ΣΧΟΛΙΟ "ΙΣΧΥΣ": ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟ ΣΕ ΟΣΟΥΣ ΠΙΣΤΕΥΟΥΝ ΟΤΙ ΟΛΟΙ ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ...ΤΟΥΡΚΟΙ. ΕΝΑΙ ΩΡΑ ΝΑ ΞΥΠΝΗΣΟΥΜΕ. ΟΛΟΙ. ΕΜΕΙΣ ΑΠΟ ΕΔΩ ΚΙ ΕΣΕΙΣ ΑΠΟ ΕΚΕΙ. ΚΑΤΑΛΑΒΑΤΕ ; ΤΩΡΑ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΚΑΛΗ ΩΡΑ, ΠΡΙΝ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΑΡΓΑ ! ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ 22 ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΣΕ ΕΘΝΟΤΙΚΕΣ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΕΣ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ Η ΦΥΛΗ ΤΩΝ ΚΟΥΡΔΩΝ ΔΙΟΤΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΑ.
1) ΛΑΖΟΙ: Ανήκουν στην πελασγική φυλή και είναι κατά βάσιν λαός ναυτικός. Δεν συμπαθούν τους Τούρκους, κατοικούν στις περιοχές Τραπεζούντος, Κερασούντος, Κοτυώρων (Ορντού) και στην περιοχή της Γεωργίας του Βατούμ (Ατζαρία). Συγγενικό φύλο προς αυτούς, θεωρουνται οι Μιγγρελοί, απόγονοι των αρχαίων Κόλχων. Στους Λαζούς ανήκουν και οι Οφίτες ή Οφλήδες, οι οποίοι εξισλαμίσθηκαν τον ΙΖ’ αιώνα και διατηρούν ακόμη έντονη την Ελληνική τους καταγωγή, έχοντες λανθάνουσα Ελληνική συνείδηση και ομιλούν ακόμη την Ελληνική. Το 1904, αριθμούσαν 120.000 άτομα. Σήμερα, υπολογίζονται σε τετραπλασίους.
2) ΜΕΣΟΧΑΛΔΗΝΟΙ: Κατοικούν στο βιλαέτι Τραπεζούντος και το 1904 αριθμούσαν 80.000 άτομα. Είναι απόγονοι παναρχαίων Ελλήνων, των Χαλύβδων. Αν και τυπικώς παρουσιάζονται ως μουσουλμάνοι, είναι κατ’ ουσίαν δίθρησκοι. Ήσαν αιρετικοί Χριστιανοί επί Βυζαντίου. Κατεργάζονται τον σίδηρο, ως πεταλουργοί, για αυτό και καλούνται υπό των Τούρκων Ναλτζήδες.
3) ΣΑΥΝΝΟΙ (ΣΑΝΝΟΙ Ή ΤΣΑΝΝΟΙ): Πανάρχαιο Ελληνικό φύλο. Ο Ξενοφών, στην Κύρου Ανάβασιν, τους αναφέρει όταν διήλθε δια μέσου της χώρας τους, οδηγώντας τους Μυρίους μετά τη μάχη στα Κούναξα (401 π.Χ.). Μουσουλμάνοι, αλλά διατηρούν στην πίστη τους πολλά στοιχεία της παναρχαίας Ελληνοφρυγικής λατρείας, που θυμίζουν την λατρεία της Μητέρας Γης. Τσαννίκ τους καλούν οι Τούρκοι ήσαν αιρετικοί, μοντανιστές. Στις αρχές του περασμένου αιώνος, ανήρχοντο σε 303.955 άτομα. Είχαν στενές και φιλικές σχέσεις με τους Έλληνες Ορθοδόξους του Πόντου.
4) ΚΟΛΧΟΙ (ΜΙΓΓΡΕΛΟΙ): Οι Μιγγρελοί είναι απόγονοι των Κόλχων, παναρχαίου Ελληνικού φύλου του Καυκάσου. Δεν είναι αιγυπτιακές καταγωγής, όπως εσφαλμένως θεωρούσαν κάποιοι, στηριζόμενοι στα όσα περί αυτών (περιτετμημένοι, μελαμψοί, ασχολούμενοι με την επεξεργασία του λιναριού) αναφέρει ο Ηρόδοτος. Όμως, πολλοί ανθρωπολόγοι βεβαιούν ότι, είναι Αρίας καταγωγής. Άλλοι δε, ότι είναι απόγονοι των λεγομένων Πρωτοελλήνων του Καυκάσου. Διατηρούσαν μάλιστα, σχέσεις με τους βασιλικούς Οίκους των Περσών.
5) ΑΒΑΣΓΟΙ ή ΑΒΑΣΚΟΙ: (νυν Αμπχάζιοι) ήσαν γνωστοί κατά την αρχαιότητα και αναφέρονται στα Αργοναυτικά των Ορφικών (754) ως λαός αυτόχθων, κατοικών βορείως της Κολχίδος. Οι αρχαίες παραδόσεις μνημονεύουν παναρχαίους δεσμούς των Κρητών και των Μυκηναίων με τις χώρες της Μαύρης Θαλάσσης και συγκεκριμένως με τα παράλια της Αβασγίας, όπου βρίσκονται οι πόλεις Διοσκουριάς και Πιτυούς (νυν Πιτσούντα όπου και ναός της Παναγίας, του 6 ου αιώνος, κτισθείς υπό του Ιουστινιανού). Κόλχοι και Αβασγοί, αριθμούσαν το 1904, 210.510 άτομα…
6) ΓΙΟΥΡΟΥΚΟΙ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ: Κατοικούν στο βιλαέτι της Τραπεζούντος, στην περιφέρεια μεταξύ Πλατάνων και Τριπόλεως. Κατοικούν σε 45 χωριά και ονομάζονται Τσεπνήδες.
7) ΚΙΡΚΑΣΙΟΙ: Είναι η υπερήφανη φυλή των Τσερκέζων του Καυκάσου, η οποία έχει συνείδηση της φρυγοπελασγικής καταγωγής της. Καυχώνται ότι συνδέονται φυλετικώς προς τους ιστορουμένους Αχαιούς του Καυκάσου και προς τους Κρήτες (τους Σφακιανούς μάλιστα), των οποίων έχουν το ευσταλές και το εύσωμον. Διατηρούν ζωηροτάτη ανάμνηση της καταγωγής τους, καθώς και της Χριστιανικής θρησκείας, σέβονται τον Σταυρό, πιστεύουν στην Παναγία, επικαλούνται τους Αγίους Αποστόλους και γενικώς, τελούν έθιμα χριστιανικά. Στις αρχές του περασμένου αιώνος, οι Κιρκάσιοι του Καυκάσου ανήρχοντο σε 1.500.000 ψυχές και οι ομόφυλοί τους στην Μικρά Ασία, Κουρδιστάν, Αρμενία, Συρία, Μεσοποταμία (Ιράκ) και Θράκη ανήρχοντο σε 700.000 ψυχές. Η γλώσσα τους είναι φρυγοπελασγικής προελεύσεως και παρέμεινε, όπως και η Αλβανική, πρωτόγονη. Η Παναγία, για αυτούς, καλείται και Μέρισσα (Μέλισσα) θεά των Μελισσών, ιερειών του θεού Απόλλωνος, στους Δελφούς, καθώς και των θεαινών Δήμητρος, Αρτέμιδος και Κυβέλης. Κατά την άνοιξη γίνεται εορτή προς τιμήν του θεού Σωσεζές (Σωτήρος Διός ή Ζηνός) καθώς και άλλη προς τιμήν του προστάτου των Χαλύβων Τληέφε (Ηφαίστου). Περί τα τέλη του Οκτωβρίου, γίνεται η εορτή των νεκρών (Ψυχοσάββατον) και η εορτή του Κεραυνού. Επίσης, τιμούν τον θεό του Πολέμου και της Δικαιούνης Σιβλ.
8) ΙΒΗΡΕΣ: Πρόκειται για τους Γεωργιανούς, οι οποίοι αποκαλούνται υπό του Ηροδότου Σάπειροι. Αρχαιότατο πρωτοελληνικό φύλο. Κατά τις αρχές του πεερασμένου αιώνος, οι Γεωργιανοί που κατοικούσαν στην Μικρά Ασία, ανήρχοντο σε 55.000 άτομα…
9) ΙΣΑΥΡΟΙ (ΑΦΣΑΡΟΙ): Η Ισαυρία είναι ορεινή χώρα της Μικράς Ασίας και βρίσκεται στα νότια της Λυκαονίας, στο κεντρικό τμήμα της οροσειράς του Ταύρου, κοντά στις πύλες της Κιλικίας. Σήμερα, η περιοχή λέγεται Καραμανία. Οι Ίσαυροι, είναι πανάρχαιο πελασγικό φύλο. Ασχολούνται με τους ίππους και τα όπλα και είναι πολύ φιλόξενοι. Τον περασμένο αιώνα, ήσαν 225.000 ψυχές.
10) ΓΑΛΛΟΓΡΑΙΚΟΙ: Περί τα τέλη τού 2 ου π.Χ. αιώνος, εγκαθίστανται στην μεταξύ του Σαγγαρίου και του Άλυος χώρα, τα λείψανα της Γαλατικής φυλής των Τεκτοσάγων, οι οποίοι μετά την εισβολή τους στο Ευρωπαϊκό τμήμα της Ελλάδος εισβάλλουν στην Μικρά Ασία και υποχρεώνουν το βασίλειο της Περγάμου να τους πληρώνει βαρύ ετήσιο φόρο. Αντιμετωπίσθηκαν από δύο βασιλείς, που έμειναν στην Ιστορία, με τον τίτλο του Σωτήρος. Τον Άτταλο τον Α’ και τον Αντίοχο τον Α’. Οι Γαλάτες συνετρίβησαν. Όσοι απέμειναν, εγκατεστάθησαν στην περιοχή της Αγκύρας και εξελληνίσθησαν, αναμιχθέντες με το ντόπιο φρυγοελληνικό στοιχείο της χώρας. Σε αυτούς απευθύνθηκε – με Επιστολή του – ο Απόστολος Παύλος. Οι Βυζαντινοί δε, το τμήμα εκείνο της Φρυγίας στο οποίο εγκατεστάθησαν όσοι απέμειναν, το ονόμασαν Γαλλογραικία. Οι Τούρκοι εξισλάμισαν τους κατοίκους και χρησιμοποίησαν τους Γαλλογραικούς στον κρατικό μηχανισμό τους! Εξακολουθούν να διατηρούν τις ιδιαίτερες παραδόσεις τους και τα έθιμά τους. Το 1904 αριθμούσαν 95.000 άτομα. Εκτός από την Άγκυρα, κατοικούν και στην περιοχή Κορνιάσπων (Υοσγάτη).
11) ΛΥΚΙΟΙ: Η Λυκία είναι η χερσόνησος της νοτιοδυτικής Μικράς Ασίας, που βρίσκεται έναντι της νήσου Μεγίστης (Καστελλόριζο). Υπήρξε από τα πανάρχαια έτη τμήμα του Ελληνικού Έθνους και κατά την εποχή της ακμής της είχε περί τις 70 πόλεις. Κατά την βυζαντινή περίοδο ανήκε στο θέμα των Κιβυρραωτών. Σπουδαιότερες πόλεις της Λυκίας ήταν η Ξάνθος, αποικία Κρητών (νυν Γκιουνέκ), τα Πάταρα (νυν Γκελεμίς), τα Πίναρα, η Τλως (νυν Δουέρ), τα Μύρα, έδρα του μεγάλου ιεράρχου Αγίου Νικολάου (νυν Ντεμπρί), η Φάσηλις, η Μάκρη (εκ της οποίας η Νέα Μάκρη Αττικής) και αρκετές άλλες. Οι τουρκοφανείς Λύκιοι διατηρούν ήθη και έθιμα της προτέρας χριστιανικής λατρείας, ανήρχοντο δε κατά τις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνος σε 95.000 άτομα.
12) ΓΕΖΙΤΕΣ: Η φυλή αυτή, αρχικώς λάτρευε τον Μίθρα, τον θεό του Ηλίου και κατοικούσε κοντά στην ανατολική όχθη της Κασπίας θαλάσσης. Πιέσθηκε από άλλους, μετανάστευσε νοτιώτερα και ήρθε σε επαφή με Χριστιανούς και Μουσουλμάνους. Το ιερό βιβλίο τους, η «Μουσσαφιρές», απαρτίζεται από δόγματα και πεποιθήσεις, που έχουν ληφθή και εκ των τριών αυτών θρησκειών. Το πνευματικό κέντρο τους, βρίσκεται στο Λαλάς του Ιράκ, οι δε Γεζίτες είναι διεσπαρμένοι στο Ιράκ, την Συρία και την Τουρκία. Κατά τον 18 ο αιώνα, ανήρχοντο συνολικώς σε 250.000 ψυχές. Στην Τουρκία, ζουν στο Κουρδιστάν, συγχέονται δε με τους «Κηζηλμπασήδες». Οι Γεζίτες είναι υπολείμματα αιρέσεως Χριστιανικής διότι όταν προσεύχονται δεν στρέφονται προς την Μέκκα, αλλά προς ανατολάς, κάνουν το σημείο του Σταυρού και εκτελούν τρεις γονυκλισίες. «Βαπτίζουν» τα παιδιά τους και πιστεύουν σε έναν θεό, αλλά ισχυρίζονται ότι εντός αυτού του θεού υπάρχει και δεύτερος που απαρτίζεται εκ του Ταβούς (Σατανάς), του Γεζίτ και του Σεΐχ Χαδή. Είναι ο μόνος μουσουλμανοφανής λαός, ο οποίος ΔΕΝ είναι ελληνικής καταγωγής.
13) ΚΑΠΠΑΔΟΚΕΣ: Η Καππαδοκία είναι μία εκτεταμένη χώρα της Μικράς Ασίας και υπήρξε επί σειρά αιώνων φρούριο και ακρόπολη του Ελληνισμού. Περιλαμβάνει την περιοχή από το κέντρο της εντός του Άλυος χώρας μέχρι του ποταμού Ευφράτου και προς νότον φθάνει μέχρι του Ταύρου και του Αντίταυρου, συμπεριλαμβανομένης και της πόλεως Νίγδης. Γνώρισε μεγάλη ακμή από του 3 ου μέχρι του 5 ου αιώνος, επεξετάθη δε μέχρι του Καυκάσου, της Κριμαίας, της Κολχίδος και της Συρίας. Με τον θάνατο του Μιθριδάτου, κατέστη ρωμαϊκή επαρχία. Εξ αυτής προέρχονται οι μεγαλύτεροι Πατέρες του Χριστιανισμού: Γρηγόριος ο Θαυματουργός ο Νεοκαισαρείας, Βασίλειος ο Μέγας, Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός και Γρηγόριος ο Νύσσης αδελφός του Βασιλείου. Κυριώτερες πόλεις της Καππαδοκίας τώρα, που ήκμασαν κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ως κέντρα Ελληνισμού ήσαν η Καισάρεια, η Νεάπολις (Νεβ-Σεχήρ), η Νίγδη (έδρα της Μητροπόλεως Ικονίου), η Καρβάλη, η Σεβάστεια, το Ανδρονίκειον και το χωριό Προκόπιον. Οι μουσουλμανοφανείς πληθυσμοί στην Καππαδοκία – απόγονοι εξισλαμισθέντων Ορθοδόξων Χριστιανών – εσέβοντο το φυλασσόμενο σκήνωμα του Αγίου Γρηγορίου στην Καρβάλη μέχριτην ανταλλαγή των πληθυσμών το 1923. Τότε, οι Έλληνες που έφυγαν, πήραν μαζί τους το λείψανό του, παρά το γεγονός ότι οι κάτοικοι του χωριού Νένεζι (παραφθορά της αρχαίας πόλεως Ναζιανζού) οι οποίοι παρέμειναν πίσω παρεκάλεσαν να τους το αφήσουν εκεί, για να προστατεύει το χωριό τους! (πηγή: λήμμα στην εγκυκλοπαίδεια του «ΗΛΙΟΥ» περί Ναζιανζού).
Τουρκοφανείς Καππαδόκες είναι και οι Τροκμηνοί ή Τουρκομάνοι που κατοικούν σε περιοχές Τσερκέζων και Αφσάρων. Άλλοι, κατοικούν στην ορεινή περιοχή Καφίρ Καλά (Φρούριο των Απίστων). Τα ήθη, οι παραδόσεις, τα άσματα των τελευταίων (στα οποία περιλαμβάνονται μέχρι και θούρια Αλεξάνδρων (Ισκεντέρ) και Βασιλέων (Κηράλ), ανάμνηση των πολέμων του Ηρακλείου, μαρτυρούν ότι δεν προέρχονται από Τούρκους ή Τουρανούς, αλλά από ένα μεγάλο Έθνος που ανέδειξε μεγάλους στρατηλάτες Βασιλείς. Με ιδιαίτερο σεβασμό ψάλλουν τα κεφάλαια του Κορανίου, που αφορούν τον Μέγα Αλέξανδρο, τους πολέμους κατά των Περσών, τον Ηράκλειο, την Παναγία, τον Χριστό. Το 1904 αριθμούσαν 95.000 άτομα, η δε ονομασία τους Τουρκομάνοι, προέρχεται από τον νομαδικό ή ημινομαδικό τους βίο. Οι Τροκμηνοί, δεν προέρχονται από τους επήλυδες Γαλάτες. Είναι γηγενής πληθυσμός.
14) ΓΙΟΥΡΟΥΚΟΙ: Προέρχονται εξ Ελληνικών πληθυσμών αναμφΙσβητήτως και είναι οι απόγονοι των εικονοκλαστών Ελλήνων που απεσπάσθησαν από τους Ορθοδόξους Έλληνες κατά την εποχή της εικονομαχίας. Ανήκουν στην αίρεση των Αστάτων – η λέξη διεσώθη παρεφθαρμένη ως Απτάλ στην Τουρκική και σημαίνει τον περιπλανώμενο αιρετικό, τον άστατο – και είναι μία εκ των σημαντικωτέρων ομάδων μουσουλμανοφανών της Μικράς Ασίας! Διακρίνονται δε, για το άσβεστο μίσος που τρέφουν εναντίον των Τούρκων (βλ. Γ. Κλ. Σκαλιέρη «ΛΑΟΙ ΚΑΙ ΦΥΛΑΙ ΤΗΣ Μ. ΑΣΙΑΣ»). Στο βιλαέτι Σμύρνης, οι Γιουρούκοι κατοικούσαν ανέκαθεν στο σαντζάκι Σμύρνης, στην επαρχία Περγάμου, στην επαρχία Κλανούδας (Κούλων), στην επαρχία Ακρασού (Ασμά ή Εσμέ), στην επαρχία Θυατείρων (Ακ Χισάρ), στα Σώκια, στη Λαοδίκεια (Ντενισλή), στη Μύνδο (Μεντές), στα Μύλασα Καρίας (Μυλάς) και στην περιοχή Γόρδων (Γιορδές). Στη Βιθυνία, οι Γιουρούκοι κατοικούν στη Μεσοθυνία (Αδά – Παζάρ), Τότταιο, Κύβελα (Γκέιμπε) και Κάλπη. Υπάρχουν και σε πολλές άλλες περιοχές, όπως στη Δαρδανίδα (Καλέι Σουλτανιέ), στις Πηγές (Πήγας), στη Νεανδρία (Εζινέ), στην Άσσο, στην Πιονία, στην Αττάλεια, στο Καριέ Ουτμούκ (την «κώμη κελαηδήματος των πτηνών», όπως λέγεται η αρχαία κώμη των Οιάνδων), ακόμη και κοντά στην Άγκυρα, στην Κασταμονή, στην Γάγγρα (Κάγκαρι) και στη Σινώπη. Συναντώνται στη Σεβάστεια, ως Τσεπνήδες, Τεκελήδες και Ταχτατζήδες. Επίσης, στην Κιλικία. Ακόμη και στην Αλεξανδρέττα, στα σύνορα με τη Συρία! Δεν μιλούσαν καλά την τουρκική κατά το παρελθόν. Στις αρχές του περασμένου αιώνος, ανήρχοντο σε 1.291.861 άτομα! Σήμερα, υπολογίζονται σε τετραπλασίους…
15) ΚΗΖΗΛΜΠΑΣΗΔΕΣ: Ένας από τους σημαντικώτερους μουσουλμανοφανείς λαούς της Μικράς Ασίας. Είναι απόγονοι των Παυλικιανών, Ελλήνων την καταγωγή, που εξεγέρθησαν υπό τον Χαρβέα και τον Χρυσόχειρα, κατά του Βυζαντίου και αφού συνετρίβησαν, κατέφυγαν στον εμίρη της Μελιτηνής, μέχρι που βρήκαν αργότερα την ευκαιρία επανόδου τους στα πάτρια εδάφη. Αυτο – ονομάζοντο Έλληνες Χριστιανοί, ενώ τους Ορθοδόξους τους αποκαλούσαν Ρωμαίους (Ρωμηούς). Πυκνοί οικισμοί τους συναντώνται στη Σεβάστεια. Το όνομά τους, προέρχεται από τον Ερυθρό ποταμό (Κηζήλ Ιρμάκ). Στα 1904, ανήρχοντο σε 384.834 άτομα.
16) ΠΙΣΙΔΕΣ: Η Πισιδία είναι ορεινή χώρα της κεντροδυτικής Μκράς Ασίας με κυρώτερα κέντρα την Σπάρτη (Ισπάρτα) και το Πολύδωρον (Μπουρδούρ). Πανάρχαιο πελασγικό – ελληνικό – φύλο οι Πισίδες, λαός τραχύς και ορεισίβιος. Το 1904, ήταν 85.000 περίπου.
17) ΛΥΚΑΟΝΕΣ: κατέχουν το κέντρο της Μικράς Ασίας και κυριώτερη πόλη τους είναι το Ικόνιο. Πανάρχαιο ελληνικό φύλο, όπως και οι Πισίδες. Το 1904, 70.040 άτομα. Η Παμφυλία, βρέχεται από τον κόλπο της Ατταλείας. Οι Έλληνες εκεί και στην Πέργη, ήταν 90.000 άτομα στις αρχές του 20 ου αιώνος.
18) ΒΙΘΥΝΟΙ: Προήρχοντο από την Βόρειο Ελλάδα και είναι άγνωστο πότε βρέθηκαν στη Μικρά Ασία. Ήταν πάντως από τους τελευταίους Έλληνες που εξισλαμίσθηκαν βιαίως. Προύσα, Κίος, Ελενόπολις, Μουδανιά, Νίκαια, Νικομήδεια, Χαλκηδών, λαμπρά κέντρα του Ελληνισμού της Βιθυνίας. Παρά τις διώξεις τους, μέχρι τις αρχές του περασμένου αιώνος 200.000 περίπου Βιθυνών διατηρούσαν σημαντικά στοιχεία της προτέρας χριστιανικής πίστεώς τους, ακόμη και ποιητικά στοιχεία (τραγούδια) χαρακτηριστικές αποδείξεις της ελληνικής καταγωγής τους.
19) ΖΕΙΜΠΕΚΟΙ: Οι Ζεϊμπέκοι είναι εξισλαμισμένοι Θράκες που χρησιμοποιήθηκαν από τους Τούρκους για τις στρατιωτικές ανάγκες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Κατοικούν στο Αϊδίνιο στα όρη του Τμώλου (Μποζ Νταγ) και της Μεσογίδος (Κεστενέ Νταγ). Ανήρχοντο σε 40.000 το έτος 1904. Η ονομασία Ζεϊμπέκοι προέρχεται από το Ζευς και βεκκός που στην φρυγοελληνική διάλεκτο σημαίνει ψωμί.
20) ΠΟΜΑΚΟΙ: Προέρχονται κι αυτοί από τη Θράκη. Είναι ευρέως γνωστά τα περί της Ελληνικής καταγωγής τους. Στη Μικρά Ασία, ανήρχοντο σε 85.823 ψυχές τον περασμένο αιώνα.
21) ΚΡΥΠΤΟΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ της Λαμψάκου: Η Λάμψακος βρίσκεται επί της ακτής της Προποντίδος. Η Νέα Λάμψακος, στον νότιο Ευβοϊκό κόλπο. Στην Λάμψακο έζησαν την εποχή του Μεγάλου Κωνσταντίνου ο Όσιος Παρθένιος από την Μελιτούπολη, ο οποίος ανεδείχθη σε περίφημο Επίσκοπο. Η μνήμη του εορτάζεται την 7η Φεβρουαρίου. Το ιερό λείψανό του, ετάφη στον Ναό του Παντοκράτορος, τον οποίο έκτισε ο ίδιος. Πρόσφυγες από εκεί, στην περιοχή της Χαλκίδος, έλεγαν ότι πολλοί άρρωστοι επεσκέπτοντο τον τάφο του, τοποθετούσαν τα ενδύματά τους πάνω του και επέστρεφαν υγιείς στις εστίες τους. Έλεγαν μάλιστα για κάποια κρυπτοχριστιανή, η οποία άναβε την κανδήλα του Οσίου. Οι «Τούρκοι» της περιοχής τρέφουν μεγάλο σεβασμό προς τον Όσιο Παρθένιο, για αυτό και συνεχίζουν να θεραπεύονται ασθενείς από αυτόν, ακόμη και σήμερα! Τον αποκαλούν «Σαρί Μπαμπά» (Κίτρινο Πατέρα) εξ αιτίας της ωχρής μορφής που παρουσιάζει η απεικόνισή του.
22) ΔΕΡΒΙΣΕΣ (ΔΕΡΒΙΣΗΔΕΣ): Αυτοί, υπήρξαν παραφυάς του Ελληνικού χριστιανικού τάγματος των Ικετών Μοναχών. Είναι απόγονοι Νεστοριανών Ελλήνων και άλλων αιρετικών Ελλήνων.
α) Το τάγμα των Μεβλεβήδων: Ο Μεβλανά Τζελαλεδδίν Ρουμ, υπήρξε ένας εκ των ιδρυτών τού τάγματος των Μεβλεβήδων. Περί του Τζελαλεδδίν Ρουμ, δεν είναι γνωστό τίποτε, αλλά είναι βέβαιον ότι η μητέρα του ως και η σύζυγός του, η κυρά – Κατούν, ήσαν Ελληνίδες. Ο Μεβλανά – Τζελαλεδδίν είχε αρκετές γνώσεις τής Ελληνικής και στο ποίημά του «Μπουγιούκ ντιβάν» (στην περσική γλώσσα) στο στοιχείο «Σιν» χρησιμοποίησε ελληνικές λέξεις. Απέδιδε υψηλότερη θέση στον «εν Αγίοις Προφήτην Ιησούν» από την απλή θέση τού προφήτου. Κοινή παράδοση – Ελληνική και Τουρκική – που διασώζεται, βεβαιοί ότι οι Μεβλεβήδες είχαν φιλικές σχέσεις με τους Έλληνες Μοναχούς Χριστιανικής Μονής που ευρίσκετο κοντά στο Μουσουλμανικό Μοναστήρι του Ικονίου!..
β) Το τάγμα των Μπεκτασήδων: Πρόκειται για την εξέλιξη τής χριστιανικής αιρέσεως των Ευνομιανών (τουρκ. Μπεκτάς = εύνομος, ίσος). Αυτοί, όπως και οι Μεβλεβήδες, είχαν εξαπλωθή στην Κεντρική Μικρά Ασία – την Λυκαονία (Ικόνιο), Γαλλογραικία (Άγκυρα), Πισιδία – και όπως οι Μεβλεβήδες, υπήρξαν φιλικοί προς τους Ορθοδόξους Έλληνες. Στον δήμο των Οχρών (Χατζή Μπεκτάς) ο εκεί τεκές των Μπεκτασήδων ελέγετο ότι ήταν πριν, το αρχαιότατο Μοναστήρι τού Αγίου Χαραλάμπους, ο οποίος κατά τους ντόπιους Ορθοδόξους ήταν το ένα και το αυτό πρόσωπο, με ιδρυτή τού Τάγματος των Δερβισών, Χατζή Μπεκτάς. Οι Μπεκτασήδες εξηγέρθησαν επανειλημμένως κατά των Οθωμανών. Το 1361 εστασίασαν με τους Αχήδες (Σπαχήδες, απογόνους των γηγενών ευπατριδών γαιοκτημόνων, των Ιππέων) καθώς και τα έτη 1607, 1622 και 1651. Ο Αλή Πασάς Τεπελενλής υπήρξε γόνος Δερβίσηδων και υπεστήριξε την εξάπλωση τού Μπεκτασικού Τάγματος.
Οι Δερβίσες εξηγέρθησαν επανειλημμένως κατά τής Οθωμανικής κυριαρχίας εν συνεννοήσει και συνεργασία πάντοτε με τους Έλληνες Χριστιανούς Ορθοδόξους. Σπουδαιότατη ήταν η εξέγερση που έγινε κατά τον ΙΕ’ αιώνα, γνωστή υπό το όνομα «Στάσις τού Δεδέ – Σουλτάν», ο οποίος σταυρώθηκε στην Έφεσσο, αφού προηγουμένως είχε κατασταλή η εξέγερση. Άλλη εξέγερση των Δερβισών σημειώθηκε κατά τον ΙΖ’ αιώνα αλλά κι αυτή κατεστάλη μετά από μακρούς αγώνες. Επίσης, εξηγέρθησαν οι Δερβίσες κατά την περίοδο τής βασιλείας τού Αβδούλ Χαμίτ, αφού αντέδρασαν κατά τού Κομιτάτου «Ένωσις και Πρόοδος» το 1909 στην κωνσταντινούπολη και το 1910-1911 στο Ικόνιο και στην Άγκυρα. Αντιστάθηκαν επίσης κατά των Κεμαλικών οι οποίοι θεωρούσαν την Λυκαονία χώρα εχθρική προς τον τουρκισμό και προέβησαν στην κατάργηση των Δερβισικών Ταγμάτων. Οι Δερβίσες, όπως έγραψε ο Χαμδή Βέης, Γενικός Διευθυντής τού Αυτοκρατορικού Μουσείου τής Κωνσταντινουπόλεως (1837) είναι μοναχοί, που εμπνέονται από την διδασκαλία τού Χριστού, από την οποία εμπνέονται και οι Χριστιανοί Μοναχοί, κήρυκες τού δόγματος τής αγάπης.
ΕΡΕΥΝΑ ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ: ΕΣΧΑΤΗ ΓΡΑΜΜΗ ΑΝΑΣΧΕΣΕΩΣ
ΠΗΓΗ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΚΟΣΜΟΣ
ΠΡΟΣΘΗΚΗ: Πόσο ελληνική ήταν η βυζαντινή Μικρά Ασία; Εθνογραφική ανάλυση
1) ΛΑΖΟΙ: Ανήκουν στην πελασγική φυλή και είναι κατά βάσιν λαός ναυτικός. Δεν συμπαθούν τους Τούρκους, κατοικούν στις περιοχές Τραπεζούντος, Κερασούντος, Κοτυώρων (Ορντού) και στην περιοχή της Γεωργίας του Βατούμ (Ατζαρία). Συγγενικό φύλο προς αυτούς, θεωρουνται οι Μιγγρελοί, απόγονοι των αρχαίων Κόλχων. Στους Λαζούς ανήκουν και οι Οφίτες ή Οφλήδες, οι οποίοι εξισλαμίσθηκαν τον ΙΖ’ αιώνα και διατηρούν ακόμη έντονη την Ελληνική τους καταγωγή, έχοντες λανθάνουσα Ελληνική συνείδηση και ομιλούν ακόμη την Ελληνική. Το 1904, αριθμούσαν 120.000 άτομα. Σήμερα, υπολογίζονται σε τετραπλασίους.
2) ΜΕΣΟΧΑΛΔΗΝΟΙ: Κατοικούν στο βιλαέτι Τραπεζούντος και το 1904 αριθμούσαν 80.000 άτομα. Είναι απόγονοι παναρχαίων Ελλήνων, των Χαλύβδων. Αν και τυπικώς παρουσιάζονται ως μουσουλμάνοι, είναι κατ’ ουσίαν δίθρησκοι. Ήσαν αιρετικοί Χριστιανοί επί Βυζαντίου. Κατεργάζονται τον σίδηρο, ως πεταλουργοί, για αυτό και καλούνται υπό των Τούρκων Ναλτζήδες.
3) ΣΑΥΝΝΟΙ (ΣΑΝΝΟΙ Ή ΤΣΑΝΝΟΙ): Πανάρχαιο Ελληνικό φύλο. Ο Ξενοφών, στην Κύρου Ανάβασιν, τους αναφέρει όταν διήλθε δια μέσου της χώρας τους, οδηγώντας τους Μυρίους μετά τη μάχη στα Κούναξα (401 π.Χ.). Μουσουλμάνοι, αλλά διατηρούν στην πίστη τους πολλά στοιχεία της παναρχαίας Ελληνοφρυγικής λατρείας, που θυμίζουν την λατρεία της Μητέρας Γης. Τσαννίκ τους καλούν οι Τούρκοι ήσαν αιρετικοί, μοντανιστές. Στις αρχές του περασμένου αιώνος, ανήρχοντο σε 303.955 άτομα. Είχαν στενές και φιλικές σχέσεις με τους Έλληνες Ορθοδόξους του Πόντου.
4) ΚΟΛΧΟΙ (ΜΙΓΓΡΕΛΟΙ): Οι Μιγγρελοί είναι απόγονοι των Κόλχων, παναρχαίου Ελληνικού φύλου του Καυκάσου. Δεν είναι αιγυπτιακές καταγωγής, όπως εσφαλμένως θεωρούσαν κάποιοι, στηριζόμενοι στα όσα περί αυτών (περιτετμημένοι, μελαμψοί, ασχολούμενοι με την επεξεργασία του λιναριού) αναφέρει ο Ηρόδοτος. Όμως, πολλοί ανθρωπολόγοι βεβαιούν ότι, είναι Αρίας καταγωγής. Άλλοι δε, ότι είναι απόγονοι των λεγομένων Πρωτοελλήνων του Καυκάσου. Διατηρούσαν μάλιστα, σχέσεις με τους βασιλικούς Οίκους των Περσών.
5) ΑΒΑΣΓΟΙ ή ΑΒΑΣΚΟΙ: (νυν Αμπχάζιοι) ήσαν γνωστοί κατά την αρχαιότητα και αναφέρονται στα Αργοναυτικά των Ορφικών (754) ως λαός αυτόχθων, κατοικών βορείως της Κολχίδος. Οι αρχαίες παραδόσεις μνημονεύουν παναρχαίους δεσμούς των Κρητών και των Μυκηναίων με τις χώρες της Μαύρης Θαλάσσης και συγκεκριμένως με τα παράλια της Αβασγίας, όπου βρίσκονται οι πόλεις Διοσκουριάς και Πιτυούς (νυν Πιτσούντα όπου και ναός της Παναγίας, του 6 ου αιώνος, κτισθείς υπό του Ιουστινιανού). Κόλχοι και Αβασγοί, αριθμούσαν το 1904, 210.510 άτομα…
6) ΓΙΟΥΡΟΥΚΟΙ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ: Κατοικούν στο βιλαέτι της Τραπεζούντος, στην περιφέρεια μεταξύ Πλατάνων και Τριπόλεως. Κατοικούν σε 45 χωριά και ονομάζονται Τσεπνήδες.
7) ΚΙΡΚΑΣΙΟΙ: Είναι η υπερήφανη φυλή των Τσερκέζων του Καυκάσου, η οποία έχει συνείδηση της φρυγοπελασγικής καταγωγής της. Καυχώνται ότι συνδέονται φυλετικώς προς τους ιστορουμένους Αχαιούς του Καυκάσου και προς τους Κρήτες (τους Σφακιανούς μάλιστα), των οποίων έχουν το ευσταλές και το εύσωμον. Διατηρούν ζωηροτάτη ανάμνηση της καταγωγής τους, καθώς και της Χριστιανικής θρησκείας, σέβονται τον Σταυρό, πιστεύουν στην Παναγία, επικαλούνται τους Αγίους Αποστόλους και γενικώς, τελούν έθιμα χριστιανικά. Στις αρχές του περασμένου αιώνος, οι Κιρκάσιοι του Καυκάσου ανήρχοντο σε 1.500.000 ψυχές και οι ομόφυλοί τους στην Μικρά Ασία, Κουρδιστάν, Αρμενία, Συρία, Μεσοποταμία (Ιράκ) και Θράκη ανήρχοντο σε 700.000 ψυχές. Η γλώσσα τους είναι φρυγοπελασγικής προελεύσεως και παρέμεινε, όπως και η Αλβανική, πρωτόγονη. Η Παναγία, για αυτούς, καλείται και Μέρισσα (Μέλισσα) θεά των Μελισσών, ιερειών του θεού Απόλλωνος, στους Δελφούς, καθώς και των θεαινών Δήμητρος, Αρτέμιδος και Κυβέλης. Κατά την άνοιξη γίνεται εορτή προς τιμήν του θεού Σωσεζές (Σωτήρος Διός ή Ζηνός) καθώς και άλλη προς τιμήν του προστάτου των Χαλύβων Τληέφε (Ηφαίστου). Περί τα τέλη του Οκτωβρίου, γίνεται η εορτή των νεκρών (Ψυχοσάββατον) και η εορτή του Κεραυνού. Επίσης, τιμούν τον θεό του Πολέμου και της Δικαιούνης Σιβλ.
8) ΙΒΗΡΕΣ: Πρόκειται για τους Γεωργιανούς, οι οποίοι αποκαλούνται υπό του Ηροδότου Σάπειροι. Αρχαιότατο πρωτοελληνικό φύλο. Κατά τις αρχές του πεερασμένου αιώνος, οι Γεωργιανοί που κατοικούσαν στην Μικρά Ασία, ανήρχοντο σε 55.000 άτομα…
9) ΙΣΑΥΡΟΙ (ΑΦΣΑΡΟΙ): Η Ισαυρία είναι ορεινή χώρα της Μικράς Ασίας και βρίσκεται στα νότια της Λυκαονίας, στο κεντρικό τμήμα της οροσειράς του Ταύρου, κοντά στις πύλες της Κιλικίας. Σήμερα, η περιοχή λέγεται Καραμανία. Οι Ίσαυροι, είναι πανάρχαιο πελασγικό φύλο. Ασχολούνται με τους ίππους και τα όπλα και είναι πολύ φιλόξενοι. Τον περασμένο αιώνα, ήσαν 225.000 ψυχές.
10) ΓΑΛΛΟΓΡΑΙΚΟΙ: Περί τα τέλη τού 2 ου π.Χ. αιώνος, εγκαθίστανται στην μεταξύ του Σαγγαρίου και του Άλυος χώρα, τα λείψανα της Γαλατικής φυλής των Τεκτοσάγων, οι οποίοι μετά την εισβολή τους στο Ευρωπαϊκό τμήμα της Ελλάδος εισβάλλουν στην Μικρά Ασία και υποχρεώνουν το βασίλειο της Περγάμου να τους πληρώνει βαρύ ετήσιο φόρο. Αντιμετωπίσθηκαν από δύο βασιλείς, που έμειναν στην Ιστορία, με τον τίτλο του Σωτήρος. Τον Άτταλο τον Α’ και τον Αντίοχο τον Α’. Οι Γαλάτες συνετρίβησαν. Όσοι απέμειναν, εγκατεστάθησαν στην περιοχή της Αγκύρας και εξελληνίσθησαν, αναμιχθέντες με το ντόπιο φρυγοελληνικό στοιχείο της χώρας. Σε αυτούς απευθύνθηκε – με Επιστολή του – ο Απόστολος Παύλος. Οι Βυζαντινοί δε, το τμήμα εκείνο της Φρυγίας στο οποίο εγκατεστάθησαν όσοι απέμειναν, το ονόμασαν Γαλλογραικία. Οι Τούρκοι εξισλάμισαν τους κατοίκους και χρησιμοποίησαν τους Γαλλογραικούς στον κρατικό μηχανισμό τους! Εξακολουθούν να διατηρούν τις ιδιαίτερες παραδόσεις τους και τα έθιμά τους. Το 1904 αριθμούσαν 95.000 άτομα. Εκτός από την Άγκυρα, κατοικούν και στην περιοχή Κορνιάσπων (Υοσγάτη).
11) ΛΥΚΙΟΙ: Η Λυκία είναι η χερσόνησος της νοτιοδυτικής Μικράς Ασίας, που βρίσκεται έναντι της νήσου Μεγίστης (Καστελλόριζο). Υπήρξε από τα πανάρχαια έτη τμήμα του Ελληνικού Έθνους και κατά την εποχή της ακμής της είχε περί τις 70 πόλεις. Κατά την βυζαντινή περίοδο ανήκε στο θέμα των Κιβυρραωτών. Σπουδαιότερες πόλεις της Λυκίας ήταν η Ξάνθος, αποικία Κρητών (νυν Γκιουνέκ), τα Πάταρα (νυν Γκελεμίς), τα Πίναρα, η Τλως (νυν Δουέρ), τα Μύρα, έδρα του μεγάλου ιεράρχου Αγίου Νικολάου (νυν Ντεμπρί), η Φάσηλις, η Μάκρη (εκ της οποίας η Νέα Μάκρη Αττικής) και αρκετές άλλες. Οι τουρκοφανείς Λύκιοι διατηρούν ήθη και έθιμα της προτέρας χριστιανικής λατρείας, ανήρχοντο δε κατά τις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνος σε 95.000 άτομα.
12) ΓΕΖΙΤΕΣ: Η φυλή αυτή, αρχικώς λάτρευε τον Μίθρα, τον θεό του Ηλίου και κατοικούσε κοντά στην ανατολική όχθη της Κασπίας θαλάσσης. Πιέσθηκε από άλλους, μετανάστευσε νοτιώτερα και ήρθε σε επαφή με Χριστιανούς και Μουσουλμάνους. Το ιερό βιβλίο τους, η «Μουσσαφιρές», απαρτίζεται από δόγματα και πεποιθήσεις, που έχουν ληφθή και εκ των τριών αυτών θρησκειών. Το πνευματικό κέντρο τους, βρίσκεται στο Λαλάς του Ιράκ, οι δε Γεζίτες είναι διεσπαρμένοι στο Ιράκ, την Συρία και την Τουρκία. Κατά τον 18 ο αιώνα, ανήρχοντο συνολικώς σε 250.000 ψυχές. Στην Τουρκία, ζουν στο Κουρδιστάν, συγχέονται δε με τους «Κηζηλμπασήδες». Οι Γεζίτες είναι υπολείμματα αιρέσεως Χριστιανικής διότι όταν προσεύχονται δεν στρέφονται προς την Μέκκα, αλλά προς ανατολάς, κάνουν το σημείο του Σταυρού και εκτελούν τρεις γονυκλισίες. «Βαπτίζουν» τα παιδιά τους και πιστεύουν σε έναν θεό, αλλά ισχυρίζονται ότι εντός αυτού του θεού υπάρχει και δεύτερος που απαρτίζεται εκ του Ταβούς (Σατανάς), του Γεζίτ και του Σεΐχ Χαδή. Είναι ο μόνος μουσουλμανοφανής λαός, ο οποίος ΔΕΝ είναι ελληνικής καταγωγής.
13) ΚΑΠΠΑΔΟΚΕΣ: Η Καππαδοκία είναι μία εκτεταμένη χώρα της Μικράς Ασίας και υπήρξε επί σειρά αιώνων φρούριο και ακρόπολη του Ελληνισμού. Περιλαμβάνει την περιοχή από το κέντρο της εντός του Άλυος χώρας μέχρι του ποταμού Ευφράτου και προς νότον φθάνει μέχρι του Ταύρου και του Αντίταυρου, συμπεριλαμβανομένης και της πόλεως Νίγδης. Γνώρισε μεγάλη ακμή από του 3 ου μέχρι του 5 ου αιώνος, επεξετάθη δε μέχρι του Καυκάσου, της Κριμαίας, της Κολχίδος και της Συρίας. Με τον θάνατο του Μιθριδάτου, κατέστη ρωμαϊκή επαρχία. Εξ αυτής προέρχονται οι μεγαλύτεροι Πατέρες του Χριστιανισμού: Γρηγόριος ο Θαυματουργός ο Νεοκαισαρείας, Βασίλειος ο Μέγας, Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός και Γρηγόριος ο Νύσσης αδελφός του Βασιλείου. Κυριώτερες πόλεις της Καππαδοκίας τώρα, που ήκμασαν κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ως κέντρα Ελληνισμού ήσαν η Καισάρεια, η Νεάπολις (Νεβ-Σεχήρ), η Νίγδη (έδρα της Μητροπόλεως Ικονίου), η Καρβάλη, η Σεβάστεια, το Ανδρονίκειον και το χωριό Προκόπιον. Οι μουσουλμανοφανείς πληθυσμοί στην Καππαδοκία – απόγονοι εξισλαμισθέντων Ορθοδόξων Χριστιανών – εσέβοντο το φυλασσόμενο σκήνωμα του Αγίου Γρηγορίου στην Καρβάλη μέχριτην ανταλλαγή των πληθυσμών το 1923. Τότε, οι Έλληνες που έφυγαν, πήραν μαζί τους το λείψανό του, παρά το γεγονός ότι οι κάτοικοι του χωριού Νένεζι (παραφθορά της αρχαίας πόλεως Ναζιανζού) οι οποίοι παρέμειναν πίσω παρεκάλεσαν να τους το αφήσουν εκεί, για να προστατεύει το χωριό τους! (πηγή: λήμμα στην εγκυκλοπαίδεια του «ΗΛΙΟΥ» περί Ναζιανζού).
Τουρκοφανείς Καππαδόκες είναι και οι Τροκμηνοί ή Τουρκομάνοι που κατοικούν σε περιοχές Τσερκέζων και Αφσάρων. Άλλοι, κατοικούν στην ορεινή περιοχή Καφίρ Καλά (Φρούριο των Απίστων). Τα ήθη, οι παραδόσεις, τα άσματα των τελευταίων (στα οποία περιλαμβάνονται μέχρι και θούρια Αλεξάνδρων (Ισκεντέρ) και Βασιλέων (Κηράλ), ανάμνηση των πολέμων του Ηρακλείου, μαρτυρούν ότι δεν προέρχονται από Τούρκους ή Τουρανούς, αλλά από ένα μεγάλο Έθνος που ανέδειξε μεγάλους στρατηλάτες Βασιλείς. Με ιδιαίτερο σεβασμό ψάλλουν τα κεφάλαια του Κορανίου, που αφορούν τον Μέγα Αλέξανδρο, τους πολέμους κατά των Περσών, τον Ηράκλειο, την Παναγία, τον Χριστό. Το 1904 αριθμούσαν 95.000 άτομα, η δε ονομασία τους Τουρκομάνοι, προέρχεται από τον νομαδικό ή ημινομαδικό τους βίο. Οι Τροκμηνοί, δεν προέρχονται από τους επήλυδες Γαλάτες. Είναι γηγενής πληθυσμός.
14) ΓΙΟΥΡΟΥΚΟΙ: Προέρχονται εξ Ελληνικών πληθυσμών αναμφΙσβητήτως και είναι οι απόγονοι των εικονοκλαστών Ελλήνων που απεσπάσθησαν από τους Ορθοδόξους Έλληνες κατά την εποχή της εικονομαχίας. Ανήκουν στην αίρεση των Αστάτων – η λέξη διεσώθη παρεφθαρμένη ως Απτάλ στην Τουρκική και σημαίνει τον περιπλανώμενο αιρετικό, τον άστατο – και είναι μία εκ των σημαντικωτέρων ομάδων μουσουλμανοφανών της Μικράς Ασίας! Διακρίνονται δε, για το άσβεστο μίσος που τρέφουν εναντίον των Τούρκων (βλ. Γ. Κλ. Σκαλιέρη «ΛΑΟΙ ΚΑΙ ΦΥΛΑΙ ΤΗΣ Μ. ΑΣΙΑΣ»). Στο βιλαέτι Σμύρνης, οι Γιουρούκοι κατοικούσαν ανέκαθεν στο σαντζάκι Σμύρνης, στην επαρχία Περγάμου, στην επαρχία Κλανούδας (Κούλων), στην επαρχία Ακρασού (Ασμά ή Εσμέ), στην επαρχία Θυατείρων (Ακ Χισάρ), στα Σώκια, στη Λαοδίκεια (Ντενισλή), στη Μύνδο (Μεντές), στα Μύλασα Καρίας (Μυλάς) και στην περιοχή Γόρδων (Γιορδές). Στη Βιθυνία, οι Γιουρούκοι κατοικούν στη Μεσοθυνία (Αδά – Παζάρ), Τότταιο, Κύβελα (Γκέιμπε) και Κάλπη. Υπάρχουν και σε πολλές άλλες περιοχές, όπως στη Δαρδανίδα (Καλέι Σουλτανιέ), στις Πηγές (Πήγας), στη Νεανδρία (Εζινέ), στην Άσσο, στην Πιονία, στην Αττάλεια, στο Καριέ Ουτμούκ (την «κώμη κελαηδήματος των πτηνών», όπως λέγεται η αρχαία κώμη των Οιάνδων), ακόμη και κοντά στην Άγκυρα, στην Κασταμονή, στην Γάγγρα (Κάγκαρι) και στη Σινώπη. Συναντώνται στη Σεβάστεια, ως Τσεπνήδες, Τεκελήδες και Ταχτατζήδες. Επίσης, στην Κιλικία. Ακόμη και στην Αλεξανδρέττα, στα σύνορα με τη Συρία! Δεν μιλούσαν καλά την τουρκική κατά το παρελθόν. Στις αρχές του περασμένου αιώνος, ανήρχοντο σε 1.291.861 άτομα! Σήμερα, υπολογίζονται σε τετραπλασίους…
15) ΚΗΖΗΛΜΠΑΣΗΔΕΣ: Ένας από τους σημαντικώτερους μουσουλμανοφανείς λαούς της Μικράς Ασίας. Είναι απόγονοι των Παυλικιανών, Ελλήνων την καταγωγή, που εξεγέρθησαν υπό τον Χαρβέα και τον Χρυσόχειρα, κατά του Βυζαντίου και αφού συνετρίβησαν, κατέφυγαν στον εμίρη της Μελιτηνής, μέχρι που βρήκαν αργότερα την ευκαιρία επανόδου τους στα πάτρια εδάφη. Αυτο – ονομάζοντο Έλληνες Χριστιανοί, ενώ τους Ορθοδόξους τους αποκαλούσαν Ρωμαίους (Ρωμηούς). Πυκνοί οικισμοί τους συναντώνται στη Σεβάστεια. Το όνομά τους, προέρχεται από τον Ερυθρό ποταμό (Κηζήλ Ιρμάκ). Στα 1904, ανήρχοντο σε 384.834 άτομα.
16) ΠΙΣΙΔΕΣ: Η Πισιδία είναι ορεινή χώρα της κεντροδυτικής Μκράς Ασίας με κυρώτερα κέντρα την Σπάρτη (Ισπάρτα) και το Πολύδωρον (Μπουρδούρ). Πανάρχαιο πελασγικό – ελληνικό – φύλο οι Πισίδες, λαός τραχύς και ορεισίβιος. Το 1904, ήταν 85.000 περίπου.
17) ΛΥΚΑΟΝΕΣ: κατέχουν το κέντρο της Μικράς Ασίας και κυριώτερη πόλη τους είναι το Ικόνιο. Πανάρχαιο ελληνικό φύλο, όπως και οι Πισίδες. Το 1904, 70.040 άτομα. Η Παμφυλία, βρέχεται από τον κόλπο της Ατταλείας. Οι Έλληνες εκεί και στην Πέργη, ήταν 90.000 άτομα στις αρχές του 20 ου αιώνος.
18) ΒΙΘΥΝΟΙ: Προήρχοντο από την Βόρειο Ελλάδα και είναι άγνωστο πότε βρέθηκαν στη Μικρά Ασία. Ήταν πάντως από τους τελευταίους Έλληνες που εξισλαμίσθηκαν βιαίως. Προύσα, Κίος, Ελενόπολις, Μουδανιά, Νίκαια, Νικομήδεια, Χαλκηδών, λαμπρά κέντρα του Ελληνισμού της Βιθυνίας. Παρά τις διώξεις τους, μέχρι τις αρχές του περασμένου αιώνος 200.000 περίπου Βιθυνών διατηρούσαν σημαντικά στοιχεία της προτέρας χριστιανικής πίστεώς τους, ακόμη και ποιητικά στοιχεία (τραγούδια) χαρακτηριστικές αποδείξεις της ελληνικής καταγωγής τους.
19) ΖΕΙΜΠΕΚΟΙ: Οι Ζεϊμπέκοι είναι εξισλαμισμένοι Θράκες που χρησιμοποιήθηκαν από τους Τούρκους για τις στρατιωτικές ανάγκες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Κατοικούν στο Αϊδίνιο στα όρη του Τμώλου (Μποζ Νταγ) και της Μεσογίδος (Κεστενέ Νταγ). Ανήρχοντο σε 40.000 το έτος 1904. Η ονομασία Ζεϊμπέκοι προέρχεται από το Ζευς και βεκκός που στην φρυγοελληνική διάλεκτο σημαίνει ψωμί.
20) ΠΟΜΑΚΟΙ: Προέρχονται κι αυτοί από τη Θράκη. Είναι ευρέως γνωστά τα περί της Ελληνικής καταγωγής τους. Στη Μικρά Ασία, ανήρχοντο σε 85.823 ψυχές τον περασμένο αιώνα.
21) ΚΡΥΠΤΟΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ της Λαμψάκου: Η Λάμψακος βρίσκεται επί της ακτής της Προποντίδος. Η Νέα Λάμψακος, στον νότιο Ευβοϊκό κόλπο. Στην Λάμψακο έζησαν την εποχή του Μεγάλου Κωνσταντίνου ο Όσιος Παρθένιος από την Μελιτούπολη, ο οποίος ανεδείχθη σε περίφημο Επίσκοπο. Η μνήμη του εορτάζεται την 7η Φεβρουαρίου. Το ιερό λείψανό του, ετάφη στον Ναό του Παντοκράτορος, τον οποίο έκτισε ο ίδιος. Πρόσφυγες από εκεί, στην περιοχή της Χαλκίδος, έλεγαν ότι πολλοί άρρωστοι επεσκέπτοντο τον τάφο του, τοποθετούσαν τα ενδύματά τους πάνω του και επέστρεφαν υγιείς στις εστίες τους. Έλεγαν μάλιστα για κάποια κρυπτοχριστιανή, η οποία άναβε την κανδήλα του Οσίου. Οι «Τούρκοι» της περιοχής τρέφουν μεγάλο σεβασμό προς τον Όσιο Παρθένιο, για αυτό και συνεχίζουν να θεραπεύονται ασθενείς από αυτόν, ακόμη και σήμερα! Τον αποκαλούν «Σαρί Μπαμπά» (Κίτρινο Πατέρα) εξ αιτίας της ωχρής μορφής που παρουσιάζει η απεικόνισή του.
22) ΔΕΡΒΙΣΕΣ (ΔΕΡΒΙΣΗΔΕΣ): Αυτοί, υπήρξαν παραφυάς του Ελληνικού χριστιανικού τάγματος των Ικετών Μοναχών. Είναι απόγονοι Νεστοριανών Ελλήνων και άλλων αιρετικών Ελλήνων.
α) Το τάγμα των Μεβλεβήδων: Ο Μεβλανά Τζελαλεδδίν Ρουμ, υπήρξε ένας εκ των ιδρυτών τού τάγματος των Μεβλεβήδων. Περί του Τζελαλεδδίν Ρουμ, δεν είναι γνωστό τίποτε, αλλά είναι βέβαιον ότι η μητέρα του ως και η σύζυγός του, η κυρά – Κατούν, ήσαν Ελληνίδες. Ο Μεβλανά – Τζελαλεδδίν είχε αρκετές γνώσεις τής Ελληνικής και στο ποίημά του «Μπουγιούκ ντιβάν» (στην περσική γλώσσα) στο στοιχείο «Σιν» χρησιμοποίησε ελληνικές λέξεις. Απέδιδε υψηλότερη θέση στον «εν Αγίοις Προφήτην Ιησούν» από την απλή θέση τού προφήτου. Κοινή παράδοση – Ελληνική και Τουρκική – που διασώζεται, βεβαιοί ότι οι Μεβλεβήδες είχαν φιλικές σχέσεις με τους Έλληνες Μοναχούς Χριστιανικής Μονής που ευρίσκετο κοντά στο Μουσουλμανικό Μοναστήρι του Ικονίου!..
β) Το τάγμα των Μπεκτασήδων: Πρόκειται για την εξέλιξη τής χριστιανικής αιρέσεως των Ευνομιανών (τουρκ. Μπεκτάς = εύνομος, ίσος). Αυτοί, όπως και οι Μεβλεβήδες, είχαν εξαπλωθή στην Κεντρική Μικρά Ασία – την Λυκαονία (Ικόνιο), Γαλλογραικία (Άγκυρα), Πισιδία – και όπως οι Μεβλεβήδες, υπήρξαν φιλικοί προς τους Ορθοδόξους Έλληνες. Στον δήμο των Οχρών (Χατζή Μπεκτάς) ο εκεί τεκές των Μπεκτασήδων ελέγετο ότι ήταν πριν, το αρχαιότατο Μοναστήρι τού Αγίου Χαραλάμπους, ο οποίος κατά τους ντόπιους Ορθοδόξους ήταν το ένα και το αυτό πρόσωπο, με ιδρυτή τού Τάγματος των Δερβισών, Χατζή Μπεκτάς. Οι Μπεκτασήδες εξηγέρθησαν επανειλημμένως κατά των Οθωμανών. Το 1361 εστασίασαν με τους Αχήδες (Σπαχήδες, απογόνους των γηγενών ευπατριδών γαιοκτημόνων, των Ιππέων) καθώς και τα έτη 1607, 1622 και 1651. Ο Αλή Πασάς Τεπελενλής υπήρξε γόνος Δερβίσηδων και υπεστήριξε την εξάπλωση τού Μπεκτασικού Τάγματος.
Οι Δερβίσες εξηγέρθησαν επανειλημμένως κατά τής Οθωμανικής κυριαρχίας εν συνεννοήσει και συνεργασία πάντοτε με τους Έλληνες Χριστιανούς Ορθοδόξους. Σπουδαιότατη ήταν η εξέγερση που έγινε κατά τον ΙΕ’ αιώνα, γνωστή υπό το όνομα «Στάσις τού Δεδέ – Σουλτάν», ο οποίος σταυρώθηκε στην Έφεσσο, αφού προηγουμένως είχε κατασταλή η εξέγερση. Άλλη εξέγερση των Δερβισών σημειώθηκε κατά τον ΙΖ’ αιώνα αλλά κι αυτή κατεστάλη μετά από μακρούς αγώνες. Επίσης, εξηγέρθησαν οι Δερβίσες κατά την περίοδο τής βασιλείας τού Αβδούλ Χαμίτ, αφού αντέδρασαν κατά τού Κομιτάτου «Ένωσις και Πρόοδος» το 1909 στην κωνσταντινούπολη και το 1910-1911 στο Ικόνιο και στην Άγκυρα. Αντιστάθηκαν επίσης κατά των Κεμαλικών οι οποίοι θεωρούσαν την Λυκαονία χώρα εχθρική προς τον τουρκισμό και προέβησαν στην κατάργηση των Δερβισικών Ταγμάτων. Οι Δερβίσες, όπως έγραψε ο Χαμδή Βέης, Γενικός Διευθυντής τού Αυτοκρατορικού Μουσείου τής Κωνσταντινουπόλεως (1837) είναι μοναχοί, που εμπνέονται από την διδασκαλία τού Χριστού, από την οποία εμπνέονται και οι Χριστιανοί Μοναχοί, κήρυκες τού δόγματος τής αγάπης.
ΕΡΕΥΝΑ ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ: ΕΣΧΑΤΗ ΓΡΑΜΜΗ ΑΝΑΣΧΕΣΕΩΣ
ΠΗΓΗ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΚΟΣΜΟΣ
ΠΡΟΣΘΗΚΗ: Πόσο ελληνική ήταν η βυζαντινή Μικρά Ασία; Εθνογραφική ανάλυση
Καμία σχέση δεν ε΄χουν οι Ίβηρες και οι Λαζοί με τους Πελασγούς και τους Έλληνες. Είναι καυκάσια φύλα. Αλλά και για τους Γιουρούκους λέτε ανοησίες. Οι Γιουρούκοι, - από το γιουρούκ (από το τουρκικό γιουρουμέκ=περπατάω) - είναι απόγονοι των γνήσιων τουρανών Τούρκων που μετανάστευσαν στην Ανατολία μετά τη μάχη του Ματζικέρτ. Πολλοί από αυτούς είναι αλεβίτες, γι' αυτό και έχουν μια κάποια αντίθεση με τους σουννίτες μουσουλμάνους. Το ίδιο ισχύει και για τους αιρετικούς Κιζιλμπάσιδες. "Μόνο το 19% των πολιτών αισθάνονται Τούρκοι," Αυτό είναι ψέμα. Και αυτό το 51% που δηλώνουν πολίτες της Τουρκίας, δεν σημαίνει ότι δεν έχουν τουρκική εθνική συνείδηση. Μην κάνετε προπαγάνδα. Οι δερβίσηδες και οι μπεκτασίδες είναι αιρετικοί μουσουλμάνοι. Οι πρώτοι από αυτούς ήταν περσικής καταγωγής. Ο Τζελαλεντίν Ρουμί ήταν από την Περσία. Αρχηγός δε των Μπεκτασήδων ήταν ο Χατζή Μπεκτάς Βελή. ΚΑΜΙΑ σχέση με Ευνομιανούς και άλλες ανοησίες.
ReplyDeleteΕΛΠΙΖΩ ΝΑ ΜΗΝ ΕΝΝΟΕΙΤΕ ΠΩΣ ΕΜΕΙΣ Η "ΙΣΧΥΣ" ΛΕΕΙ ΑΝΟΗΣΙΕΣ. ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΚΙ ΑΛΛΑ ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΟΥΝ ΤΟ ΕΔΑΦΟΣ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΛΟΥΜΕΝΗΣ ΑΠΟ ΕΜΑΣ "ΤΟΥΡΚΕΛΑΔΑΣ" ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΕΜΕΙΣ ΔΕΝ ΕΠΙΘΥΜΟΥΜΕ. ΤΗΝ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΟΜΩΣ ΠΟΛΛΟΙ ΑΛΛΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ (ΕΘΝΙΚΙΣΤΕΣ ΚΑΙ ΜΗ) , ΜΕΤΑΞΥ ΑΥΤΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΣΥΜΠΑΤΡΙΩΤΕΣ ΜΑΣ. ΕΠΙΦΑΝΕΙΣ ΟΠΑΔΟΙ ΤΟΥ "ΟΠΛΟΥ" (ΚΑΤΑ ΑΥΤΟΥΣ) ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΑΦΕΡΟΜΕΝΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΚ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΠΡΟΕΡΧΕΤΑΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟ.
ReplyDeleteΗ ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΑΠΟΨΗ ΓΙΑ ΤΗΝ "ΤΟΥΡΚΕΛΑΔΑ" ΕΔΩ: https://isxys.blogspot.com/2015/02/blog-post_38.html
ΣΕ ΚΑΘΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΚΑΙ ΑΦΟΥ ΤΑ ΕΙΠΑΜΕ ΟΛΑ ΑΥΤΑ. ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΜΗΝ ΚΑΝΟΥΜΕ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ; ΟΛΟΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΕΜΕΙΣ ΟΧΙ;
ΤΟ... "ΛΕΤΕ ΑΝΟΗΣΙΕΣ", ΕΙΝΑΙ ΑΤΟΠΟ, ΕΡΡΙΣΤΙΚΟ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΤΙΚΟ, ΑΦΟΥ ΔΕΝ ΕΙΣΤΕ ΣΕ ΘΕΣΗ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΜΑΣ, ΜΑΣ ΟΔΗΓΗΣΑΝ ΣΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΝΑ ΑΝΑΡΤΗΣΟΥΜΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ. ΚΑΙ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ ΘΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΘΑ ΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΟΥΜΕ ή ΔΕΝ ΘΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΟΥΜΕ ΚΑΘΟΛΟΥ, ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟ ΠΩΣ ΚΡΙΝΟΥΜΕ ΠΩΣ ΕΞΥΠΗΡΕΤΕΙ ΤΟ ΚΑΘΕ ΑΡΘΡΟ ΠΟΥ ΕΠΙΛΕΓΟΥΜΕ ΝΑ ΑΝΕΒΑΖΟΥΜΕ ΤΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ, ΤΙΣ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΘΝΙΚΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΜΑΣ.
Οι Οφληδες δεν έχουν καμιά σχέση με τους Λάζους! Είναι εξισλαμισμενοι Ελληνες που μάλιστα μιλάνε το πιο αρχαιόπρεπες ιδίωμα της ποντιακής διαλέκτου.
ReplyDelete.
Είναι άλλο πράγμα η φυλή/αίμα/DNA και άλλο πράγμα το έθνος. Οι απόγονοι των Κουμάνων που εκχριστιανίστηκαν τον μεσαίωνα, λιγότερο από 100 χρόνια πριν έρθουν οι Σελτζούκοι Τούρκοι στη Μικρά Ασία, σήμερα σίγουρα δηλώνουν Έλληνες, παρά το ότι προέρχονται από Τουρκικό φύλο. Η εθνική ταυτότητα δεν καθορίζεται, παρά ελάχιστα, από την καταγωγή, αλλά από την γλώσσα, την παράδοση, τη θρησκεία και κυρίως το αίσθημα του ανήκειν.
ReplyDeleteΛοιπόν ο Ερνέστος Ρενάν σέ μια μονογραφία του με τον τίτλο
«Τί εστί εθνότης» γράφει τα επόμενα :
«Αν εγώ χαίρουμαι, όταν ένα έθνος ευημερή και προοδεύει σαν να επρόκειτο για την ευημερία και την ευτυχία της οικογενείας μου, όταν πάσχω και υποφέρω όταν αυτό υποφέρη, και κυρίως όταν έχω τη σταθερή απόφαση τα παιδιά μου να τ΄ αναθρέψω και τα εκπαιδεύσω στις ιστορικές, κοινωνικές και πολιτικές παραδόσεις αυτού του έθνους και κανενός άλλου,— τελείωσε :
Ανήκω ολόψυχα σ΄ αυτό το τελευταίο έθνος αδιάφορο σε ποια φυλή ανήκω, ποια γλώσσα μιλώ και ποιο θρήσκευμα πρεσβεύω».
Είναι άλλο πράγμα η φυλή/αίμα/DNA και άλλο πράγμα το έθνος"
DeleteΑΘΡΟΙΣΗ ΟΜΑΙΜΩΝ ΦΥΛΩΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟΝ ΤΟ ΕΘΝΟΣ: https://isxys.blogspot.com/p/blog-page_21.html
ΟΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΟΥ ΘΑ ΗΤΑΝ ΣΩΣΤΕΣ ΑΝ ΑΝΤΙ ΓΙΑ ΕΘΝΟΣ ΑΝΑΦΕΡΟΣΟΥΝ ΣΕ ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ. (ΟΜΟΤΡΟΠΟ-ΟΜΟΓΛΩΣΣΟ -ΟΜΟΘΡΗΣΜΟ) ΑΥΤΗΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΙΑΘΕΤΟΥΝ ΚΑΙ ΑΤΟΜΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΩΝ ΦΥΛΩΝ-ΕΘΝΩΝ. ΑΥΤΗ "ΧΤΙΖΕΤΑΙ". ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΤΕΤΟΙΩΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΕΙΝΑΙ ΣΧΕΔΟΝ ΟΛΑ ΤΑ ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΚΡΑΤΗ, ΟΠΟΥ ΜΑΛΙΣΤΑ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥΣ ΩΣ "ΕΘΝΗ", ΕΞ ΟΥ ΚΑΙ ΕΧΟΥΜΕ ΤΟΝ "Ο.Η.ΕΘΝΩΝ"
"αδιάφορο σε ποια φυλή ανήκω, ποια γλώσσα μιλώ και ποιο θρήσκευμα πρεσβεύω"
ΚΑΝΕΙ ΛΑΘΟΣ. ΧΩΡΙΣ ΑΥΤΑ (ΚΑΙ ΤΟ ΟΜΟΤΡΟΠΟ) ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ Η ΣΥΝΕΚΤΙΚΗ "ΚΟΛΛΑ" ΝΑ ΚΡΑΤΗΣΕΙ ΕΝΩΜΕΝΑ ΤΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ. ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΠΟΙΟΙ ΝΑ ΝΟΜΙΖΟΥΝ ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΘΟΥΝ ΑΠΟ , ΑΣ ΠΟΥΜΕ, "ΕΝΑ ΟΡΑΜΑ ΓΙΑ ΚΟΙΝΟ ΜΕΛΛΟΝ" ΜΙΑ "ΙΔΕΑ" ΑΛΛΑ ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΑΠΟΔΕΙΧΘΕΙ. ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ (ΜΕΡΙΚΕΣ ΕΚ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΕΙΝΑΙ ΕΝΓΕΝΕΙΣ) ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ ΕΞΑΣΦΑΛΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΛΥΣΗ.
Γιουρούκοι και Κιζιλμπάσηδες
ReplyDeleteΟι Γιουρούκοι (από το yörük που σημαίνει ο περιπλανώμενος) είναι Τούρκοι, που μέχρι πρόσφατα ακολουθούσαν νομαδική ζωή. Το όνομα τους προέρχεται από το απαρέμφατο yürümek (το να περπατάς). ("yuruk." Webster's Third New International Dictionary, Unabridged. Merriam-Webster. 2002.)
Γνωστή τους τέχνη είναι η δημιουργία χαλιών, ενώ συχνά τα καλοκαίρια διαμένουν σε σπίτια χτισμένα στις πλαγιές των βουνών (ή στήνουν ακόμα και τώρα αντίσκηνα, γνωστά και ως γιούρτες). Οι κύριες φυλές τους στις οποίες διαχωρίζονται είναι οι Aksigirli, Ali Efendi, Bahşiş, Çakallar, Çoşlu, Ağcalı, Kaçar, Güzelbeyli, Horzum, Karaevli, Karahacılı, Karakoyunlu, Karakayalı, Karalar, Karakeçili, Manavlı, Menemenci, Sanhacılı, Sarıkeçili, Tekeli και Yeni Osmanlı. Υποδιαιρούνται σε μικρότερες υποκατηγορίες/σόγια που ονομάζονται kabile, sülale ή oba. (Materialia Turcica, vol. 5-8, Studienverlag Brockmeyer., 1981, p.25)
Στα Βαλκάνια μεταφέρθηκαν τον 14ο αιώνα. (Bourchier James David, "Macedonia". In Chisholm, Hugh. Encyclopædia Britannica., 1911, Cambridge University Press, p. 217)
Οι Κιζιλμπάσηδες είναι αιρετικοί σιίτες Τουρκμένιοι. Διαδώθηκαν κυρίως στο Αζερμπαϊτζάν, στο δυτικό Ιράν και στην ανατολική Μικρά Ασία. (Roger M. Savory: Kizil-Bash. In Encyclopaedia of Islam, Vol. 5, p. 243-45.)
Το όνομα τους προέρχεται από το βυσσινή φέσι/κάλυμα που φορούσαν στο κεφάλι (στα περσικά τατζ ή ταρκ). Το 'καπέλο' αυτό ονομαζόταν και تاج حیدر / Τατζ-ε Χαϊντάρ), υποδεικνύωντας έτσι την πίστη τους στους 12 ιμάμηδες και τον Σέιχ Χαϊντάρ, πνευματικό ηγέτη του κινήματος των Σαφαβιδών. (Moojan Momen, "An Introduction to Shi'i Islam", Yale Univ. Press, 1985, ISBN 0-300-03499-7, pp. 101–107.)
Τον 15ο αιώνα οι ακόλουθοι του Σέιχ Χαϊντάρ οργανώθηκαν σε παραστρατιωτικά σώματα. Ο 15ος αιώνας θεωρείται η απαρχή της ύπαρξης των Κιζιλμπάσηδων. Οι δε Κιζιλμπάσηδες θεωρούνται ως οι πνευματικοί κληρονόμοι των Χουρραμιτών, περσικού θρησκευτικού κινήματος του 7ου μ.Χ. αιώνα. (Roger M. Savory: Kizil-Bash. In Encyclopaedia of Islam, Vol. 5, p. 243-45.)
Οι κύριες φυλές των Κιζιλμπάσηδων ήταν οι τουρκμένικες φυλές των Ustādjlu, Rūmlu, Shāmlu, Dulkadir, Afshār, Qājār, Takkalu, Bahārlu, Qaramānlu, Warsāk, Bayāt και άλλες. Σήμερα τα απομεινάρια των Κιζιλμπάσηδων βρίσκονται κυρίως στις φυλές Afshar, Qashqai, Turkmen, Shahsevan κ.α. (Tapper, Richard (2011). "Introduction". Tribe and State in Iran and Afghanistan. London: Routledge. p. 11. ISBN 978-0-415-61056-8.)
Υπάρχουν και μερικές μη τουρκικές φυλές στους Κιζιλμπάσηδες, κυρίως πέρσικες ή κούρδικες, που ζουν κυρίως στο δυτικό και βόρειο-δυτικό Ιράν' αυτές είναι οι Tālish, οι Lur, οι Siāh-Kuh (Karādja-Dagh) κ.α. (Savory, Roger M. (1965). "The consolidation of Safawid power in Persia". Der Islam: Journal of the History and Culture of the Middle East. 41 (1): 71–94.)