Zeptoseconds: Νέο παγκόσμιο ρεκόρ στη μέτρηση των μικρών χρονικών διαστημάτων

Για πρώτη φορά το 2016 οι επιστήμονες είχαν εισέλθει στην απειροελάχιστα μικρή χρονική επικράτεια των zeptoseconds, ενώ μερικά χρόνια πριν, το 1999, είχε δοθεί το βραβείο Νόμπελ για τη μέτρηση χρονικών διαστημάτων της τάξης των femtoseconds, δηλαδή εκατομμυριοστών του δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου (10^-15 δευτερόλεπτα) με τη βοήθεια βραχέων παλμών λέιζερ. Ένα zeptosecond είναι το ένα τρισεκατομμυριοστό του ενός δισεκατομμυριοστού του ενός δευτερολέπτου ή 10^-21 δευτερόλεπτα ή ο αριθμός 0 ακολουθούμενος μετά την υποδιαστολή από 20 μηδενικά και το 1. Πρόκειται για το χρόνο που χρειάζεται ένα σωματίδιο του φωτός (φωτόνιο) για να διασχίσει ένα μόριο υδρογόνου και ισούται με περίπου 247 zeptoseconds. Αυτό είναι το μικρότερο χρονικό διάστημα που έχει μετρηθεί μέχρι σήμερα πάνω στη Γη.

Για να δημιουργηθούν και να διασπαστούν οι χημικοί δεσμοί ανάμεσα στα άτομα, χρειάζονται κάποια femtoseconds, αλλά για να ταξιδέψει το φως διαμέσου ενός μορίου υδρογόνου, ο χρόνος είναι πολύ μικρότερος, μόνο μερικά zeptoseconds. Τώρα, για πρώτη φορά, οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου Γκέτε στη Φρανκφούρτη και του επιταχυντή σωματιδίων DESY στο Αμβούργο, με επικεφαλής τον καθηγητή φυσικής Ράινχαρντ Ντέρνερ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Science”, μέτρησαν -με τη βοήθεια ακτίνων-Χ και του υπερυψηλής ακριβείας μικροσκοπίου COLTRIMS- μια διαδικασία που είναι κατά αρκετές τάξεις μεγέθους πιο σύντομης διάρκειας σε σχέση με τα femtoseconds.

ΑΜΠΕ