26/09/2018

Η Γαλλική επιχείρηση SERVAL στο Μάλι: Τα διδάγματα της Διοίκησης με βάση την Αποστολή

Στο παρόν κείμενο παρουσιάζεται ο τρόπος Διοίκησης με βάση την Αποστολή (mission command) των Γάλλων κατά την επιχείρηση SERVAL στο Μάλι. Επίσης, ο συγγραφέας, ένας Βρετανός στρατιωτικός, συγκρίνει τον τρόπο ενεργείας των Γάλλων με αυτόν του Βρετανικού Στρατού σε αντίστοιχες αποστολές.

Τον Ιανουάριο του 2013, Η Γαλλία εξαπέλυσε την επιχείρηση SERVAL για να καταστείλει την άνοδο των διάφορων ανταρτικών ομάδων που ενείχαν άμεση απειλή για την σταθερότητα στο Μάλι, μια χώρα όπου η Γαλλία διαθέτει κεκτημένα συμφέροντα. Η πρόθεση της ήταν να απελευθερώσει το βόρειο Μάλι από τη λαβή της τζιχαντιστικής κατοχής και να επαναφέρει την αυτονομία στην περιοχή. Οι Γάλλοι, υπό τη διοίκηση του Στρατηγού Μπερέρα, βίωσαν τεράστιες επιτυχίες καθ’ όλη τη διάρκεια της εισβολής τους, η αιτία για αυτές τις επιτυχίες ήταν η εφαρμογή της Διοίκηση με βάση την Αποστολή. Πως επιχείρησαν οι Γάλλοι και γιατί είχαν τόσο μεγάλη επιτυχία στη διοίκηση με βάση την αποστολή; Αναλύεται σε διάφορους παράγοντες, εκ των οποίων επιθυμώ να ασχοληθώ μόνο με δυο: Το Δόγμα και τους Σχηματισμούς Μάχης. Η Γαλλική επιτυχία στο Μάλι, και επομένως, τα διδάγματα που μπορούμε να διδαχθούμε, πρέπει να πλαισιωθούν από μερικές επιφυλάξεις:
Πρώτη, πάρα την ευρέως αναφερόμενη επιτυχία του Γαλλικού Στρατού στο Μάλι πρέπει να τονιστεί ότι η περιοχή παραμένει εξαιρετικά βίαια.
Δεύτερη, η Γαλλική προσέγγιση των επιχειρήσεων μικρής κλίμακας μπορεί να θεωρηθεί επιτυχημένη όσον αφορά την επιχείρηση SERVAL, ωστόσο, πρέπει να επισημανθεί ότι αυτές οι ιδέες δεν μπορούν να μεταφερθούν άμεσα στις επιχειρήσεις επιπέδου Μεραρχίας. Η επιχείρηση SERVAL ήταν εξαιρετικά απομακρυσμένη, εκτός κατοικημένων τόπων και μακριά από το βλέμμα των μέσων ενημέρωσης και των έξυπνων κινητών τηλεφώνων, αρκετά αντίθετη με τα χαρακτηριστικά που προβλέπεται να διαθέτουν οι μελλοντικές εχθρικές επιχειρήσεις μας.

Γαλλικό Δόγμα

Οι Γάλλοι φημίζονται ως ρομαντικοί και παθιασμένοι άνθρωποι. Αυτό εκτείνεται προς τα κάτω με την ερμηνεία και κατανόηση του Δόγματος τους. Ο Μίχαελ Σουρκιν, σε ένα από τα άρθρα του σχετικά με το Γαλλικό Δόγμα επικαλείται το γνωμικό ενός Γάλλου Στρατηγού, “Αν επιθυμείς να μας καταλάβεις, πρέπει να διαβάσεις το μυθιστόρημα του Πιέρ Σοεντοερφέρ, La 317e Section (Η 317η Διμοιρία)” [1]. Το La 317e Section ακολουθεί τον νεαρό Ανθυπολοχαγό Τόρες ο οποίος ηγείται της Διμοιρίας του σε μια ζοφερή αποστολή μέσα στην ζούγκλα της Ινδοκίνας για να φτάσει σε ένα απομακρυσμένο φυλάκιο, καθώς τον καταδιώκουν οι Βιέτ Μινχ. Η ιστορία παρουσιάζει τον Τόρες ως έναν πραγματικό κουρσάρο, διαλέγοντας τους γενναίους και συναρπαστικούς τρόπους δράσης έναντι των ρεαλιστικών και ασφαλών. Ο Σουρκιν περιγραφεί όλους τους Γάλλους Αξιωματικούς που γνώριζε σε σχέση με τον Τόρες με έναν βαθμό ρομαντισμού, εξυμνεί την ιδέα οτι ένας Αξιωματικός μπορεί να πραγματοποιεί αποστολές με έναν μικρό άλλα τολμηρό τρόπο. Οι Γάλλοι καμαρώνουν για τις επιχειρήσεις τους σε δυσμενή περιβάλλοντα με περιορισμένη υποστήριξη, ο Τόρες ήταν η επιτομή όλων αυτών.

Αυτή η ερωτική σχέση με έναν χαρακτήρα διαχέεται μέσα στην Γαλλική εφαρμογή του Δόγματος. Οι Γάλλοι Αξιωματικοί ζητούν απεγνωσμένα να εκπαιδευτούν στη Διοίκηση δια της Αποστολής και να έχουν τη δική τους “Στιγμή του Τόρες”. Στο Γαλλικό Δόγμα η Διοίκηση δια της Αποστολής αναφέρεται ως: “Είναι η γενναιότητα που ενθαρρύνεται από την επικουρικότητα που επιτρέπει την αξιοποίηση των ευκαιριών. Η διατήρηση της πρωτοβουλίας είναι αδιανόητη χωρίς την επίδειξη θάρρους από τον Διοικητή” [2]. Κατά την επιχείρηση SERVAL, ο Στρατηγός Μπερέρα μπόρεσε να ασκηθεί στη Διοίκηση με βάση την Αποστολή, παρείχε στους Διοικητές του τεράστιες ποσότητες χώρου για να κινηθούν και τους επέτρεψε να σχεδιάσουν και διενεργήσουν αποστολές όπως εκείνοι έκριναν κατάλληλα. Αυτοί αγκάλιασαν αυτή την ευκαιρία, ως αποτέλεσμα, οι επιχειρήσεις τους ήταν τολμηρές και θαρραλέες. Όπως αναφέρθηκε να λέει: “Καθώς έστελνα τον μέγιστο αριθμό στρατιωτών στο βορρά επιθυμούσα έναν επιθετικό ελιγμό. Η γενναιότητα, η ανάληψη πρωτοβουλίας, οι ελιγμοί κοινών και συνδυασμένων όπλων, η ενοποίηση όλων αυτών για την επίτευξη του: “Μοναδικός στόχος, η Νίκη” – όπως αναφέρει το ρητό στο έμβλημα μας” [3].

Η εμπειρία του Βρετανικού Στρατού που αποκτήθηκε κατά τα τελευταία στάδια του πολέμου στο Αφγανιστάν επέδειξαν την ικανότητα του να παρέχει Διοίκηση με βάση την Αποστολή με τον ίδιο τρόπο που έκανε ο Μπερέρα. Απλά δεν υπήρχε όρεξη στους νέους αξιωματικούς να πραγματοποιήσουν τις δικές τους επιχειρήσεις με τον ίδιο τρόπο που έκαναν οι Γάλλοι. Η τελευταία προσέγγιση του Δόγματος του Κλάδου Επιχειρήσεων “AFM Command” αναφέρει: “Η Διοίκηση με βάση την Αποστολή είναι μια φιλοσοφία διοίκησης του Βρετανικού Στρατού. Αυτή είναι η προσέγγιση που εξουσιοδοτεί τους υφιστάμενους Διοικητές και προάγει την πρωτοβουλία όπως επίσης και την ελευθερία και την ταχύτητα της δράσης” [4]. Ωστόσο, πολύ συχνά υπάρχει η αίσθηση οτι οι Διοικητές θέλουν να ελέγχουν όσο το δυνατόν περισσότερες πτυχές της μάχης που οδηγεί στην απροθυμία να εγκαταλείψουν τη διοίκηση στους υφιστάμενους τους. Μηπως ο Βρετανικός Στρατός αγωνίζεται να αδράξει τη Διοίκηση δια της Αποστολής όταν αυτή του προσφέρεται; Με τα συστήματα μας ελέγχου, PERSREP, DOWNREPS και UPREPS εφαρμόζουμε αρκετό έλεγχο για να επιτραπεί η Διοίκηση; Υπάρχει η αίσθηση ότι οι Διοικητές ίσως να θεωρηθούν απερίσκεπτοι ή ότι έχασαν τον έλεγχο αν δεν τηρήσουν αυστηρά αυτες, τις συχνά αυτό-επιβαλλόμενες διαδικασίες. Εδώ είναι που θριάμβευσαν οι Γάλλοι, ο Μπερέρα χαλάρωσε τον όγκο του απαιτούμενου ελέγχου, μεταβίβασε τη Διοίκηση δια της Αποστολής στους Διοικητές του και τους εμφύσησε το αίσθημα οτι πρέπει να πράξουν το ίδιο και με τους υφιστάμενους τους. Ο Βρετανικός Στρατός πρέπει να πασχίσει να ξεφύγει από την γραφειοκρατία των διαδικασιών και να βιώσει τη δική του “Στιγμή του Τόρες” – ή ίσως μια “Κοφτερή Στιγμή” να είναι η πιο κατάλληλη λέξη.

Σχηματισμοί Μάχης

Η Γαλλική προσέγγιση της ομαδοποίησης μαχίμων μονάδων προσέφερε ένα τεράστιο βαθμό ευελιξίας. Επιχειρούν σε μικρές ομάδες ελιγμού, συνδυασμένων όπλων γνωστές ως “sous-groupement tactique interarmes” ή “SGTIA”. Μια SGTIA ειναι μια μονάδα σχεδόν διακοσίων ατόμων αποτελούμενη από τέσσερις διμοιρίες αναμεμειγμένες με πεζικό και τεθωρακισμένα, μια ομάδα διοικητικής υποστήριξης και μια ομάδα ελέγχου και διοίκησης. Η SGTIA διοικείται από δύο Λοχαγούς, ένας ειναι πεζικάριος ή αρματιστής, ο άλλος ειναι αξιωματικός του πυροβολικού. Αναμεταξύ τους, παρέχεται διοίκηση και αποφυγή ακούσιων επεισοδίων ή ατυχημάτων (deconfliction). Μια SGTIA ειναι το ισοδύναμο ενός μεγάλους Συγκροτήματος Λόχου συνδυασμένων όπλων. Είναι αυτο-υποστηριζόμενες (ως έναν βαθμό) και μπορουν να σχεδιάζουν και να επιχειρούν από μόνες τους. Αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζονται ανώτερα αρχηγεία για τη διαχείριση των αποστολών τους ή το συνεχόμενο συντονισμό (deconfliction) στις κινήσεις τους, το οποίο με την σειρά του τους επιτρέπει να ειναι εύκαμπτες και να επιχειρούν με ελευθερία. Μια SGTIA διαθέτει την ικανότητα να εκτελεί έναν πολύ ταχύτερο κύκλο λήψης αποφάσεων δράσεων από ο,τι θα έκανε ένα παραδοσιακό Τακτικό Συγκρότημα.

Αυτή η μέθοδος του συνδυασμού πεζικού και τεθωρακισμένων σε επίπεδο υπομονάδας (Λόχου) σπανίως παρατηρείται στις Βρετανικές στρατιωτικές επιχειρήσεις. Μονάδες στον Καναδά ή την Κένυα ίσως να έχουν την ευκαιρία να γίνουν Συγκρότημα Μάχης με άλλες μονάδες, όπως θα ειναι οι υπομονάδες στις επιχειρήσεις, ωστόσο, ο Βρετανικός Στρατός έχει την τάση να διατηρεί ξεχωριστά το πεζικό και τα άρματα μάχης και να τα ομαδοποιεί μόνο σε συγκεκριμένες φάσεις μιας επιχείρησης. Αυτό σημαίνει ότι οι υπομονάδες εξαρτώνται η μία από την άλλη για υποστήριξη και για deconfliction από τα επιτελεία, περιορίζοντας την ικανότητα των υπονομάδων να εκμεταλλευτούν την ελευθερία. Διαλύοντας την οργάνωση καθηκόντων και ανοικοδομώντας την όπως μια SGTIA ίσως να ενισχυθεί η ικανότητα αποδέσμευσης της Διοίκησης προς τις υπομονάδες, επιτρέποντας τους να επιχειρούν ανεξάρτητα και με περισσότερη ελευθερία. Επίσης, θα μπορουν να αντιδρούν άμεσα χωρίς να επιδιώκουν τον ελέγχο και την deconfliction από τον Σταθμό Διοικήσεων τους. Ο Βρετανικός Στρατός έχει γνωρίσει την επιτυχία με αυτόν τον τρόπο οργάνωσης μονάδων – πολύ συχνά οι Σχηματισμοί Πληροφοριών, Επιτήρησης, Πρόσκτησης Στόχου και Αναγνώρισης (ISTAR) διαιρούνται σε περιπόλους μάχης. Αυτές οι περίπολοι έχουν την ευθύνη εκτέλεσης διάφορων ταυτόχρονων απόστολων χωρίς την εκ των άνωθεν επίβλεψη. Οι Διοικητές διαθέτουν τεράστιους όγκους ευθύνης με τη Διοίκηση δια της Αποστολής καθως οι Διοικητές των υπομονάδων τους ανακαλούνται στα αρχηγεία του Σχηματισμού Μάχης. Αυτοί οι Διοικητές έχουν την ευθύνη να εκτελούν τις αποστολές τους – ο Βρετανικός Στρατός πρέπει να εξοπλίσει και εμπιστευτεί τους Διοικητές των υπομονάδων ώστε να ενεργούν με τον ίδιο τρόπο.

Οι Γάλλοι, από την αρχή ως το τέλος της εισβολής τους στο Μάλι εξέτασαν αρκετές ιδέες. Υιοθέτησαν μια επιθετική, ταχυκίνητη προσέγγιση κατά τους ελιγμούς τους και ανέχτηκαν τον κίνδυνο σε αρκετούς τομείς που εμείς ίσως να μην μπορούσαμε. Έδειξαν πώς, με μια μικρή και καλά οργανωμένη SGTIA μπορείς να καταφέρεις πολλά περισσότερα από τα αναμενόμενα. Οι ρομαντικές αντιλήψεις τους σχετικά με την μάχη έναντι παράξενων καταστάσεων και να ειναι τυχοδιώκτες ειναι καλά εδραιωμένες και ο συνδυασμός αυτών των βασικών ιδεών τους παρείχε την ελευθερία να εφαρμόσουν τη Διοίκηση δια της Αποστολής ακριβός απο την αρχή. Αυτό ενέπνευσε τους υπόλοιπους και τους έδωσε αυτοπεποίθηση να συνεχίσουν την εφαρμογή της. Μετά τις επιχειρήσεις του Βρετανικού Στρατού στο Αφγανιστάν και την παρατεταμένη ανησυχία σχετικά με την στελέχωση και τα οικονομικά, η εισβολή της Γαλλία στο Μάλι πρέπει να χρησιμεύσει ως μια καίρια υπενθύμιση πως μια μικρή δύναμη, ομαδοποιημένη σωστά και εφοδιασμένη με τεράστιους όγκους Διοίκησης δια της Αποστολής μπορεί να πετύχει μεγάλα πράγματα παρά τις αντιξοότητες. Ίσως ο Βρετανικός Στρατός μπορεί να διδαχθεί ένα ή δυο πράγματα απο τον Ανθυπολοχαγό Τόρες και να αγαπήσει την ιδέα της ανάληψης κινδύνων και να ειναι ένας αληθινός τυχοδιώκτης.

[1] What a 1963 novel tells us about the French Army, Mission command, and the romance of the Indochina War. Michael Shurkin. September 20, 2017
[2] FT-05, L’exercise du commandement en opérations pour les chefs tactiques (The Tactical Commanders Guide to Command and Control in Operations), Armée de Terre
[3] Merchet, “Général Barrera.” France’s War in Mali, Lessons for an Expeditionary Army. Michael Shurkin
[4] Army Field Manual – Command, Army Code 72062, Land Warfare Development Centre.

http://www.proelasi.org/%ce%b7-%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%bb%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%ce%b5%ce%b9%cf%83%ce%b2%ce%bf%ce%bb%ce%ae-%cf%83%cf%84%ce%bf-%ce%bc%ce%ac%ce%bb%ce%b9-%cf%84%ce%b1-%ce%b4%ce%b9%ce%b4%ce%ac%ce%b3%ce%bc%ce%b1%cf%84/

No comments :

Post a Comment