«Ντόμινο» αρνητικών εξελίξεων στην τουρκική οικονομία αναμένεται να προκαλέσει η χρεοκοπία του τουρκικού «γίγαντα» της τηλεφωνίας Turk Telekom. Ο αντίστοιχος ΟΤΕ της γειτονικής χώρας κατέρρευσε σαν πύργος στην άμμο μετά τις πιέσεις που δέχθηκε η τουρκική οικονομία και την κατρακύλα της λίρας.Η Turk Telekom οδηγήθηκε στη χρεοκοπία υπό το βάρος των δανείων της, τα οποία δεν μπορούσε να αποπληρώσει. Το ποσό του «ανοίγματος» πρις τις τράπεζες άγγιζε τα 4,7 δισ. δολάρια, με συνέπεια η διοίκηση της εταιρείας να περιέλθει στην κατοχή των τουρκικών τραπεζών.Η είδηση της χρεοκοπίας μίας τόσο μεγάλης και ιστορικής εταιρείας προκάλεσε πανικό σε μία μεγάλη λίστα εταιρειών, οι οποίες ακολουθούν την ίδια τακτική με την Turk Telekom, καθώς εισπράττουν σε τουρκική λίρα και αποπληρώνουν σε δολάρια ή ευρώ τα δάνειά τους.Την ίδια στιγμή, η τουρκική λίρα έχει υποτιμηθεί σε ποσοστό 70%. Σήμερα μόνο η υποτίμηση της τουρκικής λίρας άγγιξε το 4,5%.
Η τουρκική λίρα υποχώρησε 1,9% σε χαμηλό επίπεδο δύο εβδομάδων, καταγράφοντας απώλειες για τέταρτη συνεχόμενη συνεδρίαση, με την ισοτιμία της να διαμορφώνεται πριν λίγο στις 6,5881 λίρες ανά δολάριο. Το κόστος των πενταετών τουρκικών credit default swaps (για την ασφάλιση έναντι του κινδύνου αθέτησης πληρωμών από την Τουρκία) αυξήθηκε κατά 8 μονάδες βάσης από το κλείσιμο της Τετάρτης στις 516 μονάδες βάσης (5,16 ποσοστιαίες μονάδες), που είναι υψηλό επίπεδο δύο εβδομάδων, σύμφωνα με την IHS Markit. Οι τουρκικές μετοχές υποχωρούσαν 0,6% και οι μετοχές των τουρκικών τραπεζών κατά 1,1%. Ο Πιοτρ Μάτις, αναλυτής της Rabobank για τις αναδυόμενες αγορές, σημείωσε ότι η Τουρκία δεν έχει ανακοινώσει νέα μέτρα για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των επενδυτών μετά την αργία της περασμένης εβδομάδας. «Τα πρόσφατα σχόλια των αξιωματούχων δείχνουν ότι πιστεύουν πως τα μέτρα που έχουν εφαρμόσει έως τώρα θα αποδειχθούν αρκετά, κάτι που δεν ισχύει», είπε, προσθέτοντας ότι οι επενδυτές εξακολουθούν να θέλουν να δουν μία κατάλληλη αύξηση των επιτοκίων και μία πιο αυστηρή δημοσιονομική πολιτική.
Στην Τουρκία η τεράστια ανάπτυξη του κατασκευαστικού τομέα (όσοι έχετε επισκεφθεί την Κωνσταντινούπολη τα τελευταία χρόνια θα έχετε διαπιστώσει ότι πρόκειται για ένα μεγάλο εργοτάξιο) έδωσε δουλειές και μία οικονομική άνθηση που χάρισε αυτοπεποίθηση στον Ερντογάν. Η τουρκική λίρα έχει χάσει πάνω από 30% της αξίας της από την αρχή του έτους έναντι του αμερικανικού δολαρίου αλλά ο Ερντογάν δεν δίνει το πράσινο φως για την άνοδο των επιτοκίων και ξορκίζει το ΔΝΤ. Κρίνει ότι δεν το χρειάζεται και ότι μπορεί μόνος του να αντιμετωπίσει την κατάσταση. Ηδη έκανε άνοιγμα προς την Ευρώπη για να βρει ισορροπίες αφού με τις ΗΠΑ βρίσκεται σε τεράστια κόντρα. H Moodys πάντως την Τετάρτη δεν χαρίστηκε και υποβάθμισε 20 (!) χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Τουρκίας.
Ο υποδιοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας Ερκάν Κιλιμτζί πρόκειται να παραιτηθεί από τη θέση αυτή, ανέφεραν στο πρακτορείο Reuters τρεις πηγές που έχουν γνώση του θέματος.Η Τράπεζα Ανάπτυξης (Development Bank) της Τουρκίας δημοσιοποίησε ένα έγγραφο σύμφωνα με το οποίο ο Κιλιμτζί πρόκειται να ενταχθεί στο δυναμικό της, ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου της.Η Κεντρική Τράπεζα δεν ήταν άμεσα διαθέσιμη να σχολιάσει το θέμα, καθώς η σημερινή ημέρα είναι δημόσια αργία στην Τουρκία.«Ο Κιλιμτζί δεν διαφωνούσε με τη διοίκηση της Κεντρικής Τράπεζας σε κανένα ζήτημα, συμπεριλαμβανομένων και των επιτοκίων. Η εμπειρία του θα χρησιμοποιηθεί σε μια άλλη δημόσια θέση, αυτό είναι όλο» σχολίασε πηγή που μίλησε στο Reuters.Η Κεντρική Τράπεζα δέχεται πιέσεις από τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να μην αυξήσει τα επιτόκια, παρά τον υψηλό πληθωρισμό και την υποτίμηση της λίρας απέναντι στο δολάριο. Γύρω στις 15.00 (ώρα Ελλάδας) η λίρα υποχωρούσε σήμερα στα 6,7250 δολάρια, έχοντας φτάσει και στα 6,85 αφού είδαν το φως της δημοσιότητας οι πληροφορίες για την αποχώρηση του Κιλιμτζί.
https://www.protothema.gr/economy/article/816972/katarreei-i-tourkiki-oikonomia-hreokopise-o-gigadas-tis-tilefonias-turk-telekom
Το δρόμο της πτωχευμένης Turk Telecom φαίνεται να ακολουθούν τα εξοπλιστικά προγράμματα της Τουρκίας αφού η ραγδαία υποτίμηση της τουρκικής λίρας τους τελευταίους δύο μήνες, έχει αυξήσει δραματικά το κόστος των προγραμμάτων αυτών τουλάχιστον για αυτά που η Τουρκία πρέπει να πληρώσει σε συνάλλαγμα. Πιο αναλυτικά έχοντας αντλήσει τα συμπεράσματα από την εφαρμογή του αμερικανικού εμπάργκο όπλων την περίοδο 1975-1978 οι τουρκικές κυβερνήσεις της δεκαετίας του 1980 ξεκίνησαν ένα φιλόδοξο πρόγραμμα να επιτύχουν μια όσο το δυνατό μεγαλύτερη αυτονομία στον τομέα των εξοπλισμών. Με την ίδρυση του Υφυπουργείου Αμυντικής Βιομηχανίας το 1985 οι Τούρκοι έβαλαν στόχο να επιτύχουν σταδιακά την πλήρη σχεδόν αυτονομία τους στους εξοπλισμούς ώστε να μην ξαναβιώσουν τις καταστροφικές συνέπειες του αμερικανικού εμπάργκο όπλων.
Αν και σήμερα η τουρκική αμυντική βιομηχανία έχει επιτύχει την κάλυψη του 60% των αναγκών των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (για την Ιστορία, η ελληνική αμυντική βιομηχανία καλύπτει μόλις το 9% των εξοπλιστικών αναγκών των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων) δεν φαίνεται ότι μπορεί να αποφύγει τις συνέπειες που θα επιφέρει η κατάρρευσης της τουρκικής λίρας στην εξέλιξη των εγχώριων εξοπλιστικών προγραμμάτων. Και πως άλλωστε να μην συμβαίνει αυτό, όταν στις 21 Αυγούστου του 2017 η ισοτιμία Δολαρίου Τουρκικής Λίρας ήταν 1:3,50 στις 21 Αυγούστου του 2018 ένα χρόνο μετά δηλ ήταν 1:6,1 και σήμερα 31 Αυγούστου του 2018 είναι 1:6,68. Δηλαδή, μέσα σε ένα χρόνο η Τουρκική Λίρα υποτιμήθηκε σχεδόν κατά 100%. Από την άλλη πλευρά η ισοτιμία Ευρώ και Τουρκικής Λίρας στις 21 Αυγούστου 2017 ήταν 1:4,12 στις 21 Αυγούστου του 2018 ήταν 1:7,03 και σήμερα 31 Αυγούστου 2018 είναι 1:7,78.
Όμως πως γίνεται το τουρκικό κράτος να έχει επενδύσει δεκάδες δισεκατομμύρια στην απόκτηση νέων τεχνολογιών και στην ανάπτυξη και κατασκευή εκατοντάδων νέων οπλικών συστημάτων από την εγχώρια βιομηχανία και να κινδυνεύει σήμερα να δει όλη αυτή την προσπάθεια να καταρρέει. Η απάντηση είναι απλή. Η Τουρκία ως μέλος του ΝΑΤΟ προσπάθησε τα τελευταία 40 χρόνια να αποκτήσει από τη Δύση στρατιωτική τεχνολογία μέσα από συμπαραγωγές συνεργασίες και συμμετοχές σε αναπτυξιακά προγράμματα στη βάση των τεράστιων εξοπλιστικών προγραμμάτων των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων. Αυτό σήμαινε ότι οι Τούρκοι είτε αγόραζαν την δυτική τεχνολογία, είτε την αντίγραφαν. Όμως και οι δυτικοί κατασκευαστές από την πλευρά τους δεν έδιναν πλήρη πρόσβαση σε όλες τις τεχνολογίες που οι Τούρκοι επιθυμούσαν. Έτσι τα περισσότερα τουρκικής σχεδίασης και κατασκευής οπλικά συστήματα, αποτελούν το αποτέλεσμα συνεργασίας δυτικών εταιρειών με τουρκικές, οι οποίες «τουρκοποιούσαν» τα δυτικά οπλικά συστήματα μέχρι ένα σημείο, όσο τους επέτρεπαν οι δυτικές αμυντικές βιομηχανίες. Το τελικό αποτέλεσμα, ήταν ένα “τουρκοποιημένο” δυτικό οπλικό σύστημα, το οποίο όμως είχε πάντα ένα ευάλωτο σημείο, είτε αυτό ήταν ο κινητήρας, το σύστημα μετάδοσης, το αδρανειακό σύστημα ναυτιλίας ρουκετών και πυραύλων, ηλεκτρο-οπτικά συστήματα, κάποια υποσυστήματα που οι Τούρκοι δεν κατασκεύαζαν, με συνέπεια η τουρκική αμυντική βιομηχανία να είναι υποχρεωμένοι να τα εισάγει για να τα ολοκληρώσει στα οπλικά συστήματα που κατασκεύαζε.
Εκτός από την παραπάνω περίπτωση, η τουρκική αμυντική βιομηχανία έχει αυτή την περίοδο σε εξέλιξη πολλά εξοπλιστικά προγράμματα, τα οποία υλοποιεί σε συνεργασία με ξένες αμυντικές βιομηχανίες της οποίες το τουρκικό κράτος πληρώνει σε σκληρό συνάλλαγμα όπως,
• Η ναυπήγηση του νέου ελαφρού αεροπλανοφόρου TCG Anadolu (L-408) αξίας περίπου 1 δις δολαρίων, κατόπιν άδειας από την ισπανική εταιρεία Navantia,
• Η αγορά των 100 F-35Α αξίας 8,4 δις δολαρίων,
• Η συμπαραγωγή 109 αμερικανικών ελικοπτέρων Τ-70 αξίας 3,5 δις δολαρίων,
• Η ναυπήγηση των τεσσάρων φρεγατών κλάσης Istanbul πολλά υποσυστήματα των οποίων είναι εισαγόμενα όπως οι κινητήρες και το σύστημα μετάδοσης κίνησης, οι αντιαεροπορικοί πύραυλοι, το κύριο πυροβόλο OtoMelara Super Rapid κλπ καθώς
• Το τεράστιο πρόγραμμα ναυπήγηση έξι γερμανικών υποβρυχίων Type 214TN κλάσης Reis εκτιμώμενης αξίας 3,5 δις ευρώ χωρίς να υπολογίζονται οι δαπάνες για τα τουρκικά υποσυστήματα που θα ενσωματωθούν στα υποβρύχια.
Σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθούν,
• Το πρόγραμμα ανάπτυξης του νέου άρματος μάχης Altay, του οποίου ο κινητήρας MTU 883 και το σύστημα μετάδοσης κίνησης είναι εισαγόμενα
• Τα δύο προγράμματα αντιαεροπορικής άμυνας HISAR-Α HISAR-Ο που ενσωματώνουν εισαγόμενα υποσυστήματα
• Το πρόγραμμα κατασκευής των επιθετικών ελικοπτέρων Τ-129Β, τα οποία χρησιμοποιούν αμερικανικούς κινητήρες LHTEC CTS800-4A και σύστημα μετάδοσης κίνησης, αμερικανικό πυροβόλο M197 και άλλα κρίσιμα ξένα υποσυστήματα
• Το πρόγραμμα κατασκευής των 150 νέων αυτοκινούμενων πυροβόλων Firtina 2 155 χλστ/52 τα οποία επίσης χρησιμοποιούν ξένους κινητήρες και σύστημα μετάδοσης κίνησης,
• Τα προγράμματα ανάπτυξης νέων δορυφόρων όπου η Τουρκία συνεργάζεται με ξένες εταιρείες για την κατασκευή υποσυστημάτων
• Το πρόγραμμα του νέου μαχητικού και εκπαιδευτικού αεροσκάφους TF-X Hurjet αντίστοιχα
• Το πρόγραμμα των τεσσάρων αεροσκαφών συλλογής ηλεκτρονικών πληροφοριών και ηλεκτρονικού πολέμου (SIGINT SOJ)
• Το πρόγραμμα της παραλαβής των τελευταίων τεσσάρων ελικοπτέρων CH-47F Chinook
• Το πρόγραμμα αγοράς των ρωσικών αντιαεροπορικών πυραύλων S-400 αξίας 2,5 δις δολαρίων
• Και μια σειρά από άλλα μικρότερα αλλά σημαντικής επιχειρησιακής σημασίας εξοπλιστικά προγράμματα στα οποία ενσωματώνονται υποσυστήματα εισαγωγής από ξένους κατασκευαστές.
Για να γίνει αντιληπτή η επιβάρυνση που υπέστη η τουρκική εξοπλιστική προσπάθεια από την υποτίμηση της λίρας αρκεί να αναλυθεί η περίπτωση της αγοράς των 100 F-35A. Σύμφωνα με τον Τούρκο οικονομικό αναλυτή Ahmet Dogan του τουρκικού think tank Sigma Insight Turkey το κόστος αγοράς των 100 αεροσκαφών προ της υποτίμησης εκτιμόταν στα 56 δις Τουρκικές Λίρες. Μετά την υποτίμηση κατά τα τέλη Αυγούστου του 2018 υπολογίζεται να κοστίσει… 97,6 δις Τουρκικές Λίρες δηλ αύξηση κατά 74,2% σε σχέση με το εκτιμώμενο προ της κρίσης κόστος. Είναι χαρακτηριστικό ότι η περίφημη αγορά των S-400 Triumf προ κρίσης κόστιζε 8,75 δις Τουρκικές Λίρες και σήμερα κοστίζει 15,25 δις Τουρκικές λίρες δηλ αύξηση 75%. Όπως η φαίνεται η κατάσταση δεν πρόκειται γρήγορα να αλλάξει αφού το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Τουρκίας είναι 57,4 δις δολάρια (5,9% του ΑΕΠ της χώρας) το ετήσιο επιτόκιο του 10ετούς κρατικού ομολόγου είναι 21%, το χρέος της κυβέρνησης, των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων φτάνει τα 460 δις δολάρια και προέρχεται από δάνεια που ελήφθησαν από τουρκικές τράπεζες οι οποίες με τη σειρά τους έλαβαν δάνεια από το εξωτερικό.
Για την αντιμετώπιση της δυσμενούς κατάστασης στον τομέα των εξοπλισμών η Τουρκική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα μετατρέψει τις εγγυήσεις σε ξένο νόμισμα για τα τρέχοντα και παλαιά εξοπλιστικά συμβόλαια σε Τουρκικές Λίρες και θα υπογράψει νέες εγγυήσεις (τραπεζικές εγγυητικές επιστολές) σε Τουρκικές Λίρες αντί σε Δολάρια που ήταν μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με αναλυτές μιας τέτοια εξέλιξη θα εκθέσει τις ξένες και τουρκικές εταιρείες σε κινδύνους με αποτέλεσμα οι ξένες αμυντικές βιομηχανίες να είναι διστακτικές να λάβουν τις τραπεζικές εγγυητικές επιστολές που θα έχουν εκδοθεί στην Τουρκική Λίρα ή θα αναγκαστούν να αυξήσουν τις τιμές τους για τα τουρκικά εξοπλιστικά προγράμματα προσθέτοντας στο τελικό κόστος το ρίσκο που αυτά ενέχουν. Τέλος μία ακόμη παράμετρος που εκτιμάται ότι θα επηρεάσει την πορεία των τουρκικών εξοπλιστικών προγραμμάτων είναι η διστακτικότητα των ξένων τραπεζών να εγκρίνουν δάνεια και εγγυήσεις για την χρηματοδοτική κάλυψη των τουρκικών εξοπλιστικών προγραμμάτων. Όπως αναφέρουν ξένοι αναλυτές όλοι οι παραπάνω λόγοι ενδέχεται να δημιουργήσουν προβλήματα στα τουρκικά εξοπλιστικά προγράμματα με άγνωστο χρονικό ορίζοντα.
https://www.defence-point.gr/news/katastrofikes-epiptosis-se-ola-ta-tourkika-exoplistika-apo-ti-voutia-tis-liras
Η ραγδαία πτώση της αξίας της τουρκικής λίρας έχει αρχίσει να έχει επιπτώσεις και στις περιοχές που η Τουρκία ελέγχει στην βόρειο Συρία. Πιο αναλυτικά το τουρκικό νόμισμα αποτελεί το κύριο μέσο συναλλαγής στην βόρεια Συρία και ειδικότερα στις περιοχές που ελέγχονται από το 2016 από τους αντάρτες συμμάχους της Τουρκίας. Όλες οι συναλλαγές οι πληρωμές στις περιοχές αυτές γίνονται με την τουρκική λίρα. Από την άλλη πλευρά οι Τούρκοι έχουν αναλάβει την δημιουργία των κατάλληλων υποδομών στις περιοχές του Αφριν, της Αζάζ και της Τζαραμπλούς πληρώνοντας με τουρκικές λίρες τους τοπικούς εργολάβους τους εργάτες που κατασκευάζουν αυτές τις υποδομές. Επιπλέον οι τοπικοί Αστυνομικοί, οι καθηγητές, οι δάσκαλοι, οι ιατροί το νοσηλευτικό προσωπικό όλοι όσοι παρέχουν στον πληθυσμό υπηρεσίες κοινής ωφέλειας πληρώνονται από το τουρκικό κράτος με λίρες. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι τους τελευταίους μήνες είδαν τα εισοδήματα τους να μειώνονται λόγω της υποτίμησης της λίρας έναντι του δολαρίου αλλά και της Συριακής λίρας με αποτέλεσμα το νόμισμα της χώρας να έχει σημαντικά ανατιμηθεί σε σχέση με την τουρκική λίρα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι δύο μήνες νωρίτερα 800 τουρκικές λίρες άξιζαν 100.000 συριακές λίρες, σήμερα μόνο 40.000 συριακές λίρες. Και ξαφνικά οι αφοσιωμένοι και στενοί σύμμαχοι της Τουρκίας στην Βόρεια Συρία αρχίζουν να αντιδρούν σε αυτή την κατάσταση. Ωωω, τι έκπληξη, αρχίζουν να ζητούν από τους Τούρκους να τους πληρώνουν σε… συριακές λίρες και να μεταβαίνουν στις περιοχές που ελέγχει η κυβέρνηση της Δαμασκού για τα ψώνια τους αφού η αξία των τουρκικών λιρών που λαμβάνουν για την μισθοδοσία τους δεν φτάνει να καλύψουν τις ανάγκες τους ούτε για μία εβδομάδα…
https://www.defence-point.gr/news/i-ypallili-ton-tourkon-stin-v-syria-theloun-na-plirononte-me-syriakes-lires
Η τουρκική λίρα υποχώρησε 1,9% σε χαμηλό επίπεδο δύο εβδομάδων, καταγράφοντας απώλειες για τέταρτη συνεχόμενη συνεδρίαση, με την ισοτιμία της να διαμορφώνεται πριν λίγο στις 6,5881 λίρες ανά δολάριο. Το κόστος των πενταετών τουρκικών credit default swaps (για την ασφάλιση έναντι του κινδύνου αθέτησης πληρωμών από την Τουρκία) αυξήθηκε κατά 8 μονάδες βάσης από το κλείσιμο της Τετάρτης στις 516 μονάδες βάσης (5,16 ποσοστιαίες μονάδες), που είναι υψηλό επίπεδο δύο εβδομάδων, σύμφωνα με την IHS Markit. Οι τουρκικές μετοχές υποχωρούσαν 0,6% και οι μετοχές των τουρκικών τραπεζών κατά 1,1%. Ο Πιοτρ Μάτις, αναλυτής της Rabobank για τις αναδυόμενες αγορές, σημείωσε ότι η Τουρκία δεν έχει ανακοινώσει νέα μέτρα για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των επενδυτών μετά την αργία της περασμένης εβδομάδας. «Τα πρόσφατα σχόλια των αξιωματούχων δείχνουν ότι πιστεύουν πως τα μέτρα που έχουν εφαρμόσει έως τώρα θα αποδειχθούν αρκετά, κάτι που δεν ισχύει», είπε, προσθέτοντας ότι οι επενδυτές εξακολουθούν να θέλουν να δουν μία κατάλληλη αύξηση των επιτοκίων και μία πιο αυστηρή δημοσιονομική πολιτική.
Στην Τουρκία η τεράστια ανάπτυξη του κατασκευαστικού τομέα (όσοι έχετε επισκεφθεί την Κωνσταντινούπολη τα τελευταία χρόνια θα έχετε διαπιστώσει ότι πρόκειται για ένα μεγάλο εργοτάξιο) έδωσε δουλειές και μία οικονομική άνθηση που χάρισε αυτοπεποίθηση στον Ερντογάν. Η τουρκική λίρα έχει χάσει πάνω από 30% της αξίας της από την αρχή του έτους έναντι του αμερικανικού δολαρίου αλλά ο Ερντογάν δεν δίνει το πράσινο φως για την άνοδο των επιτοκίων και ξορκίζει το ΔΝΤ. Κρίνει ότι δεν το χρειάζεται και ότι μπορεί μόνος του να αντιμετωπίσει την κατάσταση. Ηδη έκανε άνοιγμα προς την Ευρώπη για να βρει ισορροπίες αφού με τις ΗΠΑ βρίσκεται σε τεράστια κόντρα. H Moodys πάντως την Τετάρτη δεν χαρίστηκε και υποβάθμισε 20 (!) χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Τουρκίας.
Ο υποδιοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας Ερκάν Κιλιμτζί πρόκειται να παραιτηθεί από τη θέση αυτή, ανέφεραν στο πρακτορείο Reuters τρεις πηγές που έχουν γνώση του θέματος.Η Τράπεζα Ανάπτυξης (Development Bank) της Τουρκίας δημοσιοποίησε ένα έγγραφο σύμφωνα με το οποίο ο Κιλιμτζί πρόκειται να ενταχθεί στο δυναμικό της, ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου της.Η Κεντρική Τράπεζα δεν ήταν άμεσα διαθέσιμη να σχολιάσει το θέμα, καθώς η σημερινή ημέρα είναι δημόσια αργία στην Τουρκία.«Ο Κιλιμτζί δεν διαφωνούσε με τη διοίκηση της Κεντρικής Τράπεζας σε κανένα ζήτημα, συμπεριλαμβανομένων και των επιτοκίων. Η εμπειρία του θα χρησιμοποιηθεί σε μια άλλη δημόσια θέση, αυτό είναι όλο» σχολίασε πηγή που μίλησε στο Reuters.Η Κεντρική Τράπεζα δέχεται πιέσεις από τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να μην αυξήσει τα επιτόκια, παρά τον υψηλό πληθωρισμό και την υποτίμηση της λίρας απέναντι στο δολάριο. Γύρω στις 15.00 (ώρα Ελλάδας) η λίρα υποχωρούσε σήμερα στα 6,7250 δολάρια, έχοντας φτάσει και στα 6,85 αφού είδαν το φως της δημοσιότητας οι πληροφορίες για την αποχώρηση του Κιλιμτζί.
https://www.protothema.gr/economy/article/816972/katarreei-i-tourkiki-oikonomia-hreokopise-o-gigadas-tis-tilefonias-turk-telekom
Το δρόμο της πτωχευμένης Turk Telecom φαίνεται να ακολουθούν τα εξοπλιστικά προγράμματα της Τουρκίας αφού η ραγδαία υποτίμηση της τουρκικής λίρας τους τελευταίους δύο μήνες, έχει αυξήσει δραματικά το κόστος των προγραμμάτων αυτών τουλάχιστον για αυτά που η Τουρκία πρέπει να πληρώσει σε συνάλλαγμα. Πιο αναλυτικά έχοντας αντλήσει τα συμπεράσματα από την εφαρμογή του αμερικανικού εμπάργκο όπλων την περίοδο 1975-1978 οι τουρκικές κυβερνήσεις της δεκαετίας του 1980 ξεκίνησαν ένα φιλόδοξο πρόγραμμα να επιτύχουν μια όσο το δυνατό μεγαλύτερη αυτονομία στον τομέα των εξοπλισμών. Με την ίδρυση του Υφυπουργείου Αμυντικής Βιομηχανίας το 1985 οι Τούρκοι έβαλαν στόχο να επιτύχουν σταδιακά την πλήρη σχεδόν αυτονομία τους στους εξοπλισμούς ώστε να μην ξαναβιώσουν τις καταστροφικές συνέπειες του αμερικανικού εμπάργκο όπλων.
Αν και σήμερα η τουρκική αμυντική βιομηχανία έχει επιτύχει την κάλυψη του 60% των αναγκών των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (για την Ιστορία, η ελληνική αμυντική βιομηχανία καλύπτει μόλις το 9% των εξοπλιστικών αναγκών των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων) δεν φαίνεται ότι μπορεί να αποφύγει τις συνέπειες που θα επιφέρει η κατάρρευσης της τουρκικής λίρας στην εξέλιξη των εγχώριων εξοπλιστικών προγραμμάτων. Και πως άλλωστε να μην συμβαίνει αυτό, όταν στις 21 Αυγούστου του 2017 η ισοτιμία Δολαρίου Τουρκικής Λίρας ήταν 1:3,50 στις 21 Αυγούστου του 2018 ένα χρόνο μετά δηλ ήταν 1:6,1 και σήμερα 31 Αυγούστου του 2018 είναι 1:6,68. Δηλαδή, μέσα σε ένα χρόνο η Τουρκική Λίρα υποτιμήθηκε σχεδόν κατά 100%. Από την άλλη πλευρά η ισοτιμία Ευρώ και Τουρκικής Λίρας στις 21 Αυγούστου 2017 ήταν 1:4,12 στις 21 Αυγούστου του 2018 ήταν 1:7,03 και σήμερα 31 Αυγούστου 2018 είναι 1:7,78.
Όμως πως γίνεται το τουρκικό κράτος να έχει επενδύσει δεκάδες δισεκατομμύρια στην απόκτηση νέων τεχνολογιών και στην ανάπτυξη και κατασκευή εκατοντάδων νέων οπλικών συστημάτων από την εγχώρια βιομηχανία και να κινδυνεύει σήμερα να δει όλη αυτή την προσπάθεια να καταρρέει. Η απάντηση είναι απλή. Η Τουρκία ως μέλος του ΝΑΤΟ προσπάθησε τα τελευταία 40 χρόνια να αποκτήσει από τη Δύση στρατιωτική τεχνολογία μέσα από συμπαραγωγές συνεργασίες και συμμετοχές σε αναπτυξιακά προγράμματα στη βάση των τεράστιων εξοπλιστικών προγραμμάτων των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων. Αυτό σήμαινε ότι οι Τούρκοι είτε αγόραζαν την δυτική τεχνολογία, είτε την αντίγραφαν. Όμως και οι δυτικοί κατασκευαστές από την πλευρά τους δεν έδιναν πλήρη πρόσβαση σε όλες τις τεχνολογίες που οι Τούρκοι επιθυμούσαν. Έτσι τα περισσότερα τουρκικής σχεδίασης και κατασκευής οπλικά συστήματα, αποτελούν το αποτέλεσμα συνεργασίας δυτικών εταιρειών με τουρκικές, οι οποίες «τουρκοποιούσαν» τα δυτικά οπλικά συστήματα μέχρι ένα σημείο, όσο τους επέτρεπαν οι δυτικές αμυντικές βιομηχανίες. Το τελικό αποτέλεσμα, ήταν ένα “τουρκοποιημένο” δυτικό οπλικό σύστημα, το οποίο όμως είχε πάντα ένα ευάλωτο σημείο, είτε αυτό ήταν ο κινητήρας, το σύστημα μετάδοσης, το αδρανειακό σύστημα ναυτιλίας ρουκετών και πυραύλων, ηλεκτρο-οπτικά συστήματα, κάποια υποσυστήματα που οι Τούρκοι δεν κατασκεύαζαν, με συνέπεια η τουρκική αμυντική βιομηχανία να είναι υποχρεωμένοι να τα εισάγει για να τα ολοκληρώσει στα οπλικά συστήματα που κατασκεύαζε.
Εκτός από την παραπάνω περίπτωση, η τουρκική αμυντική βιομηχανία έχει αυτή την περίοδο σε εξέλιξη πολλά εξοπλιστικά προγράμματα, τα οποία υλοποιεί σε συνεργασία με ξένες αμυντικές βιομηχανίες της οποίες το τουρκικό κράτος πληρώνει σε σκληρό συνάλλαγμα όπως,
• Η ναυπήγηση του νέου ελαφρού αεροπλανοφόρου TCG Anadolu (L-408) αξίας περίπου 1 δις δολαρίων, κατόπιν άδειας από την ισπανική εταιρεία Navantia,
• Η αγορά των 100 F-35Α αξίας 8,4 δις δολαρίων,
• Η συμπαραγωγή 109 αμερικανικών ελικοπτέρων Τ-70 αξίας 3,5 δις δολαρίων,
• Η ναυπήγηση των τεσσάρων φρεγατών κλάσης Istanbul πολλά υποσυστήματα των οποίων είναι εισαγόμενα όπως οι κινητήρες και το σύστημα μετάδοσης κίνησης, οι αντιαεροπορικοί πύραυλοι, το κύριο πυροβόλο OtoMelara Super Rapid κλπ καθώς
• Το τεράστιο πρόγραμμα ναυπήγηση έξι γερμανικών υποβρυχίων Type 214TN κλάσης Reis εκτιμώμενης αξίας 3,5 δις ευρώ χωρίς να υπολογίζονται οι δαπάνες για τα τουρκικά υποσυστήματα που θα ενσωματωθούν στα υποβρύχια.
Σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθούν,
• Το πρόγραμμα ανάπτυξης του νέου άρματος μάχης Altay, του οποίου ο κινητήρας MTU 883 και το σύστημα μετάδοσης κίνησης είναι εισαγόμενα
• Τα δύο προγράμματα αντιαεροπορικής άμυνας HISAR-Α HISAR-Ο που ενσωματώνουν εισαγόμενα υποσυστήματα
• Το πρόγραμμα κατασκευής των επιθετικών ελικοπτέρων Τ-129Β, τα οποία χρησιμοποιούν αμερικανικούς κινητήρες LHTEC CTS800-4A και σύστημα μετάδοσης κίνησης, αμερικανικό πυροβόλο M197 και άλλα κρίσιμα ξένα υποσυστήματα
• Το πρόγραμμα κατασκευής των 150 νέων αυτοκινούμενων πυροβόλων Firtina 2 155 χλστ/52 τα οποία επίσης χρησιμοποιούν ξένους κινητήρες και σύστημα μετάδοσης κίνησης,
• Τα προγράμματα ανάπτυξης νέων δορυφόρων όπου η Τουρκία συνεργάζεται με ξένες εταιρείες για την κατασκευή υποσυστημάτων
• Το πρόγραμμα του νέου μαχητικού και εκπαιδευτικού αεροσκάφους TF-X Hurjet αντίστοιχα
• Το πρόγραμμα των τεσσάρων αεροσκαφών συλλογής ηλεκτρονικών πληροφοριών και ηλεκτρονικού πολέμου (SIGINT SOJ)
• Το πρόγραμμα της παραλαβής των τελευταίων τεσσάρων ελικοπτέρων CH-47F Chinook
• Το πρόγραμμα αγοράς των ρωσικών αντιαεροπορικών πυραύλων S-400 αξίας 2,5 δις δολαρίων
• Και μια σειρά από άλλα μικρότερα αλλά σημαντικής επιχειρησιακής σημασίας εξοπλιστικά προγράμματα στα οποία ενσωματώνονται υποσυστήματα εισαγωγής από ξένους κατασκευαστές.
Για να γίνει αντιληπτή η επιβάρυνση που υπέστη η τουρκική εξοπλιστική προσπάθεια από την υποτίμηση της λίρας αρκεί να αναλυθεί η περίπτωση της αγοράς των 100 F-35A. Σύμφωνα με τον Τούρκο οικονομικό αναλυτή Ahmet Dogan του τουρκικού think tank Sigma Insight Turkey το κόστος αγοράς των 100 αεροσκαφών προ της υποτίμησης εκτιμόταν στα 56 δις Τουρκικές Λίρες. Μετά την υποτίμηση κατά τα τέλη Αυγούστου του 2018 υπολογίζεται να κοστίσει… 97,6 δις Τουρκικές Λίρες δηλ αύξηση κατά 74,2% σε σχέση με το εκτιμώμενο προ της κρίσης κόστος. Είναι χαρακτηριστικό ότι η περίφημη αγορά των S-400 Triumf προ κρίσης κόστιζε 8,75 δις Τουρκικές Λίρες και σήμερα κοστίζει 15,25 δις Τουρκικές λίρες δηλ αύξηση 75%. Όπως η φαίνεται η κατάσταση δεν πρόκειται γρήγορα να αλλάξει αφού το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Τουρκίας είναι 57,4 δις δολάρια (5,9% του ΑΕΠ της χώρας) το ετήσιο επιτόκιο του 10ετούς κρατικού ομολόγου είναι 21%, το χρέος της κυβέρνησης, των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων φτάνει τα 460 δις δολάρια και προέρχεται από δάνεια που ελήφθησαν από τουρκικές τράπεζες οι οποίες με τη σειρά τους έλαβαν δάνεια από το εξωτερικό.
Για την αντιμετώπιση της δυσμενούς κατάστασης στον τομέα των εξοπλισμών η Τουρκική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα μετατρέψει τις εγγυήσεις σε ξένο νόμισμα για τα τρέχοντα και παλαιά εξοπλιστικά συμβόλαια σε Τουρκικές Λίρες και θα υπογράψει νέες εγγυήσεις (τραπεζικές εγγυητικές επιστολές) σε Τουρκικές Λίρες αντί σε Δολάρια που ήταν μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με αναλυτές μιας τέτοια εξέλιξη θα εκθέσει τις ξένες και τουρκικές εταιρείες σε κινδύνους με αποτέλεσμα οι ξένες αμυντικές βιομηχανίες να είναι διστακτικές να λάβουν τις τραπεζικές εγγυητικές επιστολές που θα έχουν εκδοθεί στην Τουρκική Λίρα ή θα αναγκαστούν να αυξήσουν τις τιμές τους για τα τουρκικά εξοπλιστικά προγράμματα προσθέτοντας στο τελικό κόστος το ρίσκο που αυτά ενέχουν. Τέλος μία ακόμη παράμετρος που εκτιμάται ότι θα επηρεάσει την πορεία των τουρκικών εξοπλιστικών προγραμμάτων είναι η διστακτικότητα των ξένων τραπεζών να εγκρίνουν δάνεια και εγγυήσεις για την χρηματοδοτική κάλυψη των τουρκικών εξοπλιστικών προγραμμάτων. Όπως αναφέρουν ξένοι αναλυτές όλοι οι παραπάνω λόγοι ενδέχεται να δημιουργήσουν προβλήματα στα τουρκικά εξοπλιστικά προγράμματα με άγνωστο χρονικό ορίζοντα.
https://www.defence-point.gr/news/katastrofikes-epiptosis-se-ola-ta-tourkika-exoplistika-apo-ti-voutia-tis-liras
Η ραγδαία πτώση της αξίας της τουρκικής λίρας έχει αρχίσει να έχει επιπτώσεις και στις περιοχές που η Τουρκία ελέγχει στην βόρειο Συρία. Πιο αναλυτικά το τουρκικό νόμισμα αποτελεί το κύριο μέσο συναλλαγής στην βόρεια Συρία και ειδικότερα στις περιοχές που ελέγχονται από το 2016 από τους αντάρτες συμμάχους της Τουρκίας. Όλες οι συναλλαγές οι πληρωμές στις περιοχές αυτές γίνονται με την τουρκική λίρα. Από την άλλη πλευρά οι Τούρκοι έχουν αναλάβει την δημιουργία των κατάλληλων υποδομών στις περιοχές του Αφριν, της Αζάζ και της Τζαραμπλούς πληρώνοντας με τουρκικές λίρες τους τοπικούς εργολάβους τους εργάτες που κατασκευάζουν αυτές τις υποδομές. Επιπλέον οι τοπικοί Αστυνομικοί, οι καθηγητές, οι δάσκαλοι, οι ιατροί το νοσηλευτικό προσωπικό όλοι όσοι παρέχουν στον πληθυσμό υπηρεσίες κοινής ωφέλειας πληρώνονται από το τουρκικό κράτος με λίρες. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι τους τελευταίους μήνες είδαν τα εισοδήματα τους να μειώνονται λόγω της υποτίμησης της λίρας έναντι του δολαρίου αλλά και της Συριακής λίρας με αποτέλεσμα το νόμισμα της χώρας να έχει σημαντικά ανατιμηθεί σε σχέση με την τουρκική λίρα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι δύο μήνες νωρίτερα 800 τουρκικές λίρες άξιζαν 100.000 συριακές λίρες, σήμερα μόνο 40.000 συριακές λίρες. Και ξαφνικά οι αφοσιωμένοι και στενοί σύμμαχοι της Τουρκίας στην Βόρεια Συρία αρχίζουν να αντιδρούν σε αυτή την κατάσταση. Ωωω, τι έκπληξη, αρχίζουν να ζητούν από τους Τούρκους να τους πληρώνουν σε… συριακές λίρες και να μεταβαίνουν στις περιοχές που ελέγχει η κυβέρνηση της Δαμασκού για τα ψώνια τους αφού η αξία των τουρκικών λιρών που λαμβάνουν για την μισθοδοσία τους δεν φτάνει να καλύψουν τις ανάγκες τους ούτε για μία εβδομάδα…
https://www.defence-point.gr/news/i-ypallili-ton-tourkon-stin-v-syria-theloun-na-plirononte-me-syriakes-lires
No comments :
Post a Comment