04/12/2014

Η "ΜΠΟΑΖIA" ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ: Η ΒΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΦΥΛΕΤΙΚΟΥ ΕΞΙΣΩΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΥ ΣΧΕΤΙΚΙΣΜΟΥ (ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΣΧΟΛΙΟ ΜΑΣ)

Όπως ασφαλώς γνωρίζετε, εδώ και πολλές δεκαετίες, υπάρχει ένας όρος που έχει εξαφανιστεί από κάθε ακαδημαϊκή, πολιτική και κοινωνική συζήτηση ή αναζήτηση: ο όρος φυλή, ράτσα (razza). Μάλιστα, αν δεν κάνω λάθος, υπάρχουν και χώρες στις οποίες αυτός ο όρος βρίσκεται υπό απαγόρευση ή σχεδόν. Παλαιότερα τα πράγματα δεν ήταν έτσι: Πριν από το 1930 ήταν αποδεκτή πεποίθηση από σχεδόν όλη την ακαδημαϊκή κοινότητα αλλά και από κάθε εχέφρονα άνθρωπο, ότι οι πολιτισμικές διαφορές των διαφορετικών ανθρωπίνων φυλών, οφείλονται σε βιολογικούς παράγοντες, και άρα, ότι οι πολιτισμοί είχαν στην βάση τους φυλετικές βιολογικές προδιαθέσεις. Έλα όμως που ο καιρός των αυτονόητων και της ορθής ερμηνείας της πραγματικότητας έπρεπε να λάβει τέλος, γιατί έτσι αποφάσισαν κάποιοι…

Ένας από αυτούς ήταν ο Φραντς Ούρι Μπόαζ (1858 – 1942): θεωρείται ο πατέρας της σύγχρονης αμερικανικής ανθρωπολογίας. Η λαϊκή παροιμία είναι γνωστή: όποια πέτρα και αν σηκώσεις… Ο Ούρι Μποάζ λοιπόν, γεννήθηκε από Ιουδαίους γονείς φιλελεύθερης-κοσμοπολίτικης αντίληψης στην Γερμανία. Μετά το τέλος των σπουδών του μετανάστευσε στην Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, όπου και γίνεται καθηγητής ανθρωπολογίας στο πανεπιστήμιο της Κολούμπια. Εκεί αρχίζει να βάζει τις νέες βάσεις πάνω στις οποίες πρέπει να στηριχθεί η σύγχρονη ανθρωπολογία:
Α) Οι συμπεριφορές και ο πολιτισμός που αναπτύσσει ένας λαός, δεν οφείλονται σε βιολογικές προδιαθέσεις, αλλά είναι αποτέλεσμα ιστορικών και κοινωνικών εξελίξεων. Προσπάθησε δηλαδή να εξαλείψει το στοιχείο της φυλής ως βασικό παράγοντα στην δημιουργία ενός συγκεκριμένου πολιτισμού.
Β) Δεν μπορούμε να διαχωρίζουμε τους πολιτισμούς σε ανώτερους και κατώτερους, διότι οι άνθρωποι ερμηνεύουν τον κόσμο μέσα από την οπτική του δικού τους πολιτισμού. Δηλαδή, δεν είναι δυνατή μία αντικειμενική αξιολόγηση του κάθε πολιτισμού: Οι Έλληνες θεωρούσαν ανώτερο τον δικό τους πολιτισμό διότι έβλεπαν τους άλλους πολιτισμούς υπό το πρίσμα του δικού τους πολιτισμού, οι Πέρσες μπορεί να θεωρούσαν ανώτερο τον δικό τους, διότι και αυτοί έβλεπαν τους άλλους πολιτισμούς μέσα από το δικό τους πρίσμα, και ούτω καθεξής. Άλλο παράδειγμα: ο Ερμής του Πραξιτέλη είναι αντικειμενικά ένα ανώτερο έργο τέχνης; Με βάση την θεωρία του Μποάζ, όχι, διότι μπορεί να υπάρχουν άλλοι πολιτισμοί που δεν το θεωρούν ως τέτοιο.

Οι μελετητές γνωρίζουν ότι μόνον για τους αρχαίους Έλληνες, όπως επισημαίνει ο μεγάλος Γερμανός φιλόλογος Werner Jaeger, παιδεία σήμαινε: «ένα ύψιστο ιδανικό, μία συνειδητή προσπάθεια πνευματικής εξύψωσης του ανθρώπου». Όμως η σύγχρονη ανθρωπολογία, με πρωταγωνιστή τον Φραντς Ούρι Μπόαζ, μείωσε την λέξη ''κουλτούρα'' (cultura=πνευματικός πολιτισμός) σε μία ανθρωπολογική έννοια απλά περιγραφική, εννοώντας ως κουλτούρα τίποτα άλλο εκτός από το σύνολο των εκδηλώσεων και των μορφών ζωής που χαρακτηρίζουν έναν λαό. Με αυτό τον τρόπο, γίνεται επιτρεπτό να μιλάμε για μία Κινεζική, Ινδική, Βαβυλωνιακή, Εβραϊκή, ή Αιγυπτιακή κουλτούρα, αν και σε καμία από αυτές τις γλώσσες δεν υπάρχει η λέξη «Παιδεία» και η συνείδηση της σχετικής έννοιας. Είναι αλήθεια ότι κανένας λαός με ανεπτυγμένη οργάνωση, δεν στερείται εκπαιδευτικού συστήματος, αλλά ο Νόμος και οι Προφήτες των Ισραηλιτών, το Κομφουκιανό σύστημα των Κινέζων, το Ντάρμα των Ινδών, στην ουσία τους και σε όλη την πνευματική δομή τους, είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από το Ελληνικό ιδεώδες για τον ανθρώπινο πολιτισμό. Εάν σήμερα επικρατούσε στις ευρωπαϊκές χώρες η σαφής πεποίθηση, ότι ο κάθε πολιτισμός είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την βιολογική προδιάθεση της αντίστοιχης φυλής, τότε θα ήταν αδύνατη η προώθηση των πολυπολιτισμικών κοινωνιών, γεγονός που συντελείται στην εποχή μας. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, εξαιρετικά έργα όπως αυτό του Count Joseph Arthur de Gobineau, Δοκίμιο επί της ανισότητας των ανθρωπίνων φυλών, δεν πρόκειται να ξαναγραφούν.

Ο Φραντς Ούρι Μπόαζ δημιούργησε σχολή η οποία επηρέασε τις εξελίξεις στην ανθρωπολογική επιστήμη, όχι μόνον στην Αμερική αλλά και στην Ευρώπη. Στις θεωρίες του Μπόαζ υπάρχει ένα ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο, το οποίο έξαλλου χαρακτηρίζει όλη την φιλοσοφική και ανθρωπολογική σκέψη του εβραϊκού κοσμοπολιτισμού: ο Σχετικισμός ή Yποκειμενισμός· απορρίπτει δηλαδή, κάθε σταθερό σημείο αναφοράς, κάθε αντικειμενική αρχή, σε όλα τα επίπεδα της ανθρώπινης δραστηριότητας: στην επιστήμη, στην θρησκεία, στην πολιτική, στην τέχνη, στην παιδεία, στα ήθη. Από αυτή την θέση προέρχεται όλη η παρακμιακή πορεία της εποχής μας.

Ιωάννης Αυξεντίου
http://theodotus.blogspot.gr/2014/12/ia.html

ΣΧΟΛΙΟ "ΙΣΧΥΣ":  ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΘΗΚΕ ΚΙ ΩΣ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ ΠΕΤΥΧΕ, ΗΤΑΝ Η ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ..."ΚΟΥΛΤΟΥΡΩΝ" ΣΕ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥΣ ή/και Η ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΩΝ ΣΕ "ΚΟΥΛΤΟΥΡΕΣ". ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ, ΣΕ ΟΤΙ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΛΗΡΕΣ ΑΞΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥΣ, ΥΠΗΡΞΑΝ ΚΑΙ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΜΟΝΟΝ ΔΥΟ. Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΙ Ο ΣΙΝΙΚΟΣ. (ΚΑΤΑ ΜΕΡΙΚΟΥΣ ΤΡΕΙΣ, ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΣΤΟΥΣ ΔΥΟ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΙΝΚΑΣ, Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΟΜΩΣ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΔΕΝ ΕΙΧΕ ΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΔΙΑΧΥΣΗΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΙ Ο ΣΙΝΙΚΟΣ). ΑΥΤΟΙ ΕΔΩΣΑΝ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΤΟΠΙΚΕΣ ΕΚΦΑΝΣΕΙΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΥΠΟΛΟΙΠΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΣΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΗΣ-ΑΛΛΗΛΟΕΠΙΚΑΛΥΨΗΣ (ΑΠΟΔΟΧΗΣ ή/και ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ) ΤΩΝ ΑΞΙΑΚΩΝ ΔΟΜΩΝ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΣ ΔΥΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΩΝ. ΩΣ ΤΕΤΟΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΑΛΛΗΛΟΕΠΙΚΑΛΥΨΗΣ ΝΟΟΥΝΤΑΙ ΟΙ "ΜΙΚΤΟΙ-ΕΝΔΙΑΜΕΣΟΙ" ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΜΕΣΟΠΟΤΑΜΙΑΣ, Ο ΙΝΔΙΚΟΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ Ο ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΟΣ. ΟΙ ..."ΚΟΥΛΤΟΥΡΕΣ" (culltures), ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ (civilization) ΑΛΛΑ ΜΟΝΟΝ ΤΟΠΙΚΕΣ ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ ΜΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΕΣ-ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΑΥΤΩΝ.
(π.χ Ο ΛΕΓΟΜΕΝΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΧΜΕΡ, ΤΩΝ ΙΑΠΩΝΩΝ ΚΙ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΣΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΣΤΗΝ ΟΥΣΙΑ Ο ΣΙΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΜΕ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΧΜΕΡ, ΙΑΠΩΝΙΚΗ, ΚΟΡΕΑΤΙΚΗ κ.λ.π ΟΠΩΣ ΚΑΙ Ο ΡΩΜΑΙΚΟΣ ΑΛΛΑ ΚΙ ΟΛΟΣ Ο ΛΕΓΟΜΕΝΟΣ "ΔΥΤΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ" ΕΙΝΑΙ ΣΤΗΝ ΟΥΣΙΑ Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΜΕ ΤΙΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΕΣ ΤΟΠΙΚΕΣ "ΚΟΥΛΤΟΥΡΕΣ" ΤΩΝ ΛΑΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ.)

* ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΝ ΟΡΟ (multiculture, ΑΔΟΚΙΜΩΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΘΕΝ ΑΠΟ ΕΜΑΣ ΩΣ ..."ΠΟΛΥΚΟΥΛΤΟΥΡΑ" ή "ΠΟΛΥΚΑΛΙΕΡΓΕΙΑ" ΔΕΔΟΜΕΝΟΥ ΟΤΙ "cultivate" ΕΙΝΑΙ Ο ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΜΕΝΟΣ ΚΙ ΟΧΙ Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΕΝΟΣ) ΚΑΚΩΣ, ΚΑΚΙΣΤΑ ΤΟΝ ΜΕΤΑΦΡΑΖΟΥΝ ΩΣ ..."ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΟ". ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΤΑΙ ΕΤΣΙ ΚΑΙ ΛΕΚΤΙΚΑ Η ΕΞΙΣΩΣΗ/ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕΓΙΣΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΜΕ ΤΙΣ ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΑΔΙΑΦΟΡΕΣ "ΚΟΥΛΤΟΥΡΕΣ" ΤΗΣ ΚΑΘΕ ΕΘΝΟΤΗΤΟΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΧΟΥΝ ΚΟΥΒΑΛΗΣΕΙ.  ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΜΑΣ ΖΗΤΟΥΝ, ΕΔΩ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ, ΝΑ ΣΕΒΟΜΑΣΤΕ ΤΗΝ ΚΑΘΕ ΠΑΡΑΞΕΝΙΑ (ΑΝΩΜΑΛΙΑ ΘΑ ΛΕΓΑΜΕ ΕΑΝ ΗΜΑΣΤΑΝ ΚΑΚΟΠΡΟΑΙΡΕΤΟΙ) ΠΟΥ ΑΥΤΕΣ ΟΙ ΕΘΝΟΤΗΤΕΣ ΕΧΟΥΝ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΕΙ ΩΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ..."ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ" ΤΟΥΣ.

No comments :

Post a Comment