Είναι σύνηθες στα κοινωνικά δίκτυα, οι υποστηρικτές των ελευθέρων αγορών να σοκάρονται όταν μαθαίνουν πως η γερουσιαστής της Νέας Υόρκης Alexandria Ocasio-Cortez – μια δηλωμένη σοσιαλίστρια – έχει πάρει πτυχίο οικονομικών από το πανεπιστήμιο της Βοστόνης. Η Cortez κάνει συνήθως αναρτήσεις ενάντια στην αγορά και υπέρ του σοσιαλισμού και γενικά δείχνει να είναι άσχετη με γενικές έννοιες του τομέα των οικονομικών. Οι επικριτές της κατόπιν σχολιάζουν στις αναρτήσεις της και αναρωτιούνται αν έχει πραγματικά πτυχίο στα οικονομικά ή αν παρακολουθούσε με προσοχή τα μαθήματα στην τάξη κλπ. Αλλά, γιατί σοκάρονται οι επικριτές της και δεν πιστεύουν ότι έχει πτυχίο στα οικονομικά; Φαίνεται ότι πολλοί άνθρωποι έχουν μάλλον εσφαλμένη άποψη για όσα διδάσκονται στις μέρες μας στα τμήματα οικονομικών σπουδών.
Η αλήθεια είναι πως στις οικονομικές σπουδές, δίδεται ελάχιστη έμφαση στην κατανόηση των αγορών και ελάχιστη έμφαση στην αξία των αγορών. Η έμφαση δίδεται πλέον στη χρήση οικονομικών για να δικαιολογείται ο κρατικός παρεμβατισμός στην οικονομία. Και οποιαδήποτε υποστήριξη μπορεί να υπήρχε κάποτε υπέρ των ανεμπόδιστων αγορών, σταδιακά εξαφανίζεται από τα οικονομικά πανεπιστήμια. Η οπτική ότι τα οικονομικά αποτελούν μια ορθολογική μελέτη ώστε, για παράδειγμα, να κατανοηθεί ο τρόπος με τον οποίο επηρεάζονται οι προσλήψεις από ένα επιβαλλόμενο όριο τιμών (π.χ. κατώτατοι μισθοί), ή πώς το κόστος ευκαιρίας επηρεάζει τις επιλογές των καταναλωτών, κατέστη πλέον αναχρονιστική. Σίγουρα, είκοσι χρόνια πριν, τέτοιου είδους μελέτες μπορούσαν ακόμη να παρατηρηθούν. Αλλά η μικροοικονομία αυτού του είδους, είναι κατά κανόνα ξεπερασμένη στα οικονομικά πανεπιστήμια των ημερών μας. Βασικές αρχές που κάποτε ήταν δεδομένες – όπως η αντίληψη ότι η αύξηση της τιμής της εργασίας συνεπάγεται ότι οι εργοδότες θα αγοράσουν λιγότερη εργασία – πετάχτηκαν στα σκουπίδια.
Αλλά αυτή η τάση δεν ξεκίνησε χθες. Για δεκαετίες τώρα, τα οικονομικά απομακρύνθηκαν όλο και περισσότερο από τη διδασκαλία της μικροοικονομίας και του τρόπου λειτουργίας των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών. Αντ’ αυτού, στα τέλη της δεκαετίας του 1990, τα οικονομικά ήταν πλέον για τα καλά στον δρόμο της κατασκευής περίπλοκων και καθαρά υποθετικών μαθηματικών μοντέλων, τα οποία δεν είχαν καμιά σχέση με την καθημερινή ζωή. Οι κατασκευαστές μοντέλων, ισχυρίστηκαν ότι θα μπορούσαν να προβλέψουν το μέλλον, αλλά, φυσικά, τους ξέφυγε εντελώς η τεράστια οικονομική κρίση του 2008. Μια άλλη τάση τις τελευταίες δεκαετίες, αποτέλεσε η διεξαγωγή τεράστιου αριθμού μελετών που παράγουν στατιστικές συσχετίσεις. Όμως, καθώς οι συσχετίσεις μπορούν να ερμηνευθούν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, συχνά καταλήγουν να χρησιμοποιούνται για να δικαιολογήσουν οποιαδήποτε πολιτική προτιμούν οι ερευνητές να επιβληθεί. Εξ αυτής της τάσης προέρχεται η προσπάθεια να καταστούν τα οικονομικά ένας κλάδος που εξαρτάται από τη μέθοδο δοκιμής-σφάλματος. Κάποιοι επιμένουν ότι δεν μπορούμε πραγματικά να μαντέψουμε ποια θα είναι τα αποτελέσματα μιας πολιτικής χωρίς να τη «δοκιμάσουμε» χρησιμοποιώντας μεθόδους φυσικών επιστημών. Αυτά είναι τώρα στη μόδα και σύμφωνα με ένα άρθρο στο Quartz: «η νέα εποχή των big data … οδήγησε τους οικονομολόγους να επανεξετάσουν τη θεώρηση κάποιων παρατεταμένων παραδοχών».
Αυτές οι παλιές «θεωρήσεις» είναι που πολλοί άνθρωποι εσφαλμένα θεωρούν ότι αποτελούν τον πυρήνα των οικονομικών σπουδών. Πέρυσι, για παράδειγμα, το Vox περιχαρές ανέφερε ότι σε ένα νέο μάθημα εισαγωγής στα οικονομικά του Χάρβαρντ, «ελάχιστα συζητιούνται για τις καμπύλες προσφοράς και ζήτησης, για το πλεόνασμα παραγωγού ή καταναλωτή ή για άλλες στοιχειώδεις οικονομικές έννοιες». Επιπλέον, καθίσταται όλο και πιο εύκολο να εισαχθεί κάποιος σε τμήμα οικονομικών σπουδών, χωρίς να έχει καμία γνώση οικονομικών, επειδή οι οικονομολόγοι ενδιαφέρονται όλο και λιγότερο για τα στοιχειώδη οικονομικά. Όπως σημείωσα στο mises.org πέρυσι, οι οικονομολόγοι σήμερα μοιάζουν να περνούν πολύ χρόνο κλέβοντας ιδέες ιστορικών, κοινωνιολόγων, ψυχολόγων και πολιτικών επιστημόνων. Στη συνέχεια κολλάνε νέες ετικέτες στην έρευνα και της δίνουν ονόματα όπως «συμπεριφορικά οικονομικά». Σε αυτά τα είδη «οικονομικών» σπουδών, οι φοιτητές μαθαίνουν ότι ο κρατικός σχεδιασμός είναι αυτός που μπορεί να σώσει μια χώρα από τη φτώχεια. Μαθαίνουν ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν να πάρουν αποφάσεις για τον εαυτό τους. Μαθαίνουν ότι η συνεχής διάσωση δισεκατομμυριούχων του τραπεζικού και χρηματοπιστωτικού συστήματος δεν είναι κάτι αρνητικό, οικονομικά ή ηθικά.
Δεν υπάρχει κανένας λόγος να πιστεύουμε ότι ένας φοιτητής με πτυχίο οικονομικών θα αποφοιτήσει έχοντας κατανοήσει τον τρόπο με τον οποίο ο κρατικός παρεμβατισμός στρεβλώνει τις αγορές ή φτωχοποιεί τους καταναλωτές. Τα θεωρητικά θεμελιώδη αυτών των διδαχών αναφέρονται φυσικά, αλλά σε πολλά πανεπιστήμια σίγουρα δεν δίδεται έμφαση. Στις σημερινές οικονομικές σπουδές, είναι πολύ πιθανότερο να μάθει κάποιος ότι οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να διορθώσουν σχεδόν οποιοδήποτε οικονομικό πρόβλημα, κατά τη διάρκεια ενός επιχειρηματικού κύκλου. Και αν ένα συγκεκριμένο πρόβλημα γίνει ιδιαίτερα δύσκολο, η απάντηση σίγουρα είναι να δοθεί στην κεντρική τράπεζα ακόμα περισσότερη εξουσία. Επιπλέον, οι σπουδαστές οικονομικών πιστεύουν κάθε είδους μυθοπλασίες «σοφών οικονομολόγων», τις οποίες οι περισσότεροι φυσιολογικοί άνθρωποι εντοπίζουν και ταξινομούν εύκολα ως προφανείς ανοησίες. Μόνο φοιτητές των οικονομικών, για παράδειγμα, είναι αρκετά αφελείς ώστε να πιστεύουν ότι οι κεντρικές τράπεζες είναι «ανεξάρτητες» και όχι πολιτικά όργανα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι έρευνες σχετικά με την ταξινόμηση της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ ως πολιτικού οργάνου, διεξάγεται κυρίως από πολιτικούς και όχι οικονομικούς επιστήμονες. (Για παράδειγμα, βλ. John T. Woolley’s «The U.S. Federal Reserve and the Politics of Monetary and Financial Regulatory Policy»).
Συμπέρασμα
Έτσι, είναι απολύτως εύλογο η Alexandria Ocasio-Cortez να παρακολούθησε μεγάλο αριθμό μαθημάτων οικονομικών και να πήρε καλούς βαθμούς, χωρίς να έχει μάθει απολύτως τίποτα σχετικά με την επιχειρηματικότητα, τους μισθούς, το χρήμα ή τις καταναλωτικές επιλογές. Αυτό που έμαθε, πιθανότατα, είναι ότι το κράτος πρέπει να παρεμβαίνει και να σκαλίζει όλα αυτά τα ζητήματα. Η Alexandria Ocasio-Cortez έχει τις ίδιες πεποιθήσεις με τους περισσότερους αποφοίτους οικονομικών πανεπιστημίων.
Ο Ryan McMaken είναι ο αρχισυντάκτης του Mises Wire και του The Austrian στο Ινστιτούτο Ludwig von Mises. Έχει πτυχία στα οικονομικά και στις πολιτικές επιστήμες από το πανεπιστήμιο του Colorado και ήταν αρμόδιος οικονομολόγος του οικιστικού τομέα του Colorado από το 2009 ως το 2014. Είναι συγγραφέας του Commie Cowboys: The Bourgeoisie and the Nation-State in the Western Genre.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Ludwig von Mises
https://www.eleytheriagora.gr/9016326-2/
http://dia-kosmos.blogspot.com/
Η αλήθεια είναι πως στις οικονομικές σπουδές, δίδεται ελάχιστη έμφαση στην κατανόηση των αγορών και ελάχιστη έμφαση στην αξία των αγορών. Η έμφαση δίδεται πλέον στη χρήση οικονομικών για να δικαιολογείται ο κρατικός παρεμβατισμός στην οικονομία. Και οποιαδήποτε υποστήριξη μπορεί να υπήρχε κάποτε υπέρ των ανεμπόδιστων αγορών, σταδιακά εξαφανίζεται από τα οικονομικά πανεπιστήμια. Η οπτική ότι τα οικονομικά αποτελούν μια ορθολογική μελέτη ώστε, για παράδειγμα, να κατανοηθεί ο τρόπος με τον οποίο επηρεάζονται οι προσλήψεις από ένα επιβαλλόμενο όριο τιμών (π.χ. κατώτατοι μισθοί), ή πώς το κόστος ευκαιρίας επηρεάζει τις επιλογές των καταναλωτών, κατέστη πλέον αναχρονιστική. Σίγουρα, είκοσι χρόνια πριν, τέτοιου είδους μελέτες μπορούσαν ακόμη να παρατηρηθούν. Αλλά η μικροοικονομία αυτού του είδους, είναι κατά κανόνα ξεπερασμένη στα οικονομικά πανεπιστήμια των ημερών μας. Βασικές αρχές που κάποτε ήταν δεδομένες – όπως η αντίληψη ότι η αύξηση της τιμής της εργασίας συνεπάγεται ότι οι εργοδότες θα αγοράσουν λιγότερη εργασία – πετάχτηκαν στα σκουπίδια.
Αλλά αυτή η τάση δεν ξεκίνησε χθες. Για δεκαετίες τώρα, τα οικονομικά απομακρύνθηκαν όλο και περισσότερο από τη διδασκαλία της μικροοικονομίας και του τρόπου λειτουργίας των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών. Αντ’ αυτού, στα τέλη της δεκαετίας του 1990, τα οικονομικά ήταν πλέον για τα καλά στον δρόμο της κατασκευής περίπλοκων και καθαρά υποθετικών μαθηματικών μοντέλων, τα οποία δεν είχαν καμιά σχέση με την καθημερινή ζωή. Οι κατασκευαστές μοντέλων, ισχυρίστηκαν ότι θα μπορούσαν να προβλέψουν το μέλλον, αλλά, φυσικά, τους ξέφυγε εντελώς η τεράστια οικονομική κρίση του 2008. Μια άλλη τάση τις τελευταίες δεκαετίες, αποτέλεσε η διεξαγωγή τεράστιου αριθμού μελετών που παράγουν στατιστικές συσχετίσεις. Όμως, καθώς οι συσχετίσεις μπορούν να ερμηνευθούν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, συχνά καταλήγουν να χρησιμοποιούνται για να δικαιολογήσουν οποιαδήποτε πολιτική προτιμούν οι ερευνητές να επιβληθεί. Εξ αυτής της τάσης προέρχεται η προσπάθεια να καταστούν τα οικονομικά ένας κλάδος που εξαρτάται από τη μέθοδο δοκιμής-σφάλματος. Κάποιοι επιμένουν ότι δεν μπορούμε πραγματικά να μαντέψουμε ποια θα είναι τα αποτελέσματα μιας πολιτικής χωρίς να τη «δοκιμάσουμε» χρησιμοποιώντας μεθόδους φυσικών επιστημών. Αυτά είναι τώρα στη μόδα και σύμφωνα με ένα άρθρο στο Quartz: «η νέα εποχή των big data … οδήγησε τους οικονομολόγους να επανεξετάσουν τη θεώρηση κάποιων παρατεταμένων παραδοχών».
Αυτές οι παλιές «θεωρήσεις» είναι που πολλοί άνθρωποι εσφαλμένα θεωρούν ότι αποτελούν τον πυρήνα των οικονομικών σπουδών. Πέρυσι, για παράδειγμα, το Vox περιχαρές ανέφερε ότι σε ένα νέο μάθημα εισαγωγής στα οικονομικά του Χάρβαρντ, «ελάχιστα συζητιούνται για τις καμπύλες προσφοράς και ζήτησης, για το πλεόνασμα παραγωγού ή καταναλωτή ή για άλλες στοιχειώδεις οικονομικές έννοιες». Επιπλέον, καθίσταται όλο και πιο εύκολο να εισαχθεί κάποιος σε τμήμα οικονομικών σπουδών, χωρίς να έχει καμία γνώση οικονομικών, επειδή οι οικονομολόγοι ενδιαφέρονται όλο και λιγότερο για τα στοιχειώδη οικονομικά. Όπως σημείωσα στο mises.org πέρυσι, οι οικονομολόγοι σήμερα μοιάζουν να περνούν πολύ χρόνο κλέβοντας ιδέες ιστορικών, κοινωνιολόγων, ψυχολόγων και πολιτικών επιστημόνων. Στη συνέχεια κολλάνε νέες ετικέτες στην έρευνα και της δίνουν ονόματα όπως «συμπεριφορικά οικονομικά». Σε αυτά τα είδη «οικονομικών» σπουδών, οι φοιτητές μαθαίνουν ότι ο κρατικός σχεδιασμός είναι αυτός που μπορεί να σώσει μια χώρα από τη φτώχεια. Μαθαίνουν ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν να πάρουν αποφάσεις για τον εαυτό τους. Μαθαίνουν ότι η συνεχής διάσωση δισεκατομμυριούχων του τραπεζικού και χρηματοπιστωτικού συστήματος δεν είναι κάτι αρνητικό, οικονομικά ή ηθικά.
Δεν υπάρχει κανένας λόγος να πιστεύουμε ότι ένας φοιτητής με πτυχίο οικονομικών θα αποφοιτήσει έχοντας κατανοήσει τον τρόπο με τον οποίο ο κρατικός παρεμβατισμός στρεβλώνει τις αγορές ή φτωχοποιεί τους καταναλωτές. Τα θεωρητικά θεμελιώδη αυτών των διδαχών αναφέρονται φυσικά, αλλά σε πολλά πανεπιστήμια σίγουρα δεν δίδεται έμφαση. Στις σημερινές οικονομικές σπουδές, είναι πολύ πιθανότερο να μάθει κάποιος ότι οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να διορθώσουν σχεδόν οποιοδήποτε οικονομικό πρόβλημα, κατά τη διάρκεια ενός επιχειρηματικού κύκλου. Και αν ένα συγκεκριμένο πρόβλημα γίνει ιδιαίτερα δύσκολο, η απάντηση σίγουρα είναι να δοθεί στην κεντρική τράπεζα ακόμα περισσότερη εξουσία. Επιπλέον, οι σπουδαστές οικονομικών πιστεύουν κάθε είδους μυθοπλασίες «σοφών οικονομολόγων», τις οποίες οι περισσότεροι φυσιολογικοί άνθρωποι εντοπίζουν και ταξινομούν εύκολα ως προφανείς ανοησίες. Μόνο φοιτητές των οικονομικών, για παράδειγμα, είναι αρκετά αφελείς ώστε να πιστεύουν ότι οι κεντρικές τράπεζες είναι «ανεξάρτητες» και όχι πολιτικά όργανα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι έρευνες σχετικά με την ταξινόμηση της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ ως πολιτικού οργάνου, διεξάγεται κυρίως από πολιτικούς και όχι οικονομικούς επιστήμονες. (Για παράδειγμα, βλ. John T. Woolley’s «The U.S. Federal Reserve and the Politics of Monetary and Financial Regulatory Policy»).
Συμπέρασμα
Έτσι, είναι απολύτως εύλογο η Alexandria Ocasio-Cortez να παρακολούθησε μεγάλο αριθμό μαθημάτων οικονομικών και να πήρε καλούς βαθμούς, χωρίς να έχει μάθει απολύτως τίποτα σχετικά με την επιχειρηματικότητα, τους μισθούς, το χρήμα ή τις καταναλωτικές επιλογές. Αυτό που έμαθε, πιθανότατα, είναι ότι το κράτος πρέπει να παρεμβαίνει και να σκαλίζει όλα αυτά τα ζητήματα. Η Alexandria Ocasio-Cortez έχει τις ίδιες πεποιθήσεις με τους περισσότερους αποφοίτους οικονομικών πανεπιστημίων.
Ο Ryan McMaken είναι ο αρχισυντάκτης του Mises Wire και του The Austrian στο Ινστιτούτο Ludwig von Mises. Έχει πτυχία στα οικονομικά και στις πολιτικές επιστήμες από το πανεπιστήμιο του Colorado και ήταν αρμόδιος οικονομολόγος του οικιστικού τομέα του Colorado από το 2009 ως το 2014. Είναι συγγραφέας του Commie Cowboys: The Bourgeoisie and the Nation-State in the Western Genre.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Ludwig von Mises
https://www.eleytheriagora.gr/9016326-2/
http://dia-kosmos.blogspot.com/
No comments :
Post a Comment