Επικίνδυνες εξελίξεις

Ο τρίτος παγκόσμιος νομισματικός πόλεμος, ο οποίος ξεκίνησε το 2010 (ο πρώτος διήρκησε από το 1921-1936, ο δεύτερος από το 1967-1987), μαίνεται – με τα τρία ηγετικά νομίσματα, το δολάριο, το ευρώ και το κινεζικό γουάν, να ευρίσκονται σε πορεία σύγκρουσης μεταξύ τους. Γνωρίζοντας τώρα ότι, ένα νόμισμα είναι τόσο ισχυρό, όσο και η οικονομία που «εκπροσωπεί», είναι δύσκολο να προβλέψουμε το νικητή – αν και η ζυγαριά φαίνεται να γέρνει μακροπρόθεσμα προς το μέρος της Κίνας, επειδή οι Η.Π.Α. αντιμετωπίζουν τεράστια δίδυμα ελλείμματα, ενώ η Ευρωζώνη, υπό την ηγεσία της Γερμανίας, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα διατηρήσει τη συνοχή της (αν και σχεδόν πάντοτε, ο τελικός κερδισμένος των συναλλαγματικών πολέμων είναι ο χρυσός). Φυσικά συμμετέχουν στον πόλεμο και τα άλλα νομίσματα του πλανήτη, όπως το γεν, το ελβετικό φράγκο, η στερλίνα κλπ. Εν τούτοις, ευρίσκονται στο περιθώριο της μεγάλης μάχης, με κάποια από αυτά να ανήκουν ήδη στους ηττημένους – εν πρώτοις η στερλίνα, λόγω των τεράστιων αδυναμιών της βρετανικής οικονομίας. Αυτό που κυρίως φοβάται η Ευρώπη, επίσης η Κίνα, είναι ένα νέο «Νίξον-σοκ» εκ μέρους των Η.Π.Α. 

Υπενθυμίζουμε εδώ ότι, στις 15.08.1971 ο Νίξον, διακόπτοντας την τηλεοπτική εκπομπή Bonanza, ανακοίνωσε στον αέρα, χωρίς να ειδοποιήσει κανέναν (ούτε καν το ΔΝΤ), το δημόσιο έλεγχο μισθών και τιμών, την έξοδο από τον κανόνα του χρυσού, καθώς επίσης την επιβολή δασμών 10% στις εισαγωγές – κάτω από μία ανάλογη με τη σημερινή κρίση διδύμων ελλειμμάτων. Αν και ισχυρίσθηκε δε ότι, ο βασικός στόχος του ήταν να μην επιτρέψει στους διεθνείς κερδοσκόπους να κάνουν ότι θέλουν με το δολάριο, όλοι κατάλαβαν την πραγματική αιτία που τον οδήγησε σε αυτήν την αυταρχική, μονομερή απόφαση – μεταξύ άλλων, την αδυναμία της υπερδύναμης να διατηρήσει αποθέματα χρυσού αντίστοιχα με τα δολάρια που είχε εκδώσει (στην τιμή του Bretton-Woods). Η Γερμανία και η Ιαπωνία τότε, «υποχρεώθηκαν» σε ανατίμηση των νομισμάτων τους της τάξης του 20%, έτσι ώστε να μην επιβάλλουν οι Η.Π.Α. δασμούς – με εξαιρετικά δυσμενή αποτελέσματα για τις εξαγωγές και τις οικονομίες τους. Εν τούτοις, οι Η.Π.Α. οδηγήθηκαν αργότερα σε έναν καταστροφικό πληθωρισμό ύψους 20% - επειδή οι υποτιμήσεις των νομισμάτων σπάνια επιτυγχάνουν τα αποτελέσματα που υπόσχονται (αύξηση των εξαγωγών, μείωση των εισαγωγών, ανάπτυξη), ενώ συνήθως εκβάλλουν σε έντονες πληθωριστικές πιέσεις, εάν δεν συνοδεύονται από μία πολύ αυστηρή πολιτική λιτότητας (αποπληθωρισμό στο εσωτερικό).

Ένα δεύτερο μεγάλο πρόβλημα είναι βέβαια τα χαμηλά βασικά επιτόκια των κεντρικών τραπεζών – τα οποία οδηγούν σε ανεξέλεγκτες κερδοσκοπικές «επενδύσεις», δημιουργώντας τεράστιες φούσκες, επειδή αφενός μεν ο καθένας μπορεί να δανεισθεί χωρίς κόστος, αφετέρου οι διεθνείς επενδυτές είναι υποχρεωμένοι να αναζητούν υψηλότερες αποδόσεις (άρα να αναλαμβάνουν μεγαλύτερα ρίσκα) για τα χρήματα τους, αφού δεν συμφέρει απλά να τα τοκίζουν. Στην Ελλάδα τώρα υποθέτουμε ότι, η πλήρης σχεδόν έλλειψη αντιδράσεων, το ότι δηλαδή δεν είμαστε αντιμέτωποι με μεγάλες κοινωνικές αναταραχές και με διαδηλώσεις, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες (Ισπανία, Πορτογαλία κλπ.), δεν οφείλεται στη «σιωπή των αμνών» - αλλά στο ότι έχει χαθεί εντελώς η εμπιστοσύνη των Πολιτών, σε όλους ανεξαιρέτως τους «Θεσμούς» (πολιτικούς, κόμματα, συνδικάτα κοκ.). Με κριτήριο δε τα όσα έχουν συμβεί τον τελευταίο καιρό, όπως η ραγδαία άνοδος των «ακραίων» κομμάτων, οι «τρομοκρατικές επιθέσεις», η γενικότερη βία, καθώς επίσης τα γεγονότα της Χαλκιδικής, πολύ φοβόμαστε ότι, η αντίθεση των Ελλήνων δεν θα εκφραστεί και οι «πιέσεις» δεν θα εκτονωθούν μέσω των γνωστών «καναλιών» - αλλά με «πολεμικές ενέργειες«αντίστασης εναντίον των δυνάμεων κατοχής», εάν όχι «τυφλής βίας», ανάλογες με αυτές που σημειώθηκαν εναντίον των Γερμανών, μετά την ήττα του 1940. Ελπίζουμε φυσικά να διαψευσθούμε, επειδή κάτι τέτοιο θα οδηγούσε δυστυχώς σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις - οι οποίες, εάν εδραιώνονταν, πολύ δύσκολα θα μπορούσαν να αντιμετωπισθούν από την Πολιτεία.

Βασίλης Βιλιάρδος
http://viliardos.capitalblogs.gr/listArticles.asp