O ποιητής Τυρταίος, ήταν ο μόνος Λακεδαίμονας ο οποίος έγραψε κάτι για την Αρχαία Σπάρτη και αποτέλεσε την Ηθική ταυτότητά της. Τα ποιήματά του προορίζονται κυρίως για τους στρατιώτες της Σπάρτης και για την ενθάρρυνση τους και έτσι διαμόρφωσε το λεγόμενο «ηρωικό λακωνικό φρόνιμα». Επίσης προσδιόρισε το περιεχόμενο της Σπαρτιατικής Αγωγής: "ομαδική πειθαρχία εν πνεύματι δικαιοσύνης και ατομική θυσία δια την ευημερία και την δόξα της Πόλεως.." Δυστυχώς δεν έχουμε πολλές πληροφορίες για αυτόν τον σπουδαίο ποιητή, αλλά τα 3 ποιήματα που έχουν διασωθεί μέσα από τα έργα του Στράβωνα, του Λυκούργου και του Στοβαίου είναι αρκετά για να μας παρουσιάσουν το μεγαλείο αυτού του εξαίρετου ποιητή, ο οποίος μάλιστα συνέγραψε και την Ιστορία του Ά Μεσσηνιακού Πολέμου. Παρακάτω λοιπόν είναι το ποίημά του «Υποθήκες» το οποίο είναι αρκετά επίκαιρο και αφιερωμένο για κάποιους «εθνικόφρoνες» και αναφέρεται στην πολεμική αρετή που δεν είναι τίποτα άλλο από την Ανδρεία, την Πειθαρχία και την Συντροφικότητα.
Δε λογαριάζω ούδε ψηφώ κανένα των ανθρώπων
εγώ για τάχος των ποδιών ή δυναμοχεριά,
κι αν έχει την κορμοστασιά και τη γροθιά Κυκλώπων
μα κι αν νικάει στο τρέξιμο της Θράκης το Βοριά,
κι αν έχει από τον Τιθωνό πιότερα τούτος κάλλη,
κι από τον Μίδα τον πολύ πιο πλούσιος αν γενεί,
και αν ξεπερνάει τον Πέλοπα στην αρχοντιά την άλλη
και αν έχει την γλυκόλαλη τ' Αδράστου τη φωνή,
και αν έχει πάσα χάρη του, χωρίς λεβεντιά να'χει!
Δε λογαριάζω ούδε ψηφώ κανένα των ανθρώπων
εγώ για τάχος των ποδιών ή δυναμοχεριά,
κι αν έχει την κορμοστασιά και τη γροθιά Κυκλώπων
μα κι αν νικάει στο τρέξιμο της Θράκης το Βοριά,
κι αν έχει από τον Τιθωνό πιότερα τούτος κάλλη,
κι από τον Μίδα τον πολύ πιο πλούσιος αν γενεί,
και αν ξεπερνάει τον Πέλοπα στην αρχοντιά την άλλη
και αν έχει την γλυκόλαλη τ' Αδράστου τη φωνή,
και αν έχει πάσα χάρη του, χωρίς λεβεντιά να'χει!
γιατ' άνδρας τούτος δεν είναι -του κάκου- αν δεν μπορεί
τους ματωμένους σκοτωμούς να βλέπει μες στη μάχη
και στον εχθρό όλο πιο κοντά να πάει και να βαρεί.
τους ματωμένους σκοτωμούς να βλέπει μες στη μάχη
και στον εχθρό όλο πιο κοντά να πάει και να βαρεί.
Νά, τούτη είν' παληκαριά, τ' ατίμητο στεφάνι,
π' αξίζει πρώτα να φορεί στον κόσμο κάθε νιός
γιατί και της πατρίδας του και όλων καλό θα κάνει,
σαν προσπερνά απο τες γραμμές και μπαίνει ομπρός ομπρός
και ντροπιασμένο τι θα πεί φευγιό, μηδέ το ξέρει,
και όλη του βάλει την ψυχήν εκεί και το θυμό
και δίνει του συντρόφου του θάρρος πολύ και χέρι
αυτός είναι στον πόλεμον ο άνδρας που τιμώ!
Των αντιμάχων γρήγορα τους λόχους θα σκορπίσει,
αυτός της μάχης σταματά το κύμα, την ορμή.
Και πάλι όποιος ανάμεσα στους πρώτους ξεψυχήσει,
καμάρι της πατρίδας του και των γονιών τιμή,
με κάμποσες λαβωματιές στα στήθη τα πανώρια
ή με πληγές στη μέση του μπροστά -μόνο μπροστά!-
τούτον μαζί μοιρολογούν και γέροντες κι αγόρια
και το χωριό του αλάκερο τη θλίψη του βαστά
και ο τάφος του πασίγνωστος, καθώς και τα παιδιά του
και των παιδιών του τα παιδιά και όλη η γενιά μαζί
κι η δόξα δεν ξεγράφεται ποτές ή τ' όνομά του
και μες στο χώμα γίνεται αθάνατος και ζεί
εκείνος που σαν πολεμά και μάχεται και στέκει,
για την πατρίδα, τα παιδιά σαν άνδρας σκοτωθεί!
Εί δε γλιτώσει το βαρύ του χάρου το πελέκι
και πάρει νίκης ζηλευτής τιμή με το σπαθί,χαρά του!
Όλοι τον 'παινούν, ίδια και νιοί και γέροι
και με πολλά φθάνει καλά την ώρα της θανής.
Όσο γερνάει και πιο πολύ ο κόσμος τόνε ξέρει
κανένας δεν τον αδικεί, δεν τον φθονάει κανείς,
καθένας προσηκώνεται να του παραχωρήσει
την πρώτη θέση, ως κι οι πιο παλαιοί και διαλεχτοί.
Το λοιπόν τούτη την τιμή ν' αξιωθεί ας πασχίσει
καθ' άνδρας, κι από πόλεμο ποτέ μην τραβηχτεί.
και με πολλά φθάνει καλά την ώρα της θανής.
Όσο γερνάει και πιο πολύ ο κόσμος τόνε ξέρει
κανένας δεν τον αδικεί, δεν τον φθονάει κανείς,
καθένας προσηκώνεται να του παραχωρήσει
την πρώτη θέση, ως κι οι πιο παλαιοί και διαλεχτοί.
Το λοιπόν τούτη την τιμή ν' αξιωθεί ας πασχίσει
καθ' άνδρας, κι από πόλεμο ποτέ μην τραβηχτεί.
No comments :
Post a Comment