Το Κ.Κ.Ε., οι μυστικές συμφωνίες με την Αλβανία και οι Τσάμηδες

Όπως έχουμε αναφέρει, τόσο τα πολιτικά κόμματα, όσο και η κοινή γνώμη καταδίκασε τους Τσάμηδες και τα εγκλήματά τους. Η στάση του Κ.Κ.Ε, ήταν όμως διαφορετική…

Το ΚΚΕ, διαχώρισε και πάλι τη θέση του από τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα. Θεωρούσε τους Τσάμηδες θύματα των ειδεχθών ανοσιουργημάτων του στρατηγού Ζέρβα και της ελληνικής αντίδρασης, καταδίκαζε τις ωμότητες σε βάρος τους, ενώ σχεδόν αποσιωπούσε το ένοχο παρελθόν των Τσάμηδων και τη συνεργασία τους με τους κατακτητές. Σε επανειλημμένα δημοσιεύματά του ο «Ριζοσπάστης», έκανε αναπαραγωγή των δηλώσεων του Ενβέρ Χότζα ή άλλων Αλβανών αξιωματούχων για τους Τσάμηδες, ουσιαστικά υιοθετώντας τις ανακρίβειες που αυτοί έλεγαν. Στις 28 Ιουλίου 1946,ο «Ριζοσπάστης» δημοσίευσε ένα άρθρο με τίτλο «Οι σφαγές και οι λεηλασίες του Ζέρβα στη Θεσπρωτία: ένα ιστορικό έγγραφο». Με αυτό, το Κ.Κ.Ε. καταδίκαζε δημόσια, τις ωμότητες και τα εγκλήματα του Ζέρβα στην Ήπειρο, μέσω επιστολής ενός Συνταγματάρχη Πεζικού, που λεγόταν Νικόλαος Κατηφόρης και είχε κάνει επιτόπια έρευνα στη Θεσπρωτία.

Στις 11 Φεβρουαρίου 1947, ο «Ριζοσπάστης» φιλοξενούσε δημοσίευμα με την αγόρευση του Αλβανού Συνταγματάρχη Νέστι Κερέντζι για τους Τσάμηδες, ενώπιον της Διερευνητικής Επιτροπής του Ο.Η.Ε «Η πιο απηνής τραγωδία για την αλβανική μειονότητα συντελέσθηκε τον Ιούνιο του 1944 από την 10η Μεραρχία του ΕΔΕΣ, διοικούμενη από τον Αντισυνταγματάρχη Αριστείδη Καμάρα, η οποία πυρπόλησε πόλεις και χωριά», ισχυριζόταν ο Κερέντζι.
Η άμεση εμπλοκή της Αλβανίας στον ελληνικό εμφύλιο, υποβίβασε την υπόθεση των Τσάμηδων. Όπως είδαμε σε προηγούμενο άρθρο μας, η προσπάθεια για ένταξή τους στον ΔΣΕ, είχε πενιχρά αποτελέσματα. Ωστόσο, η στάση του ΚΚΕ στο λεγόμενο «τσάμικο», ήταν τουλάχιστον περίεργη και ακατανόητη.

Οι Τσάμηδες, ως το 1947 απαιτούσαν την άμεση επιστροφή τους «στην πατρίδα τους και εγγυήσεις για τη ζωή και τις περιουσίες τους». Οι Αλβανοί κομμουνιστές, πίστεψαν αρχικά ότι το ζήτημα των Τσάμηδων μπορούσε να επιλυθεί με μυστικές διμερείς συμφωνίες του ΕΑΜ με το ΚΚ Αλβανίας, παρακάμπτοντας το επίσημο ελληνικό κράτος. Στις 27-28 Δεκεμβρίου 1944, στη μυστική συνάντηση της Κομματικής Επιτροπής Αργυροκάστρου της Πανηπειρωτικής Επιτροπής του ΕΑΜ, οι Άρης Βελουχιώτης και Στέφανος Σαράφης, συζήτησαν την έκρυθμη κατάσταση που είχε δημιουργηθεί στην Ελλάδα με τα Δεκεμβριανά. Ο Βελουχιώτης απάντησε ότι προς το παρόν «δεν ενδεικνυόταν η επιστροφή τους», αλλά στο άμεσο μέλλον, όταν το ΕΑΜ θα είχε υπό τον έλεγχό του μια ολόκληρη την Ήπειρο, θα «λυνόταν» οριστικά το θέμα τους, αφού η θέση του ΕΑΜ, όπως τη διατύπωσε και η Πανηπειρωτική Επιτροπή σε εγκύκλιο προς τις οργανώσεις της στις 8 Φεβρουαρίου 1945, ήταν η ανεμπόδιστη επιστροφή των Τσάμηδων. Ενθαρρυμένοι από την απόφαση αυτή, τον Μάρτιο του 1945, πολλοί Τσάμηδες, έχοντας υπέρ τους και την απάθεια του ΕΑΜ της περιοχής, επιχείρησαν να επιστρέψουν στη Θεσπρωτία, με αποτέλεσμα να σημειωθούν αιματηρές συγκρούσεις με τους ντόπιους και να υπάρξουν μερικές δεκάδες θύματα στους Φιλιάτες.

Ανάλογη ήταν και η στάση του ΚΚΕ στο θέμα των «σλαβόφωνων» της Μακεδονίας, όπως θα δούμε σε μελλοντικό μας άρθρο.

ΤΟ ΠΛΗΡΕΣ ΑΡΘΡΟ ΕΔΩ:  https://www.protothema.gr/stories/article/1019114/to-kke-kai-oi-mustikes-sumfonies-me-tin-alvania-kke-kai-tsamides/