18/09/2016

Telegram: Η κρυπτογραφημένη υπηρεσία μηνυμάτων που δεν δίνει πρόσβαση στις μυστικές υπηρεσίες

Η εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων Telegram βρίσκεται εδώ και καιρό στο στόχαστρο των διεθνών μυστικών υπηρεσιών, επειδή αρνείται να συνεργαστεί μαζί τους. Οι γαλλικές υπηρεσίες πρωταγωνιστούν στο κυνηγητό καθώς οι τζιχαντιστές χρησιμοποίησαν την κρυπτογραφημένη εφαρμογή για να συντονίσουν τις επιθέσεις στο Παρίσι.

Ένα πρωινό του Απρίλη 2013, μια διμοιρία της ρωσσικής αστυνομίας χτυπά την πόρτα του διαμερίσματος του Πάβελ Ντουρόφ στην Πετρούπολη, ο οποίος είναι ένας νεαρός ρώσσος επιχειρηματίας, ιδρυτής και διευθύνων του μεγαλύτερου ευρωπαϊκού κοινωνικού δικτύου, του Vkontakte(η ευρωπαϊκή εκδοχή του facebook, ιδαίτερα δημοφιλές στη Ρωσία). Επισήμως, θέλουν περαιτέρω πληροφορίες για ένα επεισόδιο με αστυνομικό, στο οποίο υπάρχουν υπόνοιες ότι έχει εμπλακεί και ο ίδιος ο Ντουρόφ. Τέσσερις μήνες νωρίτερα ωστόσο, την στιγμή που το Κρεμλίνο προσπαθούσε να αυξήσει τον έλεγχό του στα κοινωνικά δίκτυα ο κ. Ντουρόφ είχε αρνηθεί να παράσχει πληροφορίες στην Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας (FSB), την υπηρεσία πληροφοριών της Ρωσσικής Ομοσπονδίας σχετικά με άτομα που διαδήλωναν εναντίον του Πούτιν. Επιδιώκοντας μάλιστα ανοιχτά την αντιπαράθεση, είχε αναρτήσει στο Twitter αντίγραφο της επιστολής των αρχών, συνοδευόμενο από μια φωτογραφία ενός κουκουλοφόρου σκύλου με την γλώσσα έξω, το έμβλημα του Vkontakte.

Οι γαλλικές αρχές βρίσκονται σήμερα αντιμέτωπες με το ίδιο πρόβλημα, αυτό της πρόσβασης στα δεδομένα της Telegram, της εφαρμογής ανταλλαγής μηνυμάτων που δημιούργησε και διηύθυνε πάλι ο Πάβελ Ντουρόφ. Εφαρμογή πολύ δημοφιλής μεταξύ των τζιχαντιστών, ενδιαφέρει άμεσα τους Γάλλους ανακριτές: «Σήμερα η Telegram δεν παρέχει καμία πληροφορία. Και δεν γνωρίζω κατά πόσον τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν», εξηγεί ο εισαγγελέας του Παρισιού François Molins, στο περιθώριο συνέντευξης που παραχώρησε στην εφημερίδα Le Monde στις 2 Σεπτεμβρίου. «Τα ψηφιακά δεδομένα που εντοπίσαμε για τους χρήστες, είναι μηδενικά». Ο Bernard Cazeneuve, ο υπουργός εσωτερικών της Γαλλίας, καθόσον τον αφορά, εξέφρασε την λύπη του για το γεγονός ότι οι υπηρεσίες του δεν διαθέτουν «κανένα συνομιλητή» στην Telegram, κατά την διάρκεια μιας κοινής συνέντευξης τύπου με τον Thomas de Maizière, τον Γερμανό ομόλογό του.  Κανένα δικαστικό ένταλμα δεν εστάλη στην Telegram, εξαιτίας της απουσίας ταχυδρομικής διεύθυνσης, σύμφωνα με την Εισαγγελία του Παρισιού.

Από την άλλη, ο εκπρόσωπος τύπου της εφαρμογής εξηγούσε τον περασμένο Μάιο ότι «Από την στιγμή που ξεκίνησε η λειτουργία μας, τα δεδομένα σχετικά με τους χρήστες μας υπήρξαν μηδενικά». Ζεματισμένος από το μπρα ντε φερ με τις ρωσσικές αρχές, ο Πάβελ Ντουρόφ προσπαθεί συνεχώς να θέσει την εφαρμογή του εκτός του βεληνεκούς κρατικών απαιτήσεων, είτε αυτές είναι δικαστικές, είτε φορολογικές. Αν και η αρχιτεκτονική της συγκεκριμένης εφαρμογής για άμεση ανταλλαγή μηνυμάτων οφείλει πολλά στον Νικολάι, αδελφό του και μαθηματικό, ωστόσο ο Πάβελ Ντουρόφ παραμένει ο εγκέφαλος της επιχείρησης. Ανήκει σε εκείνη την γενιά των τριαντάρηδων που κατοικούν στο Σαν Φρανσίσκο, το Παρίσι ή το Λονδίνο, είναι ιδρυτές σταρτ-απ και αλλεργικοί στο Κράτος. Όταν η Telegram ξεκινά την αναζήτηση της χώρας που θα υποδεχθεί το καινούριο της έργο, προειδοποιεί μέσω Facebook: «Δεν αγαπάμε τις γραφειοκρατίες, τις κρατικές αστυνομίες, τις κυβερνήσεις, τους πολέμους, τον σοσιαλισμό και την υπερχείλιση των νόμων. Η χώρα που θα επιλεγεί, πρέπει να μας επιτρέψει να αναπτύσσουμε τα σχέδιά μας σεβόμενη την ιδιωτικότητα και την ελευθερία της έκφρασής μας.»

Σε μια συνέντευξη στους Financial Times, το καλοκαίρι του 2015, εμφανίζεται ως νοσταλγός του «παράδεισου για ελευθερόφρονες» που ήταν το ρωσσικό διαδίκτυο το 2006. «Μετά την επιδρομή εναντίον της οικίας του ο Ντουρόφ προσπάθησε να μην εμφανίζεται ως ο ιδιοκτήτης της Telegram. Αποφάσισε ότι η εταιρεία και τα περιουσιακά της στοιχεία έπρεπε να διαμοιραστούν σε πολλά μέρη, που θα υπόκειντο σε διαφορετικές δικαιοδοσίες », συνοψίζουν οι δικηγόροι του σε μια μήνυση που κατατέθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2014 εναντίον των πρώην συνεταίρων του.  Ποιό το πλεονέκτημα αυτού του νομικού «μιλφέιγ», αυτής της πολυνομίας; Απλούστατα, το ότι «οι κρατικές αρχές δεν διαθέτουν κανένα πραγματικό μέσο πίεσης έναντι μιας εταιρείας που εδρεύει σε διάφορα Κράτη και της οποίας οι μέτοχοι και οι αντιπρόσωποι είναι διάσπαρτοι ανά τον κόσμο» εξηγεί ο François Buthiau, δικηγόρος εξειδικευμένος στο διεθνές ποινικό δίκαιο. Εξάλλου, είναι δύσκολο να γνωρίζει κανείς πού βρίσκεται η φυσική έδρα της ομάδας της Τέλεγκραμ, η οποία, σύμφωνα με διάφορες συγκλίνουσες πηγές, απαρτίζεται από μόλις δεκαπέντε άτομα. Σύμφωνα με έναν πρώην υπάλληλο, ο πυρήνας της ομάδας εργάζεται από το κτίριο Σίνγκερ στην Αγία Πετρούπολη. Στα κοινωνικά δίκτυα, πολλοί υπάλληλοι / εργαζόμενοι εμφανίζονται, πράγματι, να περνούν αρκετό χρόνο στην δεύτερη πόλη της Ρωσσίας. Ο ίδιος, όπως και πολλά μέλη της Τέλεγκραμ οργώνουν τον κόσμο και την Ευρώπη, όπως μαρτυρούν οι λογαριασμοί τους στα κοινωνικά δίκτυα, συνδεόμενοι με τους συνεργάτες τους μέσω τηλεδιάσκεψης. Σύμφωνα με έναν τακτικό συνεργάτη της εταιρείας, η ομάδα δεν περνά παρά πολύ λίγο χρόνο στην Αγία Πετρούπολη.

Φέτος το καλοκαίρι ένα μεγάλο μέρος της συναντήθηκε σε μια λίμνη στην Φινλανδία. Ο κ. Ντουρόφ εξάλλου, καυχιέται ότι δεν έχει μόνιμη κατοικία. Κάποια στιγμή, η Telegram άφησε να πλανάται η φήμη μετεγκατάστασης στο Βερολίνο, πόλη ιδιαίτερα δημοφιλή ανάμεσα στις εταιρείες της ψηφιακής οικονομίας, για τις οποίες το ζήτημα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων αποτελεί επιχείρημα του μάρκετινγκ, όπως και για την Telegram, άλλωστε. Κανένα ίχνος ωστόσο από επιχείρηση υπό την επωνυμία Telegram (ή μιας από τις εταιρείες-βιτρίνα που την εκπροσωπούν), δεν υπάρχει στο γερμανικό μητρώο εταιρειών. Ο γερμανικός ιστότοπος Günderszene, που ειδικεύεται στις νέες τεχνολογίες, αποπειράθηκε να εντοπίσει ίχνη της εφαρμογής στην γερμανική πρωτεύουσα, χωρίς καμιά επιτυχία. «Η Telegram δεν έχει κεντρικό εξυπηρετητή (σέρβερ), επισημαίνει ο Ιγκόρ, ο κύριος σχεδιαστής της εφαρμογής, που δεν θέλει να αναφερθεί το επώνυμό του. Η υποδομή μας είναι κατανεμειμένη σε αρκετά σημεία του πλανήτη για λόγους ταχύτητας και ασφάλειας».

Πώς προτίθενται άραγε οι γαλλικές αρχές να μετατρέψουν αυτήν την νεφελώδη εφαρμογή σε συνομιλητή κατά τις έρευνές τους; «Στον κώδικα ταχυδρομείων και ηλεκτρονικών τηλεπικοινωνιών υπάρχει άρθρο που ορίζει την έννοια του ηλεκτρονικού παρόχου. Περιλαμβάνει έναν ορισμένο αριθμό υποχρεώσεων και δυνατοτήτων παρακολούθησης των δεδομένων εκ μέρους των αρχών. Σήμερα, οι προμηθευτές ηλεκτρονικών λογισμικών όπως η εφαρμογή WhatsApp ή η Telegram, δεν αυτοπροσδιορίζονται ως ηλεκτρονικοί πάροχοι και ως εκ τούτου εκφεύγουν των ανωτέρω υποχρεώσεων», εξηγεί ο François Molins. Η παραπάνω ιδέα βρίσκεται επίσης υπό σκέψη στο γαλλικό υπουργείο εσωτερικών και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που θα επιθυμούσαν ορισμένες εφαρμογές να θεωρούνται «πάροχοι». Αυτή η βαθειά νομοθετική τομή που επιδιώκει να επιβάλει σε εφαρμογές όπως η Telegram την δυνατότητα υποκλοπής και αποκρυπτογράφησης δεδομένων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, θα αποτελέσει, πιθανότατα, έναν από τους νέους στόχους των αντιτρομοκρατικών υπηρεσιών.

Le Monde /06.09.2016
Florent Bascoul, Martin Untersinger
Μετάφραση-Επιμέλεια: Γεωργία Πρωτογέρου

http://tvxs.gr/news/kosmos/telegram-i-kryptografimeni-ypiresia-sms-poy-den-dinei-prosbasi-stis-mystikes-ypiresies

No comments :

Post a Comment