Φαιστός. Ένας ακόμη Ομηρικός γρίφος για τους ειδικούς

Η Φαιστός είναι μια άκρως διδακτική ιστορία για το πως βλέπουν την ιστορία οι διάφοροι ειδικοί και μη και το πως θυσιάζονται τα στοιχεία στο βωμό της σκοπιμότητας και της άγνοιας πάντα, όχι των στοιχείων αλλά της απάντησης "Αν δεν είναι αυτή τότε ποια είναι η πραγματική;". Ας δούμε όμως μαζί την Φαιστό ξεκινώντας από έναν χάρτη της περιοχής.

Τώρα μία περιγραφή από το υπ. Πολιτισμού: "Η Φαιστός είναι κτισμένη πάνω σε χαμηλό λόφο (υψόμετρο 100 μ. περίπου από την επιφάνεια της θάλασσας), στα νότια του ποταμού Γεροπόταμου, του αρχαίου Ληθαίου, και δεσπόζει στην εύφορη κοιλάδα της Κάτω Μεσαράς, που περιτριγυρίζεται από επιβλητικά βουνά (Ψηλορείτης, Αστερούσια, Λασιθιώτικα Βουνά). Στα νότια εκτείνεται το Λιβυκό πέλαγος. Ο Ληθαίος περιβάλλει το λόφο της Φαιστού από ανατολικά και βόρεια, αποτέλεσε την πηγή ύδρευσης της πόλης. Το ήπιο και ζεστό κλίμα της περιοχής έκανε άνετη και ευχάριστη τη ζωή των κατοίκων της."

Το συμπέρασμα που θα έβγαζε κάθε κανονικός άνθρωπος είναι ότι η Φαιστός ήταν μια πόλη πάνω σ' έναν λόφο. Η Θάλασσα βρίσκεται 5 χιλ. στα Δυτικά της ενώ από τα Νότια το παλάτι απέχει περίπου 15 χιλ., στην ευθεία πάντα, από την θάλασσα. Άρα βρίσκεται απόλυτα προστατευμένη από οποιαδήποτε θαλασσινή αναστάτωση όσο ισχυρή και αν είναι. Επίσης δίπλα στην πόλη υπάρχει ένα ποτάμι ο Ληθαίος.

Κάνω τις επισημάνσεις γιατί μας χρειάζονται παρακάτω. Ας δούμε τώρα ένα άλλο μέρος.

Σε απόσταση 100 χιλιόμετρα σε ευθεία και σε κατεύθυνση Β.Δ από την Φαιστό βρίσκεται η πόλη του Πλατανιά Χανίων. Η περιοχή αυτή μας ενδιαφέρει γιατί εκεί βρίσκεται ένας ποταμός ο Ιαρδανός. Για του λόγου το αληθές ας δούμε τι λένε οι Κρητικοί για τον τόπο τους: "Ο Πλατανιάς βρίσκεται χτισμένος στις εκβολές του ομώνυμου ποταμού, που λεγόταν Ιαρδανός κατά τους Ομηρικούς Χρόνους. Σήμερα ο ποταμός ονομάζεται Πλατανιάς ή Κερίτης. Στις όχθες του ποταμού υπήρχαν πολλά πλατάνια, η ύπαρξη των οποίων εξηγεί και το όνομα της περιοχής." (http://www.explorecrete.com/crete-west/GR-Platanias.html)

Στο στιγμιότυπο, από το google map και αυτό, βλέπουμε το μικρό αυτό ρέμα που ονομάζουν Κερίτη και που υποστηρίζουν ότι είναι ο αρχαίο Ιαρδανός. Στην εικόνα βλέπουμε την θέση του πλατανιά στον χάρτη. Εύκολα μπορεί να διακρίνει κανείς τα εξής: Ο Πλατανιάς με την Φαιστό βρίσκονται σε εκ διαμέτρου αντίθετα μέρη. Έτσι αν κάποιος θελήσει με πλοίο να επισκεφθεί τα δύο αυτά μέρη δεν μπορεί να το κάνει στα πλαίσια μιας διαδρομής γιατί η θαλάσσια απόστασή τους είναι πολύ μεγάλη και μεγαλώνει ακόμη περισσότερο αν σκεφτείς ότι θα πρέπει να παρακάμψεις και τις δύο χερσονήσους της Γραμβούσα και του Ροδοπού που βρίσκονται δυτικότερα του Πλατανιά. Τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα αν έρχεσαι από Β-Β.Δ. Σε καμιά περίπτωση, ακόμη και αν το θελήσεις δεν θα μπορείς να συναντήσεις και τα δύο αυτά μέρη στην προσπάθειά σου να βρεθείς τελικά στην Φαιστό. Νομίζω ότι όλα αυτά γίνονται εύκολα κατανοητά. Άλλωστε ανοίγοντας έναν χάρτη τα βλέπετε και οι ίδιοι.

Θα μου πείτε τι νόημα έχουν όλα αυτά. Έχουν, μόλις διαβάσετε το παρακάτω κείμενο....

Οδύσσεια 3 292-296
ἧχι Κύδωνες ἔναιον Ἰαρδάνου ἀμφὶ ῥέεθρα.
ἔστι δέ τις λισσὴ αἰπεῖά τε εἰς ἅλα πέτρη
ἐσχατιῇ Γόρτυνος ἐν ἠεροειδέι πόντῳ:
ἔνθα Νότος μέγα κῦμα ποτὶ σκαιὸν ῥίον ὠθεῖ,
ἐς Φαιστόν, μικρὸς δὲ λίθος μέγα κῦμ᾽ ἀποέργει.

[Όπου οι Κύδωνες έμεναν στα δύο ρεύματα του Ιαρδάνου
υπάρχει δε μια μαλακή λεία και πολύ ψηλή πέτρα στην Θάλασσα
στο τέλος της Γόρτυνος μέσα σε μια σκοτεινή θάλασσα
εκεί ο Νοτιάς μεγάλο κύμα προς τ’ αριστερό ρεύμα σπρώχνει
στην Φαιστό μικρός βράχος μεγάλο κύμα σταματά.]

Παρατηρούμε με ευκολία στην περιγραφή αυτή ότι ο Ιαρδανός, η Γόρτυνα και η Φαιστός βρίσκονται κοντά και μάλιστα στα πλαίσια της διαδρομής που κάνει ο Μενέλαος από το Όρος των Μαλειάων, λένε οι υποστηρικτές της κρατούσας άποψης ότι είναι το ακρωτήριο Μαλέα, προς την Φαιστό κάτι που όπως είδαμε δεν συμβαίνει. Επίσης αναφέρεται σ' έναν ειδικής μορφολογίας βράχο που επίσης δεν υπάρχει. Μια ακόμη αδυναμία είναι ότι η Φαιστός δεν επηρεάζεται από την θάλασσα γενικότερα αλλά ειδικότερα από Νότο με τίποτα. Πως λοιπόν αυτοί ισχυρίζονται ότι αυτός ο τόπος είναι ο περιγραφόμενος από τον Όμηρο;

Παυσανίας
http://operiplous.blogspot.gr/2017/01/blog-post_15.html