Κοιτάζοντας προς τα πίσω, θα θυμηθούμε ότι η κρίση Σισμίκ για τα χωρικά ύδατα του Αιγαίου και η κρίση Καρντάκ (σ.σ. τουρκική ονομασία Ιμίων) μας έφτασε στο χείλος του γκρεμού. Στις κρίσεις του Αιγαίου, ας παρατηρήσουμε ότι η κλιμάκωση της κρίσης από τον αντίπαλο δεν έγινε με αεροπορικές δυνάμεις, αλλά μέσω ναυτικών δυνάμεων. Η χρήση των ναυτικών δυνάμεων δεν έδωσε μόνο χρόνο στους αντίπαλους Ελλάδα και Τουρκία, ταυτόχρονα έδωσε και την ευκαιρία στην τρίτη δύναμη (ΗΠΑ) να βγει στη μέση και να αναγκάσει τις αντιμαχόμενες πλευρές σε συμφωνία. Η λογική της αποτροπής, μας κάνει να σκεφτόμαστε ότι σε περίπτωση που μια χώρα όπως η Τουρκία αντιμετωπίσει απαιτήσεις και απειλές για αλλαγή της κατάστασης εις βάρος της, το κόστος της αδιαφορίας της στα γεγονότα μπορεί να είναι πολύ μεγάλο. Σε μια τέτοια περίπτωση, το τι θα πράξει μια χώρα δεν επηρεάζει μόνο το παρόν. Καθορίζει και το τι μπορεί να κάνει ή τι μπορεί να θελήσει να κάνει στο μέλλον η αντίπαλος χώρα. Η απάντηση που θα δοθεί σε μια τέτοια περίπτωση, είναι σημαντική. Τα ιστορικά παραδείγματα δείχνουν ότι σε περίπτωση που μια χώρα που θέλει να προστατεύσει τα δικαιώματά της, επιτρέψει τις κινήσεις της αντιπάλου της, δεν μπορεί να γίνει πειστική ότι δεν θα αφήσει αναπάντητες και τις επόμενες προκλήσεις, οπότε μπορεί να ανοίξει δρόμος για καταστρεπτικότερες υποχωρήσεις. Εδώ μπορεί να υπενθυμισθούν τα λόγια του Γερμανού υπουργού εξωτερικών στην κρίση του Μαρόκου το 1905: “Αν επιτρέψουμε να μας πατήσουν το πόδι εδώ, θα έχουμε ενθαρρύνει την επανάληψή του και αλλού.”
Εξαιτίας αυτού, η απάντηση που οφείλει να δίνει η Τουρκία δεν πρέπει να είναι ενθαρρυντικού χαρακτήρα για όμοιες κινήσεις στο μέλλον, αλλά αποθαρρυντική. Δεν πρέπει να ξεχνιέται, ότι ενώ μια στρατηγική υψηλού ρίσκου μπορεί να οδηγήσει δύο πλευρές σε πόλεμο, μια χαμηλών ρίσκων πιθανόν να ενθαρρύνει την αντίπαλο ακόμη περισσότερο. Διευκολύνοντας έτσι τη δημιουργία μιας σύγκρουσης σε μεγαλύτερο στάδιο, ενώ θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί αν υπήρχε αντίδραση εξ' αρχής. Σε περίπτωση φερ' ειπείν που η Τουρκία, λόγω διεθνών πιέσεων, έκλεινε τα μάτια της στην εγκατάσταση των S- 300 στη νότιο Κύπρο, θα άνοιγε την πόρτα δυσάρεστων εξελίξεων, που θα χαλούσαν την στρατιωτική της υπεροχή. Η οποία είναι το μοναδικό της πλεονέκτημα στην Κύπρο, εξισορροπώντας την διπλωματική και οικονομική ανωτερότητα που βρίσκεται υπέρ των Ελλήνων στο νησί. Μερικές κρίσεις, επειδή ακριβώς απειλούν απευθείας ζωτικά συμφέροντα, γεννούν αυτόματα και σκληρές αντιδράσεις. Η προσπάθεια των Ελλήνων για εγκατάσταση των S- 300, μπορεί να συζητηθεί αν είναι μια απειλή που άξιζε να δημιουργήσει κρίση. Η μεταβολή του επεισοδίου σε κρίση είναι συνδεμένη μέχρι ενός σημείου με τις απόψεις και τον τρόπο αντίληψης του γεγονότος από τα πολιτικά κέντρα αποφάσεων.
Υπήρξαν δυο βασικά στοιχεία που διαμόρφωσαν την συμπεριφορά της Τουρκίας εκείνη την περίοδο.
Το πρώτο ήταν η συμφωνία ενός Ενιαίου Αμυντικού Δόγματος που επιτεύχθηκε μεταξύ Ελλάδας και ρωμέικης διοίκησης νοτίου Κύπρου (σ.σ. πάγια και υποτιμητική αναφορά των Τούρκων στην Κυπριακή Δημοκρατία). Η σημασία αυτής της συμφωνίας: Οι Έλληνες προχωρούσαν στην δημιουργία ενός νέου μετώπου κατά της Τουρκίας, στη νότια Κύπρο. Έτσι η Ελλάδα θα αποκτούσε την ευκαιρία να αντιπαραταχθεί στην Τουρκία εκτός του Αιγαίου και στην Μεσόγειο. Δηλαδή , η Τουρκία άρχισε να αισθάνεται την στρατιωτική παρουσία της Ελλάδας και στο νότο της. Με αποτέλεσμα από κει και πέρα να κάνει αξιολογήσεις μετώπου σύμφωνα με αυτό. Στην πραγματικότητα υπήρξε η σκέψη για μια παρόμοια ρύθμιση ενιαίου χώρου και μεταξύ Τουρκίας και ΤΔΒΚ (σ.σ. ψευδοκράτος). Όμως επειδή ο κόσμος δεν αναγνωρίζει την ΤΔΒΚ, η Τουρκία δυσκολεύτηκε να δικαιολογήσει την υπογραφή μιας παρόμοιας συμφωνίας με τους Τουρκοκύπριους.
Δεύτερο σημαντικό στοιχείο ήταν οι ανησυχίες της Τουρκίας για το μέλλον της Κύπρου σε περίπτωση που η ίδια μείνει τελικά εκτός ΕΕ. Με Έλληνες κσι Ελληνοκύπριους μέσα στην ΕΕ, υπάρχουν στους κόλπους της δυο ελληνικά κράτη και η Ελλάδα έχει δυο βέτο. Γενόμενο το νησί δεκτό στην ΕΕ σαν μια ολότητα, και ως αποτέλεσμα μιας λύσης στο κυπριακό, θα ενωθεί με την Ελλάδα έμμεσα, υπό την ομπρέλα της ΕΕ. Μια Κύπρος εντός ΕΕ, μετά από ένα διάστημα δεν θα έχει διαφορά από την Μυτιλήνη ή την Κρήτη. Μέσω ΕΕ θα αλλάξουν μακροπρόθεσμα οι καταστάσεις στο νησί, το οποίο θα έχει απομονωθεί από την Τουρκία. Διότι τα διεθνή δικαιώματα που έχει η Τουρκία και οι Τούρκοι της Κύπρου, θα κινδυνεύσουν να περάσουν πρακτικά και νομικά στην ΕΕ, έμμεσα δηλαδή στην Ελλάδα.
Για εμάς, για την Τουρκία, η Κύπρος θεωρείται το τελευταίο κάστρο, για Αιγαίο και Μεσόγειο. Ένα σημαντικό τμήμα της τουρκικής γνώμης, φοβάται ότι η Ελλάδα σκοπεύει να εφαρμόσει την πολιτική της Κρήτης και των Δωδεκανήσων και στην Κύπρο, στα πλαίσια της επεκτατικής της πολιτικής που συνεχίζεται 150 χρόνια. Είναι ανάγκη να στεναχωρηθεί περισσότερο η Ελλάδα, τουλάχιστον στην Κύπρο...
του Gulden Ayman
http://www.elkeda.gr/
No comments :
Post a Comment