεις για τα νέα ΤΠΚ.
5. Στις πέντε πυραυλακάτους τύπου Combattante IIIΒ (κλάση “Καβαλούδης”) έχουν αντικατασταθεί οι έξι Penguin Mk2 Mod3, με τέσσερα βλήματα RGM-84G Harpoon Block 1G. Η αλλαγή των βλημάτων από την μια πλευρά μείωσε τον αριθμό των βλημάτων από την άλλη όμως αύξησε τις δυνατότητες εμπλοκής στόχων σε μεγάλα βεληνεκή αφού οι RGM-84G Harpoon Block 1G στα ΤΠΚ να βάλει κατά εχθρικών στόχων από ασφαλείς αποστάσεις εκμεταλλευόμενα πάντα το νησιωτικό ανάγλυφο μέσα από αγκιστρωμένες θέσεις απόκρυψεις. Τα ΤΠΚ τύπου LA COMBATTANTE III εξακολουθούν να φέρουν τα βλήματα MM38 Exocet με εμβέλεια 42 χιλιομέτρων. Δυνητικά τα σκάφη αυτά θα μπορούσαν να φέρουν βλήματα Exocet Block 2.Υπόψιν, ότι ο πυραυλοκινητήρας του βλήματος ΜΜ-38 είναι στα όρια λήξης. Τίθεται ξεκάθαρα ζήτημα ανανέωσης του πυραυλικού δυναμικού.
6. Μείζον ζήτημα για το μέλλον της Διοίκησης Ταχέων Σκαφών σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο επίπεδο είναι οι ηλικίες των πλοίων. Τόσο οι 4 ΤΠΚ LA COMBATTANTE IIIa όσο και οι 5 ΤΠΚ LA COMBATTANTE IIIb έχουν ηλικίες περίπου 40 ετών. Ειδικότερα: οι 4 ΤΠΚ LA COMBATTANTE IIIa έχουν ναυπηγηθεί μεταξύ 1977 και 1978. Οι ηλικίες των πλοίων είναι περί τα 39 έτη. Οι 5 ΤΠΚ LA COMBATTANTE IIIb είναι μεταξύ 1977 και 1981. Ηλικίες πλοίων μεταξύ 39 και 35 ετών. Το σύνολο όλων των LA COMBATTANTE IIIa και LA COMBATTANTE IIIb είναι σκάφη υπέργηρα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η έλλειψη ναυπηγικού προγράμματος. Το σύνολο των παραπάνω πλοίων θα πρέπει να έχει αποσυρθεί μεταξύ 2020 και 2025. Το 2025 πολλά από τα παραπάνω πλοία θα έχουν ηλικίες μισού αιώνα ζωής. Οι οι τέσσερις La Combattante ΙΙΙΑ έχουν δεχθεί εκσυγχρονισμό μέσης ζωής και τα ηλεκτρονικά τους συστήματα βρίσκονται σε αρκετά καλό επίπεδο.
7. Προκύπτει θέμα οροφής πλοίων της Διοίκησης Ταχέων Σκαφών. Υπό τις σημερινές συνθήκες η Διοίκηση Ταχέων Σκαφών έχει στις τάξεις της συνολικά 14 πλοία. Εκ των οποίων 5 ΤΠΚ κλάσης ΡΟΥΣΕΝ με υπό ναυπήγηση άλλα 2 συν τις 4 ΤΠΚ LA COMBATTANTE IIIa όσο και τις 5 ΤΠΚ LA COMBATTANTE IIIb. Όσο και να μεταθέτει το ΓΕΝ για το μέλλον τις αποσύρσεις των LA COMBATTANTE IIIb μοιραία τα σκάφη θα αποχωρήσουν λόγω ηλικίας. Η οροφή θα πέσει περαιτέρω με τις αποσύρσεις και των LA COMBATTANTE IIIb έως το 2025. Δυστυχώς, η έλλειψη ναυπηγικού οράματος και προγράμματος σε συνδυασμό με την οικονομική δυσπραγία θα φέρει τη Διοίκηση Ταχέων Σκαφών σταδιακά με όλο και λιγότερα σκάφη. Εάν λάβει κανείς υπόψιν τα δημοσιονομικά μεγέθη της χώρας στην εποχή των μνημονίων, την πορεία της ελληνικής οικονομίας εδώ και έξι χρόνια, τους προϋπολογισμούς άμυνας και τις εξοπλιστικές δαπάνες η Διοίκηση Ταχέων Σκαφών έως το 2025 θα βρεθεί με μόλις 7 ΤΠΚ. Σίγουρα, τα περασμένα μεγαλεία των 17 ΤΠΚ (πριν 2 χρόνια) ανήκουν σε άλλες εποχές. Πλέον, είναι ζήτημα εάν η Διοίκηση Ταχέων Σκαφών θα έχει 10 με 12 ΤΠΚ μέσα στις επόμενες δεκαετίες. Το θέμα της οροφής των πλοίων της Διοίκησης Ταχέων Σκαφών είναι εξαιρετικά σημαντικό για τη διαμόρφωση της εθνικής ναυτικής ισχύος καθότι φτηνές λύσεις δεν υπάρχουν δεδομένου πως μεταχειρισμένα ΤΠΚ σε σχετικά καλές ηλικίες δεν υφίστανται. Άρα, οι ναυπηγήσεις νέων σκαφών αποτελούν μονόδρομο στη περίπτωση των ΤΠΚ.
Οι ηλικίες των πλοίων της Διοίκησης Φρεγατών και συγκεκριμένα των φρεγατών Standard είναι μεταξύ 33 και 37 ετών. Αξίζει να αναφερθεί πως η ηλικία ενός πλοίο είναι μεταξύ 35 και 40 ετών. Εκ των υστέρων η υποστήριξη ενός πλοίου κοστίζει υπέρογκα ποσά, τα ανταλλακτικά του είναι δυσεύρετα ενώ οι επιδόσεις του χαρακτηρίζονται ως παρωχημένες αφού δεν μπορεί να ανταποκριθεί με απόλυτη επιτυχία στις απειλές. Το σύνολο των φρεγατών Standard έχει ναυπηγηθεί μεταξύ 1976 και 1982 αρχικά για την κάλυψη αναγκών του Ολλανδικού Ναυτικού. Για τον εκσυγχρονισμό των φρεγατών ΜΕΚΟ 200ΗΝ μάλλον θα είναι εκσυγχρονισμός τέλους ζωής και όχι εκσυγχρονισμός μέσης ζωής αφού εάν ήταν έτσι θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί ή να είχε ξεκινήσει τουλάχιστον. Κι όλα αυτά σε συνδυασμό με την μεγένθυση και διόγκωση της Τουρκικής ναυτικής και μη απειλής που εκτός από την ποσοτική υπεροχή λαμβάνει χαρακτηριστικά και ποιοτικής υπεροχής.
Από τα μεγαλύτερα λάθη του Π.Ν ήταν ο επιφανειακός εκσυγχρονισμός των φρεγατών Standard και η μη συνέχιση των ναυπηγήσεων φρεγατών ΜΕΚΟ 200ΗΝ ώστε σταδιακά να αντικαθιστούν τις Standard. Για την απόσυρση των φρεγατών Standard η απόκτηση μεταχειρισμένων πλοίων είναι μονόδρομος καθώς ναυπηγικό πρόγραμμα αντικατάστασης συνολικά 9 πλοίων σε βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο επίπεδο δεν υφίστανται. Κι όλα αυτά σε συνδυασμό με τον μονομερή εξοπλιστικό αφοπλισμό και αυτοεμπάργκο που έχουν επιβάλει οι ελληνικές κυβερνήσεις από το 2005 έως σήμερα αφού από το 2005 έχει να υπογραφεί εξοπλιστικό πρόγραμμα απόκτησης καινούργιων οπλικών συστημάτων...
Οι φρεγάτες κλάσης “Έλλη” (κλάση “Kortenaer” σε ολλανδική υπηρεσία) τύπου S (Standard) αποκτήθηκαν μεταχειρισμένες από το Πολεμικό Ναυτικό της Ολλανδίας, σταδιακά,στις δεκαετίες του 1980, του 1990 και του 2000. Συνολικά το Πολεμικό Ναυτικό (ΠΝ) παρέλαβε και ενέταξε σε υπηρεσία δέκα πλοία του τύπου, αν και σήμερα παραμένουν σε υπηρεσία εννέα πλοία (μετά τον παροπλισμό της φρεγάτας F-463 “Μπουμπουλίνα” το 2013) εκ των οποίων έξι αναβαθμισμένα. Σήμερα, είναι προφανές, ότι τα πλοία αυτά χρήζουν μελλοντικής αντικατάστασης.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’80 το ΠΝπρομηθεύτηκε δύο φρεγάτες τύπου Standard εκτοπίσματος 3.630 τόνων (ναυπηγήθηκαν στα RoyalSchelde για λογαριασμό της Ολλανδίας). Το ολλανδικό πρόγραμμα απέδωσε συνολικά 12 πλοία και διήρκεσε από τον Απρίλιο του 1975 έως τον Οκτώβριο του 1983. Το ΠΝ αγόρασε το 6ο και το 7ο πλοίο του προγράμματος, τα οποία εντάχθηκαν σε υπηρεσία ως F-450 “Έλλη” (πρώην F-812 “Pieter Florisz”) και F-451 “Λήμνος” (πρώην F-813 “WittedeWith”). Η ναυπήγηση της “Έλλης” ξεκίνησε την 1η Ιουλίου του 1977 (καθελκύστηκε στις 15 Δεκεμβρίου του 1979) και εντάχθηκε στο ΠΝ στις 10 Οκτωβρίου του 1981. Η ναυπήγηση της “Λήμνου” ξεκίνησε στις 13 Ιουνίου του 1978 (καθελκύστηκε στις 27 Οκτωβρίου του 1979) και εντάχθηκε στο ΠΝ στις 18 Σεπτεμβρίου του 1982. Την περίοδο 1993-1997 το ΠΝ ενέταξε σε υπηρεσία τέσσερις ακόμα φρεγάτες τύπου Standard ενώ, την περίοδο 2001-2004, εντάχθηκαν στο στόλο τέσσερις ακόμα φρεγάτες του αυτού τύπου.
Πιο συγκεκριμένα, η φρεγάτα F-459 “Αδρίας” (πρώην F-808 “Callenburgh”) εντάχθηκε στο ΠΝ στις 30 Μαρτίου του 1994 (έναρξη ναυπήγησης: 30 Ιουνίου του 1975, καθέλκυση: 12 του Μαρτίου 1977), η F-460 “Αιγαίον” (πρώην F-810 “Banckert”) εντάχθηκε στις 14 Μάιου του 1993 (έναρξη ναυπήγησης: 25 Φεβρουαρίου του 1976, καθέλκυση: 13 Ιουνίου του 1978), η F-461 “Ναβαρίνο” (πρώην F-809 “VanKinsbergen”) εντάχθηκε την 1η Μαρτίου του 1995 (έναρξη ναυπήγησης: 2 Σεπτεμβρίου του 1975, καθέλκυση: 16 Απριλίου του 1977), η F-462 “Κουντουριώτης” (πρώην F-807 “Kortenaer”) εντάχθηκε στις 15 Δεκεμβρίου του 1997 (έναρξη ναυπήγησης: 8 Απριλίου του 1975, καθέλκυση: 18 Δεκεμβρίου του 1976), η F-463 “Μπουμπουλίνα” (πρώην F-826 “PieterFlorisz”) εντάχθηκε στις 14 Δεκεμβρίου του 2001 και παροπλίστηκε στις 18 Φεβρουαρίου του 2013 (έναρξη ναυπήγησης: 21 Ιανουαρίου του 1981, καθέλκυση: 8 Μάιου του 1982), η F-464 “Κανάρης” (πρώην F-825 “JanVanBrakel”) εντάχθηκε στις 29 Νοεμβρίου του 2002 (έναρξη ναυπήγησης: 16 Νοεμβρίου του 1979, καθέλκυση: 16 Μάιου του 1981), η F-465 “Θεμιστοκλής” (πρώην F-823 “PhilipsvanAlmonde”) εντάχθηκε στις 24 Οκτωβρίου του 2003 (έναρξη ναυπήγησης: 3 Οκτωβρίου του 1977, καθέλκυση: 11 Αυγούστου του 1979) και η F-466 “Νικηφόρος Φωκάς” (πρώην F-824 “BloysVanTreslong”) εντάχθηκε στις 19 Νοεμβρίου του 2004 (έναρξη ναυπήγησης: 27 Απριλίου του 1978, καθέλκυση: 15 Νοεμβρίου του 1980).
Ο εκσυγχρονισμός των φρεγατών Standard υπήρξε επιφανειακός. Δεν δόθηκε έμφαση στην προοπτική αύξησης της ισχύος πυρός του πλοίου υπό το πρίσμα της απόκτησης των φρεγατών FREMM. Εξαιρώντας τις απειλές από βληθείσες τορπίλες, για τις οποίες ακόμα και νεότερα τεχνολογικώς και καλύτερα εξοπλισμένα πλοία δεν είναι σίγουρο, αν καταφέρουν να ξεφύγουν αλώβητα από τις τορπίλες νέας γενιάς ,ο ελληνικός στόλος των 4 ΜΕΚΟ 200 ΗΝ και 9 φρεγατών S σε περίοδο ένοπλης σύρραξης με την Τουρκία θα πρέπει να αντιμετωπίσει μια πανσπερμία απειλών όπως: βλήματα AGM 114K Helfire II και Penguin MK2 Mod7 από τα S70B Seahawk, κατευθυνόμενες με λέιζερ ρουκέτες CIRIT από επιθετικά ελικόπτερα Τ-129 και UAV MALE ANKA, βλήματα SLAM-ER από τα F-16, βλήματα Popey I (π.κεφαλή 341 κιλά!) από τα F4ET/2020 Terminator, βλήματα Maverick AGM-65G και βλήματα AGM -88B Harm αντί ραντάρ από τα F-16,UAV Harpy, βλήματα Exocet MM38 από κορβέτες κλάσης Burak, βλήματα RGM-84 Harpoon από φρεγάτες και ταχέα πυραυλοφόρα σκάφη,Sub Harpoon από υποβρύχια και σύντομα το τουρκικής σχεδίασης και κατασκευής βλήμα κρούζ SOM και SOM-J από F-16/F4 Terminator και F35 αντίστοιχα. Φυσικά στα παραπάνω θα πρέπει να προστεθούν βόμβες δορυφορικής κατεύθυνσης JDAM με ξένα ή τουρκικά κιτ ανεμοπορίας.
Αν τώρα δούμε τις υπάρχουσες μαχητικές ικανότητες του στόλου, είναι εύκολο να διακρίνουμε ότι:
Η άποψη μας είναι ότι ακόμη και αν δρομολογηθεί σύντομα ο ΕΜΖ των ΜΕΚΟ 200ΗΝ, το ΠΝ αντιμετωπίζει σοβαρά το ενδεχόμενο να διαθέτει ΜΟΝΟ 4 στις 13 φρεγάτες με σοβαρές ικανότητες αντιαεροπορικής/αντιβληματικής κρούσης τόσο σε ότι αφορά ποιοτικά όσο και ποσοτικά χαρακτηριστικά (διαθέσιμα βλήματα για βολή, σύγχρονα βλήματα, ικανότητα ικανής εμβέλειας ιχνηλάτησης και εμπλοκής στόχων). Με δεδομένο ότι είναι εδώ και καιρό κοινός τόπος ότι ένα νέο ναυπηγικό πρόγραμμα με πλοία που θα εντάξουν ξανά το ΠΝ στο club των ναυτικών με αεράμυνα περιοχής είναι απλά εξωπραγματικό, τότε είναι μονόδρομος η απόκτηση πάση θυσία μεταχειρισμένων μονάδων. Φυσικά, αυτό δεν γίνεται από την μια μέρα στην άλλη. Μια απλή ανάγνωση των ημερομηνιών ναυπήγησης είναι αρκετή για να συμπεράνουμε ότι οι Standard είναι πλοία παλιά, δεδομένου ότι το νεότερο σε υπηρεσία πλοίο είναι σήμερα 36 ετών, ενώ το γηραιότερο είναι 40 ετών! Δηλαδή όλα τα πλοία, αναβαθμισμένα ή μη βρίσκονται στο όριο της επιχειρησιακής τους ζωής. Σε νατοϊκό επίπεδο το «σύνηθες» είναι τα πολεμικά πλοία να παραμένουν σε υπηρεσία 15-20 χρόνια από τη στιγμή της ναυπήγησης, να εκσυγχρονίζονται εκτενώς, να παραμένουν σε υπηρεσία για 15-20 χρόνια και στη συνέχεια να αντικαθίσταται νε νέες ναυπηγήσεις. Με άλλα λόγια ακόμα και με τις πλέον αισιόδοξες εκτιμήσεις οι μη αναβαθμισμένες Standard θα πρέπει να αντικατασταθούν έως το 2020 και στη συνέχεια να αντικατασταθούν οι αναβαθμισμένες Standard (μετά το 2020 και έως το 2025).
Μια τέτοια εξέλιξη, σε συνδυασμό με μια πιθανή αναβάθμιση των φρεγατών τύπου MEKO-200 θα έδινε στο ΠΝ πολύτιμες χρονικές «ανάσες» και θα του επέτρεπε να σχεδιάσει τη μελλοντική του δομή και τα μελλοντικά ναυπηγικά του προγράμματα ποιο αποτελεσματικά και με μεγαλύτερη άνεση χρόνου. Αλλά δεν είναι μόνο η ηλικία των πλοίων. Είναι και το γεγονός ότι πλέον δεν ανταποκρίνονται στις σύγχρονες επιχειρησιακές απαιτήσεις του Αιγαίου. Αποστολή των φρεγατών είναι να προσβάλουν στόχους στον αέρα και στη θάλασσα (επί και υπό). Ομοίως θα πρέπει να μπορούν να αμυνθούν εναντίων απειλών προερχομένων από τον αέρα, τη θάλασσα (επί και υπό) και τη ξηρά. Οι μη αναβαθμισμένες Standard διατηρούν ηλεκτρονικά και οπλικά συστήματα τεχνολογίας της δεκαετίας του 1980, συνεπώς είναι ξεπερασμένες τεχνολογικά από κάθε άποψη.
Από την άλλη πλευρά και οι αναβαθμισμένες Standard αντιμετωπίζουν επιχειρησιακά προβλήματα, ιδιαίτερα στον οπλισμό τους. Η αναβάθμιση ή ο εκσυγχρονισμός των πολεμικών πλοίων για να είναι αποδοτικός θα πρέπει να καλύπτει τρείς κύριους τομείς: τους αισθητήρες του πλοίου, τα οπλικά του συστήματα και το σύστημα διοίκησης και ελέγχου. Το πρόγραμμα αναβάθμισης των Standard αφορούσε στους αισθητήρες και το σύστημα διοίκησης και ελέγχου του πλοίου, ενώ τα οπλικά συστήματα παρέμειναν τα ίδια σε μια εποχή όπου άλλες ναυτικές δυνάμεις τα αντικαθιστούσαν με νεότερες εκδόσεις, σαφώς με καλύτερες επιδόσεις. Για παράδειγμα τα αντιαεροπορικά βλήματα τύπου RIM-7 Sea Sparrow μέγιστου βεληνεκούς 16,55 km και μέγιστης ταχύτητας Mach2+ αντικαθίσταται με τα νέα βλήματα τύπου RIM-162 ESSM (Evolved Sea Sparrow Missile) μέγιστου βεληνεκούς άνω των 50 km και μέγιστης ταχύτητας Mach4+. Άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το σύστημα CIWS Phalanxμέγιστου βεληνεκούς 2,2 km αντικαθίσταται από το σύστημα RAM (Rolling Airframe Missile) μέγιστου βεληνεκούς 9 km. Είναι λοιπόν προφανές ότι οι Standard χρήζουν αντικατάστασης.Βέβαια το ιδανικό για το ΠΝ θα ήταν η ναυπήγηση 4-6 νέων φρεγατών. Έτσι και η εισαγωγή νέων τεχνολογιών να αναβάθμιζε δραματικά τις επιχειρησιακές δυνατότητες του ΠΝ, αλλά και τα ελληνικά ναυπηγεία θα είχαν φόρτο εργασίας για 10-15 χρόνια.
Ωστόσο, δεδομένου ότι το κόστος μιας σύγχρονης φρεγάτας είναι μεταξύ των € 500 και € 700 εκατομμυρίων, ένα πρόγραμμα ναυπήγησης 4-6 νέων πλοίων θα ξεπερνούσες σε κόστος τα € 2-3 δισεκατομμύρια, ίσων δε να πλησίαζε τα € 3-4 δισεκατομμύρια εάν συνυπολογιστούν και τα κόστη εκπαίδευσης, τεχνικής υποστήριξης και απόκτησης οπλισμού. Είναι προφανές ότι με τα σημερινά οικονομικά δεδομένα και την ασφυκτική πίεση του αμυντικού προϋπολογισμού καμία κυβέρνηση δεν πρόκειται να δεσμεύσει ένα τέτοιο ποσό για αμυντικούς εξοπλισμούς, διότι τόσα πολλά χρήματα απλά δεν υπάρχουν. Ακόμα και εάν το τρίτο μνημόνιο υλοποιηθεί κανονικά, χωρίς αναβολές και παλινωδίες, είναι αμφίβολο εάν η χώρα μας θα μπορέσει να υλοποιήσει νέα εξοπλιστικά προγράμματα πριν το 2020. Συνεπώς η έλλειψη χρημάτων καθιστά αδύνατη τη ναυπήγηση νέων μονάδων. Τι απομένει; Η προοπτική απόκτηση μεταχειρισμένων πλοίων. Το ευτύχημα για το ΠΝ είναι ότι στη διεθνή αγορά υπάρχουν αρκετές και αξιόλογες περιπτώσεις φρεγατών, οι οποίες αναμένεται να αποσυρθούν από το 2020 και μετά λόγω της εισόδου σε υπηρεσία νέων ναυπηγήσεων.
Υπάρχουν δεκάδες παράγοντες που πρέπει να συνυπολογιστούν, εκτός του κυρίαρχου οικονομικού και φυσικά αυτής της διαθεσιμότητας πλοίων από το εξωτερικό. Αλλά πιστεύουμε ότι πρέπει να ξεκινήσουν οι αρμόδιες επιτροπές του ΠΝ διερευνητικές επαφές, για αξιόλογες μονάδες που με ένα λογικό κόστος, θα μπορέσουν σε ένα διάστημα 5-7 ετών να ενισχύσουν το ΠΝ, με τα μικρότερα τεχνολογικά ρίσκα και την μικρότερη λογιστική επιβάρυνση της υλικοτεχνικής υποδομής του. Οι δύο κυρίαρχες ιδανικές υποψηφιότητες που συγκεντρώνουν τις περισσότερες πιθανότητες επιλογής είναι οι 4 φρεγάτες F123 του Γερμανικού Πολεμικού Ναυτικού καθώς και οι 4 φρεγάτες Karel Doorman κλάσης Μ του Ολλανδικού και Βελγικού Ναυτικού αντίστοιχα.
Οι φρεγάτες F-123 είναι μια σύγχρονη σχεδίαση που ενσωματώνουν σύγχρονα οπλικά συστήματα και αξιόλογες ικανότητες κατά πολύ ανώτερες των δικών μας φρεγατών S. Oι F123 δεν έχουν αποσυρθεί, σε αντίθεση με τις προγενέστερες F122. Ως μια τρίτη καλή επιλογή προκρίνονται οι F-122. Oι τελευταίες είναι μια επιπλέον επιλογή πλην όμως είναι αρκετά παλαιά πλοία οι ναυπηγήσεις των οποίων είνα μεταξύ 1979 και 1987. Τα κύριο σημείο που κάνει αυτά τα πλοία να υπερτερούν σε σχέση με τις φρεγάτες S του ΠΝ είναι το δικό σύστημα RAM που φέρουν πάνω από το υπόστεγο του ελικοδρομίου. Δυστυχώς, ήταν λάθος η μη έμφαση και εμβάθυνση στον εκσυγχρονισμό των φρεγατών S με την προσθήκη συστήματος RAM. Οι F122 είναι συνολικά 8 πλοία και ήδη έχουν αποσυρθεί τα 5. Φυσικά, το διπλό σύστημα RAM που φέρουν αυξάνει αδιαμφισβήτητα κατακόρυφα την επιβιωσιμότητα τους. Βέβαια κάτι το οποίο θα μπορούσε να κάνει άμεσα το Π.Ν είναι η αντικατάσταση των Sea Sparoow με τους ESSM καθώς οι εκσυγχρονισμένες S μπορούν να φέρουν και να επιχειρήσουν με το υπερσύγχρονο ESSM έστω και σε περιορισμένη αναχορηγία.
Πρόκειται για σκάφη εκτοπίσματος 3.680 τόννων, μήκους 130,5 μέτρων που προωθούνται από μικτό σύστημα CODOG αποτελούμενο από 2 κινητήρες ντήζελ MTU 20V956 TB92 και δύο αεριοστροβίλους LM2500 με τους οποίους επιτυγχάνουν ταχύτητα 30 κόμβων. Ο ηλεκτρονικός τους εξοπλισμός περιλαμβάνει ραντάρ έρευνας αέρος TRS-3D, συνδυασμένο ραντάρ επιφανείας και ελέγχου πυρός WM-25, ραντάρ ελέγχου πυρός STIR 180, ραντάρ ναυτιλίας Nucleus 5000,σόναρ γάστρας DSQS-23BZ, σύστημα ESM/ECM EADS FL 1800S, 2 εκτοξευτές αναλωσίμων SCLAR και σύστημα παραπλάνησης τορπιλών SLQ-25 Nixie. Τα πλοία εξοπλίζονται με πυροβόλο OTO-Melara των 76 mm, 2 πυροβόλα MLG 27 των 27 mm, έναν οκταπλό εκτοξευτή Κ/Β Sea Sparrow, 2 εκτοξευτές Mk 49 RAM, 2 τετραπλούς εκτοξευτές RGM-84 Harpoon και 2 τριπλούς τορπιλοσωλήνες Mk 32 για τορπίλες DM4A1 ή Mk 46. Στο υπόστεγο τους μπορούν να φιλοξενηθούν 2 ελικόπτερα Sea Lynx Mk 88A. Τα πλοία βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο με τις εκσυγχρονισμένες “S” ενώ τέσσερα από αυτά είναι διαθέσιμα, έχοντας βγει πρόσφατα εκτός υπηρεσίας και εκτιμάται πως μπορεί να ενταχθούν άμεσα στις τάξεις του Π.Ν. Οι F122 είναι συνολικά 8 πλοία και ήδη έχουν αποσυρθεί τα 5. Ο οπλισμός τους είναι όμοιος με τις ελληνικές φρεγάτες S με ειδοποιό διαφορά το διπλό σύστημα RAM που φέρουν αυξάνει αδιαμφισβήτητα κατακόρυφα την επιβιωσιμότητα τους. Πηγή φωτογραφίας: seaforces.org Ειδικότερα, οι F123 είναι πλοία με μέσο όρο ζωής τα 20 χρόνια, σχεδόν όσο και οι ελληνικές ΜΕΚΟ. Λογικά, θα πάρουν σειρά για απόσυρση μετά τις F122, ανάλογα με την ομαλή εξέλιξη του νέου ναυπηγικού προγράμματος των υπερσύγχρονων φρεγατών F-125.
Παρουσιάζουν τα εξής πλεονεκτήματα:
1. Φοράνε το ίδιο προωστήριο σκεύος με τις Ελληνικές ΜΕΚΟ. Δηλαδή τύπου CODOG με τουρμπίνες General Electric LM-2500 και μηχανές ντίζελ MTU 956.
2. Φέρουν σύστημα διαχείρισης μάχης της οικογένειας TACTIKOS, που φέρουν οι εκσυγχρονισμένες φρεγάτες S, οι Souper Vita και οι κανονιοφόροι ΜΑΧΗΤΗΣ. Σαν σύστημα ανοικτής αρχιτεκτονικής και με την εμπλοκή της έμπειρης Signaal Hellas θα μπορούσε να έρθει σχετικά εύκολα στο ίδιο τεχνολογικό επίπεδο με το ελληνικό TACTICOS είτε σαν πακέτο με το σύστημα διαχείρισης μάχης STACOS Mod2 των ΜΕΚΟ 200ΗΝ είτε μεμονωμένα.
3. Στο πεδίο του φερόμενου οπλισμού η τυποποίηση είναι εξαιρετική :φέρουν 16 βλήματα RIM-7 Sparrow σε εκτοξευτή ΜΚ41 Mod3,με πρόβλεψη την αντικατάσταση τους από βλήματα ESSM. Aν τα παραλάβουμε σε λίγα χρόνια με τους ESSM, θα είναι ακόμη καλύτερα. Σε κάθε περίπτωση ο εκτοξευτής ΜΚ41 είναι μονόδρομος αν το ΠΝ αποφασίσει να τον αξιοποιήσει για μέγιστη χωρητικότητα αγοράζοντας νέα κελιά εκτόξευσης με 4 ΕSSM ανά κελί αλλά και στην περίπτωση που αγοραστούν βλήματα SM-2 για μεικτή χρήση από τον ΜΚ41.Στα βλήματα επιφάνειας-επιφάνειας φέρουν το γνώριμο βλήμα ΜM38 Exocet. Αυτά εύκολα μπορούν να αντικατασταθούν από βλήματα RGM-84 Harpoon για μεγαλύτερη τυποποίηση με τις άλλες φρεγάτες. Στο θέμα του πυροβόλου υπάρχει το “πασπαρτού” ΟΤΟ Melara των 76 mm.
4. Αυτοπροστασία. Οι φρεγάτες F123 φέρουν 2 (!) RAM, ένα ικανότατο σύστημα που είναι ήδη σε υπηρεσία με τις Souper Vita. Επιπρόσθετα είναι εξοπλισμένες με ένα κορυφαίο αμυντικό σύστημα decoys , το MASS της Rheinmetal που εκτοξεύει αναλώσιμα που καλύπτουν όλα τα μήκη κύματος του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος. Το MASS λειτουργεί είτε σε διασύνδεση με το κέντρο ελέγχου πυρός του πλοίου ή αυτόνομα. Σαν αντίμετρο εναντίων τορπιλών υπάρχει κι εδώ το πολύ γνωστό σε μας AN/SLQ 25 Nixie. Στα συστήματα ESM και ενεργών παρεμβολών δεν υπάρχει κάτι κοινό με το ελληνικό οπλοστάσιο, αλλά ίσως αυτό ακριβώς να είναι επιχειρησιακό πλεονέκτημα και οχι το αντίθετο...
5. Στο θέμα των αισθητήρων ραντάρ φέρουν το ραντάρ επιτήρησης αέρος 2D LW08 που φέρουν και οι ελληνικές S, τα συστήματα ελέγχου πυρός STIR 18 που φέρουν S/MEKO 200 HN, ενώ σαν ραντάρ επιφάνειας αέρος το 3D SMART-S. Όλοι οι ενεργοί αισθητήρες είναι της Thales με προφανή πλεονεκτήματα στην εκπαίδευση και κόστος υποστήριξης.
6. Στον γενικότερο εξοπλισμό οι F123 έχουν εξοπλισμό δορυφορικών επικοινωνιών, LINK 11, ενω αξίζει να αναφερθεί ότι πρόσφατα το Γερμανικό Ναυτικό αποφάσισε να αναβαθμίσει τα συστήματα ναυσιπλοΐας των πλοίων με γυροσκόπια οπτικών ινών της ixblue.
Σαν σημαντικό μειονέκτημα θεωρούμε ότι αποτελεί η έλλειψη ενός παθητικού αισθητήρα IRST για αποκάλυψη καθέ είδους συμβατικών και ασύμμετρων απειλών με ελάχιστο RCS. Η παραγγελία 4 επιπλέον MIRADOR θα είναι επιβεβλημένος μονόδρομος.
Τέλος, μια άλλη ικανοποιητική επιλογή είναι οι οι 4 φρεγάτες Karel Doorman κλάσης Μ δύο πλοία του Ολλανδικού και δύο Βελγικού Ναυτικού αντίστοιχα. Το πρόγραμμα ναυπήγησης αφορούσε σε οκτώ πλοία, τα οποία ναυπηγήθηκαν την περίοδο 1985-1995. Από τα οκτώ πλοία έξι πωλήθηκαν σε τρίτες χώρες (δύο στο Βέλγιο, δύο στη Χιλή και δύο στην Πορτογαλία). Τα δύο εν υπηρεσία πλοία ναυπηγήθηκαν την περίοδο 1987-1993 και 1991-1994 αντίστοιχα. Την περίοδο 2012-2015 τα πλοία αναβαθμίστηκαν (σε ένα κοινό πρόγραμμα μεταξύ της Ολλανδίας και του Βελγίου) με την εγκατάσταση του ραντάρ έρευνας επιφανείας διάταξης φάσης τύπου Sea Watcher 100 και με την εγκατάσταση του ηλεκτροπτικού συστήματος επιτήρησης τύπου Gatekeeper. Κύριο χαρακτηριστικό που ξεχωρίζει αυτά τα πλοία είναι η ύπαρξη 16 βλημάτων RIM-7 Sea Sparrow που μπορούν να αντικατασταθούν από ESSM με την κατάλληλη υποστήριξη από ηλεκτρονικά και ηλεκτροοπτικά μέσα. Κατά τα λοιπά, οι φρεγάτες Karel Doorman κλάσης Μ φέρουν βλήματα κατά στόχων επιφανείας και τορπίλες.
Τα παραπάνω αποτελούν σκέψη για προβληματισμό και σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν προσπάθεια υπερκέρασης του αξιόλογου τεχνικού, επιστημονικού δυναμικού που έχει το ΠΝ για να αξιολογήσει τις ευκαιρίες ενίσχυσης με μεταχειρισμένα πλοία. Θεωρούμε ότι πρέπει να ξεκινήσουν διερευνητικές επαφές από την ηγεσία και τα αρμόδια τεχνικά κλιμάκια, ώστε όταν ανακοινωθεί η διαθεσιμότητα των φρεγατών για πώληση, η αγορά τους να έχει φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο τεχνο-οικονομικής ωρίμανσης, και φυσικά πολιτικής αποδοχής. Το ποιο δύσκολο σημείο στην απόκτηση μεταχειρισμένων πλοίων είναι εάν και πότε αυτά τα πλοία είναι διαθέσιμα. Με τα υφιστάμενα δεδομένα μόνον οι φρεγάτες F-122 είναι διαθέσιμες ενώ οι F-123 αναμένεται να είναι μέσα στην επόμενη 5ετία δεδομένου της εισόδου των υπερσύγχρονων F-125 που θα αντικαθιστούν σταδιακά τις F-123. Διαφορετικά, είναι τα δεδομένα με τις φρεγάτες Karel Doorman κλάσης Μ αφού υπηρετούν στα ναυτικά Ολλανδίας και Βελγίου. Όμως, οι μειώσεις οροφών σε συνδιασμό με τις περικοπές στις αμυντικές δαπάνες που λαμβάνουν χώρα στα ευρωπαϊκά κράτη και την προοπτική εισόδου νέων πλοίων κυρίως στο Ολλανδικό Ναυτικό πιθανότατα θα επιτρέψει να είναι διαθέσιμα έστω και δύο πλοία. Εάν το Π.Ν δείξει ενδιαφέρον πιθανότατα τα δύο πλοία της Ολλανδίας θα είναι διαθέσιμα. Αυτό εδράζεται από το γεγονός πως το Ολλανδικό θα αποσύρει τα πλοία αυτά μεταξύ 2020 και 2025 λόγω της εισόδου των νέων Future Surface Combatant καθώς και στο προηγούμενο ιστορικό μεταξύ ελληνικού και ολλανδικού ναυτικού. Μέσα στις επόμενες ημέρες θα παρουσιάσουμε και κάποιες επιπλέον επιλογές για απόκτηση μεταχειρισμένων πλοίων.
Το ΠΝ έχει κάνει τα λάθη του, αλλά έχει δείξει σε πολλά προγράμματα αξιοσημείωτη ευελιξία και προνοητικότητα. Πέρα από τις απειλές και τις τεράστιες προκλήσεις ασφαλείας το ευρύτερο γεωπολιτικό περιβάλλον της χώρας μας, ισως είναι ευνοϊκό για ένα πιθανό εγχείρημα απόκτησης των φρεγατών F-123. Η παγκόσμια κούρσα εξοπλισμών έχει οδηγήσει αρκετά νωρίτερα δυνητικούς ανταγωνιστές μας για την αγορά των F123 όπως η Αίγυπτος, Αλγερία, Μαρόκο και Τουρκία στην ναυπήγηση/αγορά νέων ναυτικών μονάδων απο Γερμανία και Γαλλία( οι 3 πρώτες).Συνεπώς μειώνεται αισθητά η πιθανότητα ενδιαφέροντος γι αυτές τις μονάδες από άλλες χώρες. Η πραγματικότητα για το ΠΝ είναι σχεδόν δεδομένη: Η προβλεπόμενη οροφή των 12 φρεγατών και η παλαιότητα του στόλου των Standard καθιστά επιτακτική την ανάγκη αντικατάσταση των εννέα Standard με οκτώ ή επτά ικανότερα πλοία έως το 2025.
http://defencenews.gr/
1. Αποσύρθηκαν άτυπα οι πυραυλάκατοι (ΤΠΚ) τύπου 148. Τα πλοία αυτά δόθηκαν στη Διοίκηση Πλοίων Επιτηρήσεως με σκοπό να επιχειρούν ως κανονιοφόροι στο Ανατολικό Αιγαίο. Στην απόφαση αυτή δύο λόγοι διαδραμάτισαν καταλυτικό ρόλο: αφενός η παλαιότητα των πλοίων σε συνδυασμό με το υψηλό κόστος υποστήριξης και αφετέρου το μεγάλο βάρος που έχει κληθεί να διαχειριστεί η Διοίκηση Πλοίων Επιτηρήσεως λόγω μεταναστευτικών ροών και τουρκικής προκλητικότητας. Οι πυραυλάκατοι τύπου 148 είναι οι εξής: Υποπλοίαρχος ΒΟΤΣΗΣ Ρ-72 ναυπηγήθηκε στις 08-01-1973, Ανθυποπλοίαρχος ΠΕΖΟΠΟΥΛΟΣ Ρ-73 ναυπηγήθηκε στις 17-07-1974 και Υποπλοίαρχος ΜΑΡΙΔΑΚΗΣ Ρ-75 ναυπηγήθηκε 12-06-1974. Πρόκειται για πλοία με ηλικίες άνω των 42 ετών.
2. Σταδιακά στα 5 ΤΠΚ κλάσης ΡΟΥΣΕΝ εγκαθίστανται βλήματα επιφανείας Exocet Block 3. Από τα 5 ΤΠΚ κλάσης ΡΟΥΣΕΝ ήδη τα 2 φέρουν τους υπερσύγχρονους Exocet Block 3 με βεληνεκές 180 χιλιομέτρων. Οι Exocet Block 2 διαθέτουν εμβέλεια 70 χιλιομέτρων. Τα νέα ΤΠΚ κλάσης ΡΟΥΣΕΝ έχουν φέρει μια πραγματικά επανάσταση στο Π.Ν λόγω τεχνολογικών επιδόσεων και δυνατοτήτων αφού φέρουν κορυφαία βλήματα κατά στόχων επιφανείας, έχουν εξαιρετικές ικανότητες αυτοάμυνας κατά εναέριων απειλών απόρροια του RAM και μεγάλο οπλικό φορτίο συνολικά 8 βλημάτων Exocet.
3. Οι παραδόσεις για το 6ο και 7ο ΤΠΚ κλάσης ΡΟΥΣΕΝ διαφαίνονται για επόμενα 2 με 3 χρόνια. Η ναυπήγηση και στα δύο πλοία έχει ολοκληρωθεί κατά 50%. Πιθανότατα, το πρώτο να δοθεί τέλη του 2017 ή αρχές του 2018. Τα χρονοδιαγράμματα διαρκώς τροποποιούνται λόγω καθυστερήσεων στις πληρωμές.
4. Στη δύναμη της Διοίκησης Ταχέων Σκαφών επανέρχεται μέσα στους επόμενους μήνες η πυραυλάκατος ΜΥΚΟΝΙΟΣ. Πρόκειται για το ΤΠΚ το οποίο υπέστη σημαντικές ζημιές μετά από πυρκαγιά που ξέσπασε στο μηχανοστάσιο της τον Ιανουάριο του 2010. Οι εργασίες επισκευής έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί σε ποσοστό άνω του 80%. Το ΓΕΝ πραγματικά μάτωσε για να βρει χρήματα για την επισκευή του σκάφους και κατά συνέπεια αφαιρέθηκαν χρήματα από τον προϋπολογισμού που ήταν για το 6ο και 7ο ΤΠΚ ΡΟΥΣΕΝ. Όπως προκύπτει, η επισκευή του πλοίου ήταν ασύμφορη δεδομένων των ζημιών και της ηλικίας του σκάφους και πήγε πίσω τις παραδόσεις για τα νέα ΤΠΚ.
5. Στις πέντε πυραυλακάτους τύπου Combattante IIIΒ (κλάση “Καβαλούδης”) έχουν αντικατασταθεί οι έξι Penguin Mk2 Mod3, με τέσσερα βλήματα RGM-84G Harpoon Block 1G. Η αλλαγή των βλημάτων από την μια πλευρά μείωσε τον αριθμό των βλημάτων από την άλλη όμως αύξησε τις δυνατότητες εμπλοκής στόχων σε μεγάλα βεληνεκή αφού οι RGM-84G Harpoon Block 1G στα ΤΠΚ να βάλει κατά εχθρικών στόχων από ασφαλείς αποστάσεις εκμεταλλευόμενα πάντα το νησιωτικό ανάγλυφο μέσα από αγκιστρωμένες θέσεις απόκρυψεις. Τα ΤΠΚ τύπου LA COMBATTANTE III εξακολουθούν να φέρουν τα βλήματα MM38 Exocet με εμβέλεια 42 χιλιομέτρων. Δυνητικά τα σκάφη αυτά θα μπορούσαν να φέρουν βλήματα Exocet Block 2.Υπόψιν, ότι ο πυραυλοκινητήρας του βλήματος ΜΜ-38 είναι στα όρια λήξης. Τίθεται ξεκάθαρα ζήτημα ανανέωσης του πυραυλικού δυναμικού.
6. Μείζον ζήτημα για το μέλλον της Διοίκησης Ταχέων Σκαφών σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο επίπεδο είναι οι ηλικίες των πλοίων. Τόσο οι 4 ΤΠΚ LA COMBATTANTE IIIa όσο και οι 5 ΤΠΚ LA COMBATTANTE IIIb έχουν ηλικίες περίπου 40 ετών. Ειδικότερα: οι 4 ΤΠΚ LA COMBATTANTE IIIa έχουν ναυπηγηθεί μεταξύ 1977 και 1978. Οι ηλικίες των πλοίων είναι περί τα 39 έτη. Οι 5 ΤΠΚ LA COMBATTANTE IIIb είναι μεταξύ 1977 και 1981. Ηλικίες πλοίων μεταξύ 39 και 35 ετών. Το σύνολο όλων των LA COMBATTANTE IIIa και LA COMBATTANTE IIIb είναι σκάφη υπέργηρα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η έλλειψη ναυπηγικού προγράμματος. Το σύνολο των παραπάνω πλοίων θα πρέπει να έχει αποσυρθεί μεταξύ 2020 και 2025. Το 2025 πολλά από τα παραπάνω πλοία θα έχουν ηλικίες μισού αιώνα ζωής. Οι οι τέσσερις La Combattante ΙΙΙΑ έχουν δεχθεί εκσυγχρονισμό μέσης ζωής και τα ηλεκτρονικά τους συστήματα βρίσκονται σε αρκετά καλό επίπεδο.
7. Προκύπτει θέμα οροφής πλοίων της Διοίκησης Ταχέων Σκαφών. Υπό τις σημερινές συνθήκες η Διοίκηση Ταχέων Σκαφών έχει στις τάξεις της συνολικά 14 πλοία. Εκ των οποίων 5 ΤΠΚ κλάσης ΡΟΥΣΕΝ με υπό ναυπήγηση άλλα 2 συν τις 4 ΤΠΚ LA COMBATTANTE IIIa όσο και τις 5 ΤΠΚ LA COMBATTANTE IIIb. Όσο και να μεταθέτει το ΓΕΝ για το μέλλον τις αποσύρσεις των LA COMBATTANTE IIIb μοιραία τα σκάφη θα αποχωρήσουν λόγω ηλικίας. Η οροφή θα πέσει περαιτέρω με τις αποσύρσεις και των LA COMBATTANTE IIIb έως το 2025. Δυστυχώς, η έλλειψη ναυπηγικού οράματος και προγράμματος σε συνδυασμό με την οικονομική δυσπραγία θα φέρει τη Διοίκηση Ταχέων Σκαφών σταδιακά με όλο και λιγότερα σκάφη. Εάν λάβει κανείς υπόψιν τα δημοσιονομικά μεγέθη της χώρας στην εποχή των μνημονίων, την πορεία της ελληνικής οικονομίας εδώ και έξι χρόνια, τους προϋπολογισμούς άμυνας και τις εξοπλιστικές δαπάνες η Διοίκηση Ταχέων Σκαφών έως το 2025 θα βρεθεί με μόλις 7 ΤΠΚ. Σίγουρα, τα περασμένα μεγαλεία των 17 ΤΠΚ (πριν 2 χρόνια) ανήκουν σε άλλες εποχές. Πλέον, είναι ζήτημα εάν η Διοίκηση Ταχέων Σκαφών θα έχει 10 με 12 ΤΠΚ μέσα στις επόμενες δεκαετίες. Το θέμα της οροφής των πλοίων της Διοίκησης Ταχέων Σκαφών είναι εξαιρετικά σημαντικό για τη διαμόρφωση της εθνικής ναυτικής ισχύος καθότι φτηνές λύσεις δεν υπάρχουν δεδομένου πως μεταχειρισμένα ΤΠΚ σε σχετικά καλές ηλικίες δεν υφίστανται. Άρα, οι ναυπηγήσεις νέων σκαφών αποτελούν μονόδρομο στη περίπτωση των ΤΠΚ.
Οι ηλικίες των πλοίων της Διοίκησης Φρεγατών και συγκεκριμένα των φρεγατών Standard είναι μεταξύ 33 και 37 ετών. Αξίζει να αναφερθεί πως η ηλικία ενός πλοίο είναι μεταξύ 35 και 40 ετών. Εκ των υστέρων η υποστήριξη ενός πλοίου κοστίζει υπέρογκα ποσά, τα ανταλλακτικά του είναι δυσεύρετα ενώ οι επιδόσεις του χαρακτηρίζονται ως παρωχημένες αφού δεν μπορεί να ανταποκριθεί με απόλυτη επιτυχία στις απειλές. Το σύνολο των φρεγατών Standard έχει ναυπηγηθεί μεταξύ 1976 και 1982 αρχικά για την κάλυψη αναγκών του Ολλανδικού Ναυτικού. Για τον εκσυγχρονισμό των φρεγατών ΜΕΚΟ 200ΗΝ μάλλον θα είναι εκσυγχρονισμός τέλους ζωής και όχι εκσυγχρονισμός μέσης ζωής αφού εάν ήταν έτσι θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί ή να είχε ξεκινήσει τουλάχιστον. Κι όλα αυτά σε συνδυασμό με την μεγένθυση και διόγκωση της Τουρκικής ναυτικής και μη απειλής που εκτός από την ποσοτική υπεροχή λαμβάνει χαρακτηριστικά και ποιοτικής υπεροχής.
Από τα μεγαλύτερα λάθη του Π.Ν ήταν ο επιφανειακός εκσυγχρονισμός των φρεγατών Standard και η μη συνέχιση των ναυπηγήσεων φρεγατών ΜΕΚΟ 200ΗΝ ώστε σταδιακά να αντικαθιστούν τις Standard. Για την απόσυρση των φρεγατών Standard η απόκτηση μεταχειρισμένων πλοίων είναι μονόδρομος καθώς ναυπηγικό πρόγραμμα αντικατάστασης συνολικά 9 πλοίων σε βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο επίπεδο δεν υφίστανται. Κι όλα αυτά σε συνδυασμό με τον μονομερή εξοπλιστικό αφοπλισμό και αυτοεμπάργκο που έχουν επιβάλει οι ελληνικές κυβερνήσεις από το 2005 έως σήμερα αφού από το 2005 έχει να υπογραφεί εξοπλιστικό πρόγραμμα απόκτησης καινούργιων οπλικών συστημάτων...
Οι φρεγάτες κλάσης “Έλλη” (κλάση “Kortenaer” σε ολλανδική υπηρεσία) τύπου S (Standard) αποκτήθηκαν μεταχειρισμένες από το Πολεμικό Ναυτικό της Ολλανδίας, σταδιακά,στις δεκαετίες του 1980, του 1990 και του 2000. Συνολικά το Πολεμικό Ναυτικό (ΠΝ) παρέλαβε και ενέταξε σε υπηρεσία δέκα πλοία του τύπου, αν και σήμερα παραμένουν σε υπηρεσία εννέα πλοία (μετά τον παροπλισμό της φρεγάτας F-463 “Μπουμπουλίνα” το 2013) εκ των οποίων έξι αναβαθμισμένα. Σήμερα, είναι προφανές, ότι τα πλοία αυτά χρήζουν μελλοντικής αντικατάστασης.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’80 το ΠΝπρομηθεύτηκε δύο φρεγάτες τύπου Standard εκτοπίσματος 3.630 τόνων (ναυπηγήθηκαν στα RoyalSchelde για λογαριασμό της Ολλανδίας). Το ολλανδικό πρόγραμμα απέδωσε συνολικά 12 πλοία και διήρκεσε από τον Απρίλιο του 1975 έως τον Οκτώβριο του 1983. Το ΠΝ αγόρασε το 6ο και το 7ο πλοίο του προγράμματος, τα οποία εντάχθηκαν σε υπηρεσία ως F-450 “Έλλη” (πρώην F-812 “Pieter Florisz”) και F-451 “Λήμνος” (πρώην F-813 “WittedeWith”). Η ναυπήγηση της “Έλλης” ξεκίνησε την 1η Ιουλίου του 1977 (καθελκύστηκε στις 15 Δεκεμβρίου του 1979) και εντάχθηκε στο ΠΝ στις 10 Οκτωβρίου του 1981. Η ναυπήγηση της “Λήμνου” ξεκίνησε στις 13 Ιουνίου του 1978 (καθελκύστηκε στις 27 Οκτωβρίου του 1979) και εντάχθηκε στο ΠΝ στις 18 Σεπτεμβρίου του 1982. Την περίοδο 1993-1997 το ΠΝ ενέταξε σε υπηρεσία τέσσερις ακόμα φρεγάτες τύπου Standard ενώ, την περίοδο 2001-2004, εντάχθηκαν στο στόλο τέσσερις ακόμα φρεγάτες του αυτού τύπου.
Πιο συγκεκριμένα, η φρεγάτα F-459 “Αδρίας” (πρώην F-808 “Callenburgh”) εντάχθηκε στο ΠΝ στις 30 Μαρτίου του 1994 (έναρξη ναυπήγησης: 30 Ιουνίου του 1975, καθέλκυση: 12 του Μαρτίου 1977), η F-460 “Αιγαίον” (πρώην F-810 “Banckert”) εντάχθηκε στις 14 Μάιου του 1993 (έναρξη ναυπήγησης: 25 Φεβρουαρίου του 1976, καθέλκυση: 13 Ιουνίου του 1978), η F-461 “Ναβαρίνο” (πρώην F-809 “VanKinsbergen”) εντάχθηκε την 1η Μαρτίου του 1995 (έναρξη ναυπήγησης: 2 Σεπτεμβρίου του 1975, καθέλκυση: 16 Απριλίου του 1977), η F-462 “Κουντουριώτης” (πρώην F-807 “Kortenaer”) εντάχθηκε στις 15 Δεκεμβρίου του 1997 (έναρξη ναυπήγησης: 8 Απριλίου του 1975, καθέλκυση: 18 Δεκεμβρίου του 1976), η F-463 “Μπουμπουλίνα” (πρώην F-826 “PieterFlorisz”) εντάχθηκε στις 14 Δεκεμβρίου του 2001 και παροπλίστηκε στις 18 Φεβρουαρίου του 2013 (έναρξη ναυπήγησης: 21 Ιανουαρίου του 1981, καθέλκυση: 8 Μάιου του 1982), η F-464 “Κανάρης” (πρώην F-825 “JanVanBrakel”) εντάχθηκε στις 29 Νοεμβρίου του 2002 (έναρξη ναυπήγησης: 16 Νοεμβρίου του 1979, καθέλκυση: 16 Μάιου του 1981), η F-465 “Θεμιστοκλής” (πρώην F-823 “PhilipsvanAlmonde”) εντάχθηκε στις 24 Οκτωβρίου του 2003 (έναρξη ναυπήγησης: 3 Οκτωβρίου του 1977, καθέλκυση: 11 Αυγούστου του 1979) και η F-466 “Νικηφόρος Φωκάς” (πρώην F-824 “BloysVanTreslong”) εντάχθηκε στις 19 Νοεμβρίου του 2004 (έναρξη ναυπήγησης: 27 Απριλίου του 1978, καθέλκυση: 15 Νοεμβρίου του 1980).
Ο εκσυγχρονισμός των φρεγατών Standard υπήρξε επιφανειακός. Δεν δόθηκε έμφαση στην προοπτική αύξησης της ισχύος πυρός του πλοίου υπό το πρίσμα της απόκτησης των φρεγατών FREMM. Εξαιρώντας τις απειλές από βληθείσες τορπίλες, για τις οποίες ακόμα και νεότερα τεχνολογικώς και καλύτερα εξοπλισμένα πλοία δεν είναι σίγουρο, αν καταφέρουν να ξεφύγουν αλώβητα από τις τορπίλες νέας γενιάς ,ο ελληνικός στόλος των 4 ΜΕΚΟ 200 ΗΝ και 9 φρεγατών S σε περίοδο ένοπλης σύρραξης με την Τουρκία θα πρέπει να αντιμετωπίσει μια πανσπερμία απειλών όπως: βλήματα AGM 114K Helfire II και Penguin MK2 Mod7 από τα S70B Seahawk, κατευθυνόμενες με λέιζερ ρουκέτες CIRIT από επιθετικά ελικόπτερα Τ-129 και UAV MALE ANKA, βλήματα SLAM-ER από τα F-16, βλήματα Popey I (π.κεφαλή 341 κιλά!) από τα F4ET/2020 Terminator, βλήματα Maverick AGM-65G και βλήματα AGM -88B Harm αντί ραντάρ από τα F-16,UAV Harpy, βλήματα Exocet MM38 από κορβέτες κλάσης Burak, βλήματα RGM-84 Harpoon από φρεγάτες και ταχέα πυραυλοφόρα σκάφη,Sub Harpoon από υποβρύχια και σύντομα το τουρκικής σχεδίασης και κατασκευής βλήμα κρούζ SOM και SOM-J από F-16/F4 Terminator και F35 αντίστοιχα. Φυσικά στα παραπάνω θα πρέπει να προστεθούν βόμβες δορυφορικής κατεύθυνσης JDAM με ξένα ή τουρκικά κιτ ανεμοπορίας.
Αν τώρα δούμε τις υπάρχουσες μαχητικές ικανότητες του στόλου, είναι εύκολο να διακρίνουμε ότι:
- Οι 4 ΜΕΚΟ 200ΗΝ, λόγω της ύπαρξης 2 Phalanx και του κατακόρυφου εκτοξευτή ΜΚ48 με 16 βλήματα ESSM έχουν τις περισσότερες πιθανότητες αναχαίτισης πυραυλικών και εναέριων απειλών από τα 50 Km και κάτω. Οι παραπάνω φυσικά αυξάνονται στις περιπτώσεις ναυτικών πακέτων μαζί με Souper Vita, οπου στην εξίσωση μπαίνει ένα από τα κορυφαία συστήματα CIWS παγκοσμίως RAM με 21 βλήματα έτοιμα για χρήση.
- Ο στόλος των φρεγατών S μπορεί οριακά να έχει ορισμένες πιθανότητες επιβίωσης σε ένα κορεσμένο περιβάλλον απειλών από εναέρια, θαλάσσια και οπλισμένα μη επανδρωμένα αεροχήματα, κι αυτές σαν εντασσόμενες σε ναυτικά πακέτα, όπως αυτά που αναφέραμε. Αλλά οι Souper Vita είναι προς το παρόν 5 και δεν μπορούν να καλύπτουν τα πάντα. Μοιραία οι S ακόμα και με τα πιο θετικά σενάρια ,καποια στιγμή θα μείνουν μόνες...Και φυσικά μιλάμε για τις 6 φρεγάτες κλάσης S ακόμα και τις 2 που φέρουν απο 2 CIWS Phalanx, που εγκληματικά λάθη του παρελθόντος αφιέρωσαν υπερ-πολύτιμα κονδύλια ύψους 381.εκατ. ευρώ χωρίς να υπάρχει η παραμικρή αύξηση της μαχητικής αξίας των φρεγατών, διατηρώντας το γνωστό - και ανεπαρκή άδω πολλά χρόνια - δίδυμο του οκταπλού (!!!) περιστροφικού εκτοξευτή ΜΚ-29 με το βλήμα RIM-7M για άμυνα σημείου μέγιστου βεληνεκούς 19 km...
- Για τις 3 μη εκσυγχρονισμένες φρεγάτες S θεωρούμε ότι η τεχνολογική και μαχητική τους απαξίωση, η ασθενική ικανότητα αυτοπροστασίας (1CIWS Phalanx) θα οδηγήσει σύντομα το ΠΝ είτε σε παροπλισμό τους για εξοικονόμηση προσωπικού και κονδυλίων ή θα τους προσδώσει δευτερεύοντες ρόλους μακριά των μονάδων πρώτης γραμμής κρούσης.
- 8 φρεγάτες αντιαεροπορικής άμυνας περιοχής κλάσης Οliver H.Perry εξοπλισμένες με μονούς εκτοξευτές ΜΚ13 mod 4 για 36 βλήματα SM-1MR οι 5 και οι υπόλοιπες 3, επιπρόσθετα των ΜΚ13 και εκτοξευτές ΜΚ41 (!) των 8 κελιών για χρήση 16 ESSM.
- 4 φρεγάτες ΜΕΚΟ 200 κλάσης Barbaros με εκτοξευτές ΜΚ41 των 8 κελιών για χρήση 16 ESSM.
- Οι 4 παλαιότερες MEKO 200 Yavuz παρέμειναν με τον οκταπλό εκτοξευτή MK-19 και τα RIM-7P ενώ οι νεότευκτες κορβέτες Milgem έχουν αντιαεροπορική/αντιβληματική άμυνα βασιζόμενες σε 1 μόνο σύστημα RAM.
Η άποψη μας είναι ότι ακόμη και αν δρομολογηθεί σύντομα ο ΕΜΖ των ΜΕΚΟ 200ΗΝ, το ΠΝ αντιμετωπίζει σοβαρά το ενδεχόμενο να διαθέτει ΜΟΝΟ 4 στις 13 φρεγάτες με σοβαρές ικανότητες αντιαεροπορικής/αντιβληματικής κρούσης τόσο σε ότι αφορά ποιοτικά όσο και ποσοτικά χαρακτηριστικά (διαθέσιμα βλήματα για βολή, σύγχρονα βλήματα, ικανότητα ικανής εμβέλειας ιχνηλάτησης και εμπλοκής στόχων). Με δεδομένο ότι είναι εδώ και καιρό κοινός τόπος ότι ένα νέο ναυπηγικό πρόγραμμα με πλοία που θα εντάξουν ξανά το ΠΝ στο club των ναυτικών με αεράμυνα περιοχής είναι απλά εξωπραγματικό, τότε είναι μονόδρομος η απόκτηση πάση θυσία μεταχειρισμένων μονάδων. Φυσικά, αυτό δεν γίνεται από την μια μέρα στην άλλη. Μια απλή ανάγνωση των ημερομηνιών ναυπήγησης είναι αρκετή για να συμπεράνουμε ότι οι Standard είναι πλοία παλιά, δεδομένου ότι το νεότερο σε υπηρεσία πλοίο είναι σήμερα 36 ετών, ενώ το γηραιότερο είναι 40 ετών! Δηλαδή όλα τα πλοία, αναβαθμισμένα ή μη βρίσκονται στο όριο της επιχειρησιακής τους ζωής. Σε νατοϊκό επίπεδο το «σύνηθες» είναι τα πολεμικά πλοία να παραμένουν σε υπηρεσία 15-20 χρόνια από τη στιγμή της ναυπήγησης, να εκσυγχρονίζονται εκτενώς, να παραμένουν σε υπηρεσία για 15-20 χρόνια και στη συνέχεια να αντικαθίσταται νε νέες ναυπηγήσεις. Με άλλα λόγια ακόμα και με τις πλέον αισιόδοξες εκτιμήσεις οι μη αναβαθμισμένες Standard θα πρέπει να αντικατασταθούν έως το 2020 και στη συνέχεια να αντικατασταθούν οι αναβαθμισμένες Standard (μετά το 2020 και έως το 2025).
Μια τέτοια εξέλιξη, σε συνδυασμό με μια πιθανή αναβάθμιση των φρεγατών τύπου MEKO-200 θα έδινε στο ΠΝ πολύτιμες χρονικές «ανάσες» και θα του επέτρεπε να σχεδιάσει τη μελλοντική του δομή και τα μελλοντικά ναυπηγικά του προγράμματα ποιο αποτελεσματικά και με μεγαλύτερη άνεση χρόνου. Αλλά δεν είναι μόνο η ηλικία των πλοίων. Είναι και το γεγονός ότι πλέον δεν ανταποκρίνονται στις σύγχρονες επιχειρησιακές απαιτήσεις του Αιγαίου. Αποστολή των φρεγατών είναι να προσβάλουν στόχους στον αέρα και στη θάλασσα (επί και υπό). Ομοίως θα πρέπει να μπορούν να αμυνθούν εναντίων απειλών προερχομένων από τον αέρα, τη θάλασσα (επί και υπό) και τη ξηρά. Οι μη αναβαθμισμένες Standard διατηρούν ηλεκτρονικά και οπλικά συστήματα τεχνολογίας της δεκαετίας του 1980, συνεπώς είναι ξεπερασμένες τεχνολογικά από κάθε άποψη.
Από την άλλη πλευρά και οι αναβαθμισμένες Standard αντιμετωπίζουν επιχειρησιακά προβλήματα, ιδιαίτερα στον οπλισμό τους. Η αναβάθμιση ή ο εκσυγχρονισμός των πολεμικών πλοίων για να είναι αποδοτικός θα πρέπει να καλύπτει τρείς κύριους τομείς: τους αισθητήρες του πλοίου, τα οπλικά του συστήματα και το σύστημα διοίκησης και ελέγχου. Το πρόγραμμα αναβάθμισης των Standard αφορούσε στους αισθητήρες και το σύστημα διοίκησης και ελέγχου του πλοίου, ενώ τα οπλικά συστήματα παρέμειναν τα ίδια σε μια εποχή όπου άλλες ναυτικές δυνάμεις τα αντικαθιστούσαν με νεότερες εκδόσεις, σαφώς με καλύτερες επιδόσεις. Για παράδειγμα τα αντιαεροπορικά βλήματα τύπου RIM-7 Sea Sparrow μέγιστου βεληνεκούς 16,55 km και μέγιστης ταχύτητας Mach2+ αντικαθίσταται με τα νέα βλήματα τύπου RIM-162 ESSM (Evolved Sea Sparrow Missile) μέγιστου βεληνεκούς άνω των 50 km και μέγιστης ταχύτητας Mach4+. Άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το σύστημα CIWS Phalanxμέγιστου βεληνεκούς 2,2 km αντικαθίσταται από το σύστημα RAM (Rolling Airframe Missile) μέγιστου βεληνεκούς 9 km. Είναι λοιπόν προφανές ότι οι Standard χρήζουν αντικατάστασης.Βέβαια το ιδανικό για το ΠΝ θα ήταν η ναυπήγηση 4-6 νέων φρεγατών. Έτσι και η εισαγωγή νέων τεχνολογιών να αναβάθμιζε δραματικά τις επιχειρησιακές δυνατότητες του ΠΝ, αλλά και τα ελληνικά ναυπηγεία θα είχαν φόρτο εργασίας για 10-15 χρόνια.
Ωστόσο, δεδομένου ότι το κόστος μιας σύγχρονης φρεγάτας είναι μεταξύ των € 500 και € 700 εκατομμυρίων, ένα πρόγραμμα ναυπήγησης 4-6 νέων πλοίων θα ξεπερνούσες σε κόστος τα € 2-3 δισεκατομμύρια, ίσων δε να πλησίαζε τα € 3-4 δισεκατομμύρια εάν συνυπολογιστούν και τα κόστη εκπαίδευσης, τεχνικής υποστήριξης και απόκτησης οπλισμού. Είναι προφανές ότι με τα σημερινά οικονομικά δεδομένα και την ασφυκτική πίεση του αμυντικού προϋπολογισμού καμία κυβέρνηση δεν πρόκειται να δεσμεύσει ένα τέτοιο ποσό για αμυντικούς εξοπλισμούς, διότι τόσα πολλά χρήματα απλά δεν υπάρχουν. Ακόμα και εάν το τρίτο μνημόνιο υλοποιηθεί κανονικά, χωρίς αναβολές και παλινωδίες, είναι αμφίβολο εάν η χώρα μας θα μπορέσει να υλοποιήσει νέα εξοπλιστικά προγράμματα πριν το 2020. Συνεπώς η έλλειψη χρημάτων καθιστά αδύνατη τη ναυπήγηση νέων μονάδων. Τι απομένει; Η προοπτική απόκτηση μεταχειρισμένων πλοίων. Το ευτύχημα για το ΠΝ είναι ότι στη διεθνή αγορά υπάρχουν αρκετές και αξιόλογες περιπτώσεις φρεγατών, οι οποίες αναμένεται να αποσυρθούν από το 2020 και μετά λόγω της εισόδου σε υπηρεσία νέων ναυπηγήσεων.
Υπάρχουν δεκάδες παράγοντες που πρέπει να συνυπολογιστούν, εκτός του κυρίαρχου οικονομικού και φυσικά αυτής της διαθεσιμότητας πλοίων από το εξωτερικό. Αλλά πιστεύουμε ότι πρέπει να ξεκινήσουν οι αρμόδιες επιτροπές του ΠΝ διερευνητικές επαφές, για αξιόλογες μονάδες που με ένα λογικό κόστος, θα μπορέσουν σε ένα διάστημα 5-7 ετών να ενισχύσουν το ΠΝ, με τα μικρότερα τεχνολογικά ρίσκα και την μικρότερη λογιστική επιβάρυνση της υλικοτεχνικής υποδομής του. Οι δύο κυρίαρχες ιδανικές υποψηφιότητες που συγκεντρώνουν τις περισσότερες πιθανότητες επιλογής είναι οι 4 φρεγάτες F123 του Γερμανικού Πολεμικού Ναυτικού καθώς και οι 4 φρεγάτες Karel Doorman κλάσης Μ του Ολλανδικού και Βελγικού Ναυτικού αντίστοιχα.
Οι φρεγάτες F-123 είναι μια σύγχρονη σχεδίαση που ενσωματώνουν σύγχρονα οπλικά συστήματα και αξιόλογες ικανότητες κατά πολύ ανώτερες των δικών μας φρεγατών S. Oι F123 δεν έχουν αποσυρθεί, σε αντίθεση με τις προγενέστερες F122. Ως μια τρίτη καλή επιλογή προκρίνονται οι F-122. Oι τελευταίες είναι μια επιπλέον επιλογή πλην όμως είναι αρκετά παλαιά πλοία οι ναυπηγήσεις των οποίων είνα μεταξύ 1979 και 1987. Τα κύριο σημείο που κάνει αυτά τα πλοία να υπερτερούν σε σχέση με τις φρεγάτες S του ΠΝ είναι το δικό σύστημα RAM που φέρουν πάνω από το υπόστεγο του ελικοδρομίου. Δυστυχώς, ήταν λάθος η μη έμφαση και εμβάθυνση στον εκσυγχρονισμό των φρεγατών S με την προσθήκη συστήματος RAM. Οι F122 είναι συνολικά 8 πλοία και ήδη έχουν αποσυρθεί τα 5. Φυσικά, το διπλό σύστημα RAM που φέρουν αυξάνει αδιαμφισβήτητα κατακόρυφα την επιβιωσιμότητα τους. Βέβαια κάτι το οποίο θα μπορούσε να κάνει άμεσα το Π.Ν είναι η αντικατάσταση των Sea Sparoow με τους ESSM καθώς οι εκσυγχρονισμένες S μπορούν να φέρουν και να επιχειρήσουν με το υπερσύγχρονο ESSM έστω και σε περιορισμένη αναχορηγία.
Πρόκειται για σκάφη εκτοπίσματος 3.680 τόννων, μήκους 130,5 μέτρων που προωθούνται από μικτό σύστημα CODOG αποτελούμενο από 2 κινητήρες ντήζελ MTU 20V956 TB92 και δύο αεριοστροβίλους LM2500 με τους οποίους επιτυγχάνουν ταχύτητα 30 κόμβων. Ο ηλεκτρονικός τους εξοπλισμός περιλαμβάνει ραντάρ έρευνας αέρος TRS-3D, συνδυασμένο ραντάρ επιφανείας και ελέγχου πυρός WM-25, ραντάρ ελέγχου πυρός STIR 180, ραντάρ ναυτιλίας Nucleus 5000,σόναρ γάστρας DSQS-23BZ, σύστημα ESM/ECM EADS FL 1800S, 2 εκτοξευτές αναλωσίμων SCLAR και σύστημα παραπλάνησης τορπιλών SLQ-25 Nixie. Τα πλοία εξοπλίζονται με πυροβόλο OTO-Melara των 76 mm, 2 πυροβόλα MLG 27 των 27 mm, έναν οκταπλό εκτοξευτή Κ/Β Sea Sparrow, 2 εκτοξευτές Mk 49 RAM, 2 τετραπλούς εκτοξευτές RGM-84 Harpoon και 2 τριπλούς τορπιλοσωλήνες Mk 32 για τορπίλες DM4A1 ή Mk 46. Στο υπόστεγο τους μπορούν να φιλοξενηθούν 2 ελικόπτερα Sea Lynx Mk 88A. Τα πλοία βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο με τις εκσυγχρονισμένες “S” ενώ τέσσερα από αυτά είναι διαθέσιμα, έχοντας βγει πρόσφατα εκτός υπηρεσίας και εκτιμάται πως μπορεί να ενταχθούν άμεσα στις τάξεις του Π.Ν. Οι F122 είναι συνολικά 8 πλοία και ήδη έχουν αποσυρθεί τα 5. Ο οπλισμός τους είναι όμοιος με τις ελληνικές φρεγάτες S με ειδοποιό διαφορά το διπλό σύστημα RAM που φέρουν αυξάνει αδιαμφισβήτητα κατακόρυφα την επιβιωσιμότητα τους. Πηγή φωτογραφίας: seaforces.org Ειδικότερα, οι F123 είναι πλοία με μέσο όρο ζωής τα 20 χρόνια, σχεδόν όσο και οι ελληνικές ΜΕΚΟ. Λογικά, θα πάρουν σειρά για απόσυρση μετά τις F122, ανάλογα με την ομαλή εξέλιξη του νέου ναυπηγικού προγράμματος των υπερσύγχρονων φρεγατών F-125.
Παρουσιάζουν τα εξής πλεονεκτήματα:
1. Φοράνε το ίδιο προωστήριο σκεύος με τις Ελληνικές ΜΕΚΟ. Δηλαδή τύπου CODOG με τουρμπίνες General Electric LM-2500 και μηχανές ντίζελ MTU 956.
2. Φέρουν σύστημα διαχείρισης μάχης της οικογένειας TACTIKOS, που φέρουν οι εκσυγχρονισμένες φρεγάτες S, οι Souper Vita και οι κανονιοφόροι ΜΑΧΗΤΗΣ. Σαν σύστημα ανοικτής αρχιτεκτονικής και με την εμπλοκή της έμπειρης Signaal Hellas θα μπορούσε να έρθει σχετικά εύκολα στο ίδιο τεχνολογικό επίπεδο με το ελληνικό TACTICOS είτε σαν πακέτο με το σύστημα διαχείρισης μάχης STACOS Mod2 των ΜΕΚΟ 200ΗΝ είτε μεμονωμένα.
3. Στο πεδίο του φερόμενου οπλισμού η τυποποίηση είναι εξαιρετική :φέρουν 16 βλήματα RIM-7 Sparrow σε εκτοξευτή ΜΚ41 Mod3,με πρόβλεψη την αντικατάσταση τους από βλήματα ESSM. Aν τα παραλάβουμε σε λίγα χρόνια με τους ESSM, θα είναι ακόμη καλύτερα. Σε κάθε περίπτωση ο εκτοξευτής ΜΚ41 είναι μονόδρομος αν το ΠΝ αποφασίσει να τον αξιοποιήσει για μέγιστη χωρητικότητα αγοράζοντας νέα κελιά εκτόξευσης με 4 ΕSSM ανά κελί αλλά και στην περίπτωση που αγοραστούν βλήματα SM-2 για μεικτή χρήση από τον ΜΚ41.Στα βλήματα επιφάνειας-επιφάνειας φέρουν το γνώριμο βλήμα ΜM38 Exocet. Αυτά εύκολα μπορούν να αντικατασταθούν από βλήματα RGM-84 Harpoon για μεγαλύτερη τυποποίηση με τις άλλες φρεγάτες. Στο θέμα του πυροβόλου υπάρχει το “πασπαρτού” ΟΤΟ Melara των 76 mm.
4. Αυτοπροστασία. Οι φρεγάτες F123 φέρουν 2 (!) RAM, ένα ικανότατο σύστημα που είναι ήδη σε υπηρεσία με τις Souper Vita. Επιπρόσθετα είναι εξοπλισμένες με ένα κορυφαίο αμυντικό σύστημα decoys , το MASS της Rheinmetal που εκτοξεύει αναλώσιμα που καλύπτουν όλα τα μήκη κύματος του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος. Το MASS λειτουργεί είτε σε διασύνδεση με το κέντρο ελέγχου πυρός του πλοίου ή αυτόνομα. Σαν αντίμετρο εναντίων τορπιλών υπάρχει κι εδώ το πολύ γνωστό σε μας AN/SLQ 25 Nixie. Στα συστήματα ESM και ενεργών παρεμβολών δεν υπάρχει κάτι κοινό με το ελληνικό οπλοστάσιο, αλλά ίσως αυτό ακριβώς να είναι επιχειρησιακό πλεονέκτημα και οχι το αντίθετο...
5. Στο θέμα των αισθητήρων ραντάρ φέρουν το ραντάρ επιτήρησης αέρος 2D LW08 που φέρουν και οι ελληνικές S, τα συστήματα ελέγχου πυρός STIR 18 που φέρουν S/MEKO 200 HN, ενώ σαν ραντάρ επιφάνειας αέρος το 3D SMART-S. Όλοι οι ενεργοί αισθητήρες είναι της Thales με προφανή πλεονεκτήματα στην εκπαίδευση και κόστος υποστήριξης.
6. Στον γενικότερο εξοπλισμό οι F123 έχουν εξοπλισμό δορυφορικών επικοινωνιών, LINK 11, ενω αξίζει να αναφερθεί ότι πρόσφατα το Γερμανικό Ναυτικό αποφάσισε να αναβαθμίσει τα συστήματα ναυσιπλοΐας των πλοίων με γυροσκόπια οπτικών ινών της ixblue.
Σαν σημαντικό μειονέκτημα θεωρούμε ότι αποτελεί η έλλειψη ενός παθητικού αισθητήρα IRST για αποκάλυψη καθέ είδους συμβατικών και ασύμμετρων απειλών με ελάχιστο RCS. Η παραγγελία 4 επιπλέον MIRADOR θα είναι επιβεβλημένος μονόδρομος.
Τέλος, μια άλλη ικανοποιητική επιλογή είναι οι οι 4 φρεγάτες Karel Doorman κλάσης Μ δύο πλοία του Ολλανδικού και δύο Βελγικού Ναυτικού αντίστοιχα. Το πρόγραμμα ναυπήγησης αφορούσε σε οκτώ πλοία, τα οποία ναυπηγήθηκαν την περίοδο 1985-1995. Από τα οκτώ πλοία έξι πωλήθηκαν σε τρίτες χώρες (δύο στο Βέλγιο, δύο στη Χιλή και δύο στην Πορτογαλία). Τα δύο εν υπηρεσία πλοία ναυπηγήθηκαν την περίοδο 1987-1993 και 1991-1994 αντίστοιχα. Την περίοδο 2012-2015 τα πλοία αναβαθμίστηκαν (σε ένα κοινό πρόγραμμα μεταξύ της Ολλανδίας και του Βελγίου) με την εγκατάσταση του ραντάρ έρευνας επιφανείας διάταξης φάσης τύπου Sea Watcher 100 και με την εγκατάσταση του ηλεκτροπτικού συστήματος επιτήρησης τύπου Gatekeeper. Κύριο χαρακτηριστικό που ξεχωρίζει αυτά τα πλοία είναι η ύπαρξη 16 βλημάτων RIM-7 Sea Sparrow που μπορούν να αντικατασταθούν από ESSM με την κατάλληλη υποστήριξη από ηλεκτρονικά και ηλεκτροοπτικά μέσα. Κατά τα λοιπά, οι φρεγάτες Karel Doorman κλάσης Μ φέρουν βλήματα κατά στόχων επιφανείας και τορπίλες.
Τα παραπάνω αποτελούν σκέψη για προβληματισμό και σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν προσπάθεια υπερκέρασης του αξιόλογου τεχνικού, επιστημονικού δυναμικού που έχει το ΠΝ για να αξιολογήσει τις ευκαιρίες ενίσχυσης με μεταχειρισμένα πλοία. Θεωρούμε ότι πρέπει να ξεκινήσουν διερευνητικές επαφές από την ηγεσία και τα αρμόδια τεχνικά κλιμάκια, ώστε όταν ανακοινωθεί η διαθεσιμότητα των φρεγατών για πώληση, η αγορά τους να έχει φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο τεχνο-οικονομικής ωρίμανσης, και φυσικά πολιτικής αποδοχής. Το ποιο δύσκολο σημείο στην απόκτηση μεταχειρισμένων πλοίων είναι εάν και πότε αυτά τα πλοία είναι διαθέσιμα. Με τα υφιστάμενα δεδομένα μόνον οι φρεγάτες F-122 είναι διαθέσιμες ενώ οι F-123 αναμένεται να είναι μέσα στην επόμενη 5ετία δεδομένου της εισόδου των υπερσύγχρονων F-125 που θα αντικαθιστούν σταδιακά τις F-123. Διαφορετικά, είναι τα δεδομένα με τις φρεγάτες Karel Doorman κλάσης Μ αφού υπηρετούν στα ναυτικά Ολλανδίας και Βελγίου. Όμως, οι μειώσεις οροφών σε συνδιασμό με τις περικοπές στις αμυντικές δαπάνες που λαμβάνουν χώρα στα ευρωπαϊκά κράτη και την προοπτική εισόδου νέων πλοίων κυρίως στο Ολλανδικό Ναυτικό πιθανότατα θα επιτρέψει να είναι διαθέσιμα έστω και δύο πλοία. Εάν το Π.Ν δείξει ενδιαφέρον πιθανότατα τα δύο πλοία της Ολλανδίας θα είναι διαθέσιμα. Αυτό εδράζεται από το γεγονός πως το Ολλανδικό θα αποσύρει τα πλοία αυτά μεταξύ 2020 και 2025 λόγω της εισόδου των νέων Future Surface Combatant καθώς και στο προηγούμενο ιστορικό μεταξύ ελληνικού και ολλανδικού ναυτικού. Μέσα στις επόμενες ημέρες θα παρουσιάσουμε και κάποιες επιπλέον επιλογές για απόκτηση μεταχειρισμένων πλοίων.
Το ΠΝ έχει κάνει τα λάθη του, αλλά έχει δείξει σε πολλά προγράμματα αξιοσημείωτη ευελιξία και προνοητικότητα. Πέρα από τις απειλές και τις τεράστιες προκλήσεις ασφαλείας το ευρύτερο γεωπολιτικό περιβάλλον της χώρας μας, ισως είναι ευνοϊκό για ένα πιθανό εγχείρημα απόκτησης των φρεγατών F-123. Η παγκόσμια κούρσα εξοπλισμών έχει οδηγήσει αρκετά νωρίτερα δυνητικούς ανταγωνιστές μας για την αγορά των F123 όπως η Αίγυπτος, Αλγερία, Μαρόκο και Τουρκία στην ναυπήγηση/αγορά νέων ναυτικών μονάδων απο Γερμανία και Γαλλία( οι 3 πρώτες).Συνεπώς μειώνεται αισθητά η πιθανότητα ενδιαφέροντος γι αυτές τις μονάδες από άλλες χώρες. Η πραγματικότητα για το ΠΝ είναι σχεδόν δεδομένη: Η προβλεπόμενη οροφή των 12 φρεγατών και η παλαιότητα του στόλου των Standard καθιστά επιτακτική την ανάγκη αντικατάσταση των εννέα Standard με οκτώ ή επτά ικανότερα πλοία έως το 2025.
http://defencenews.gr/
No comments :
Post a Comment