Gustave Le Bon: Πως η εκπαίδευση δημιουργεί εχθρούς της κοινωνίας.

“Στην πρώτη θέση των κυρίαρχων ιδεών της εποχής μας βρίσκεται σήμερα η παιδεία η οποία έχει ως βέβαιο αποτέλεσμα να βελτιώνει τους ανθρώπους και επίσης να τους κάνει ίσους. Από το γεγονός και μόνο της επανάληψης, αυτή η διαβεβαίωση κατέληξε να γίνει ένα από τα πιο ακλόνητα δόγματα της δημοκρατίας. Έχω δείξει ότι, η σημερινή μας εκπαίδευση, μεταμορφώνει σε εχθρούς της κοινωνίας ένα μεγάλο αριθμό από αυτούς που την έχουν λάβει, και στρατολογεί πολλούς οπαδούς για τις χειρότερες μορφές του σοσιαλισμού. Ο πρώτος κίνδυνος αυτής της εκπαίδευσης είναι ότι στηρίζεται πάνω σε μια θεμελιώδη ψυχολογική πλάνη. Να φαντάζεται ότι η αποστήθιση των εγχειριδίων αναπτύσσει την σκέψη. Ο νέος άνθρωπος δεν κάνει τίποτε άλλο από το να καταπίνει το περιεχόμενο των βιβλίων, δίχως να ασκεί ποτέ την κρίση του και την πρωτοβουλία του. Η παιδεία γι αυτόν συνιστάται στο να απαγγέλλει και να υπακούει. Κάθε προσπάθεια είναι μια πράξη πίστης ενώπιον του αλάνθαστου Καθηγητή και δεν καταλήγει παρά στο να μας μειώνει και να μας κάνει ανίσχυρους.


Ο εργάτης δεν θέλει πια να μείνει εργάτης, ο χωρικός δεν θέλει πια να είναι χωρικός και ο τελευταίος των αστών δεν βλέπει ια τα παιδιά του άλλη πιθανή σταδιοδρομία από τα μισθωμένα από την Πολιτεία καθήκοντα. Αντί το σχολείο να προετοιμάζει για την ζωή, τους προετοιμάζει για δημόσιες υπηρεσίες. Στο βάθος της κοινωνικής κλίμακας δημιουργεί αυτούς τους στρατούς των προλετάριων, που είναι δυσαρεστημένοι από το είδος τους και πάντα έτοιμοι για επανάσταση. Το κράτος, που παράγει με εγχειρίδια όλα αυτά τα διπλώματα, δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει από αυτά παρά ένα μικρό αριθμό και αφήνει αναγκαστικά τους πολλούς χωρίς απασχόληση. Πρέπει λοιπόν να υποτάσσεται στο να τρέφει τους πρώτους και να έχει για εχθρούς τους δεύτερους. Η απόκτηση γνώσεων που δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι ένα σίγουρο μέσον για να γίνει ο άνθρωπος επαναστάτης” 

Gustave Le Bon - Η ψυχολογία των Μαζών