Είναι φυσικό για τον αρχηγό του Ολύμπου πολλές περιοχές να ερίζουν και να προβάλλονται ως γενέθλιοι τόποι του. Έτσι εκτός από τους θεογονικούς μύθους υπάρχει και πλήθος παραλλαγών που σχετίζονται με τη γέννηση του. Διασώζονται μύθοι που είναι ευρύτερα διαδεδομένοι και άλλοι που είναι τοπικοί.
- O Καλλίμαχος σε μια εκδοχή αναφέρει ότι ο Δίας γεννήθηκε στο Παρράσιο όρος της Aρκαδίας και μετά τη γέννησή του, η Pέα τον παρέδωσε στη νύμφη Νέδα για να τον κρύψει στην Κρήτη. Aυτή τον μετέφερε στην Κνωσσό και τον έκρυψε στο σπήλαιο του όρους Ίδα, όπου τον φρόντισαν οι Δικταίες Μελλίες, που ήταν σύντροφοι των Κορυβάντων. Ανατράφηκε πίνοντας το γάλα της γίδας Aμάλθειας και τρώγοντας μέλι.
- O Παυσανίας αναφέρει ότι ο Δίας ανατράφηκε στο Λυκαίο όρος της Aρκαδίας, που ονομάζεται αλλιώς Όλυμπος ή Iερά κορυφή. Πάνω στο Λύκαιο υπάρχει και περιοχή που ονομάζεται Κρητέα. Oι Aρκάδες ισχυρίζονταν πως η Κρήτη, που αναφέρεται στις παραδόσεις των Κρητών σαν ο τόπος που ανατράφηκε ο Δίας, ήταν αυτή η περιοχή και όχι το νησί. Κατά την ίδια παράδοση οι Νύμφες που ανέθρεψαν το Δία ήταν η Θεισόα, η Νέδα και η Aγνώ, όταν αυτός ήταν βρέφος.
- Κατά την αρκαδική μυθολογική παράδοση, η Ρέα παρέδωσε τον Δία στις τρεις Νύμφες. Αυτές τον μεγάλωσαν μέσα σε ένα σπήλαιο του όρους Λυκαίου. Η Ρέα γέννησε τον Δία στη θέση "Κρητέα" του βουνού, κοντά στο μετέπειτα άλσος του Παρρασίου ή Πυθίου Απόλλωνα, και εμπιστεύτηκε την ανατροφή του στις νύμφες Νέδα, Θεισόα και Αγνώ (μερικοί μύθοι αναφέρουν και τη νύμφη Ιθώμη). Οι νύμφες κράτησαν και ανέθρεψαν το θεϊκό βρέφος και το γλύτωσαν από το μένος του πατέρα του Κρόνου. Κατόπιν το βρέφος το πήραν οι Κούρητες για να το διασώσουν από τις ορέξεις του Κρόνου.
Αυτές οι Νύμφες φαίνεται να έχουν σχέση με τα νερά των βροχών που έρχονται από τον ουρανό, πέφτουν στην γή και αναβλύζουν από τις πηγές στην επιφάνεια. Υπάρχει μια θρησκευτική παράδοση στο βουνό Λύκιο στην Αρκαδία την οποία περιγράφει ο Παυσανίας. Σύμφωνα με το μύθο, επειδή εκείνη την εποχή η Αρκαδία ήταν άνυδρη κι η Ρέα δεν έβρισκε νερό, χτύπησε με ένα ραβδί τη γη και έτσι δημιουργήθηκε το ποτάμι που ονομάστηκε Νέδα από τη νύμφη, ενός από τα δύο ελληνικά ποτάμια με γυναικείο όνομα (το άλλο ποτάμι είναι η Αραπίτσα στην Νάουσα).
Νύμφη Νέδα θεότητα των νερών.
Σύμφωνα με το μύθο, όταν η Ρέα γέννησε το Δία, τον έδωσε στη νύμφη Νέδα, θεότητα των νερών, για να τον προστατέψει από τον άνδρα της Κρόνο. Εκείνη θήλασε το βρέφος μαζί με τις νύμφες Θεισόα και Αγνώ, το έλουσε και το έπλυνε στο κεφαλάρι στο Λύκαιο, που αργότερα έγινε το θρυλικό ποτάμι που πήρε το όνομά της. Επίσης, σύμφωνα με η μυθολογία, με τη Νέδα συνδέονται η Δήμητρα, η Περσεφόνη και ο Πλούτωνας. (Σήμερα, στα μικρά χωριουδάκια της περιοχής βλέπουμε τα ονόματα αυτά.) Ο Παυσανίας το 2ο αι. μ.Χ. περιέγραψε το ναό της Δήμητρας στις όχθες της Νέδας, ενώ, όπως υποστήριζε, η Νέδα ήταν η πρώτη σε «μαιάνδρους» μετά τον Μαίανδρο ποταμό. Σημαντικοί είναι και οι αρχαιολογικοί χώροι που υπάρχουν εκεί. Κοντά στις πηγές βρίσκεται ο Επικούρειος Απόλλων, δημιούργημα του Ικτίνου, που κατασκευάστηκε την ίδια εποχή με τον Παρθενώνα, καθώς και ο ναός του Πανός. Στην κορυφή του Λυκαίου, λατρεύονταν ο Δίας, ενώ εκεί βρίσκεται και η Λυκόσουρα, την οποία ο Ησίοδος θεωρούσε «την πρώτη πόλη της ανθρωπότητας».
Νύμφη Αγνώ, τοπική αρκαδική ελάσσων θεότητα, η οποία σύμφωνα με τον Παυσανία έδωσε το όνομά της σε μία πηγή του Λυκαίου όρους (Παυσ. Η΄ 38,4).
Ιδιαίτερα όμως η νύμφη Αγνώ συνδεόταν ως αρχαία μετεωρολογική θεότητα με την βροχή και ειδικότερα με τη τεχνητή βροχή. Η σχέση της δε αυτή πιστοποιείται ακόμα με μια θρησκευτική συνήθεια, που ο Παυσανίας βρήκε να ισχύει στην Αρκαδία, στους πρόποδες του όρους, στην ομώνυμη πηγή που παρείχε ίδια ποσότητα νερού ανεξάρτητα εποχής. Αναφέρεται ότι όταν επικρατούσε ξηρασία ένας ιερέας πήγαινε στην πηγή, που της είχαν δώσει το όνομά της και κτυπούσε το έδαφος με ένα κλαρί από Δρύ. Στις εποχές της ξηρασίας ο ιερέας του Λυκαίου Διός πήγαινε μπρος στην πηγή Αγνώ και εξευμένιζε την τιμώμενη νύμφη με θυσίες και προσευχές. Στη συνέχεια έριχνε ένα κλαδί βελανιδιάς στην επιφάνεια της πηγής. Μετά από λίγο το νερό της πηγής παρουσίαζε ένα κοχλασμό, σαν να έβραζε. Οι ατμοί που δημιουργούνταν σχημάτιζαν ένα σύννεφο το οποίο κατευθυνόμενο στον ουρανό έλκυε κι άλλα σύννεφα. Έτσι η βροχή ερχόταν για να ξεδιψάσει την διψασμένη Αρκαδική γη.
Νύμφη Θεισόα: Από την οποία ονομάσθηκε η αρκαδική πόλη Θεισόα, κοντά στο Λυκαίον όρος
Το όνομά της πρέπει να προέρχεται από το επικό ρήμα «θάω» (αόρ. «θήσαι») που αντιστοιχεί στο «θηλάζω», και συνδέεται με την παράδοση πως ο Δίας ανατράφηκε στο βουνό αυτό από την ίδια, τη Νέδα και την Αγνώ. Ο Παυσανίας αναφέρει (8.38.9) πως η Νύμφη Θεισόα δεχόταν ιδιαίτερες τιμές από τους κατοίκους της Θεισοαίας, της περιοχής βόρεια του Λυκαίου όρους, που είχε ως πρωτεύουσα την πόλη Θεισόα
http://mythiki-anazitisi.blogspot.gr/2014/04/blog-post_8880.html
http://aristomenismessinios.blogspot.gr/2014/09/blog-post_19.html
ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ
- O Καλλίμαχος σε μια εκδοχή αναφέρει ότι ο Δίας γεννήθηκε στο Παρράσιο όρος της Aρκαδίας και μετά τη γέννησή του, η Pέα τον παρέδωσε στη νύμφη Νέδα για να τον κρύψει στην Κρήτη. Aυτή τον μετέφερε στην Κνωσσό και τον έκρυψε στο σπήλαιο του όρους Ίδα, όπου τον φρόντισαν οι Δικταίες Μελλίες, που ήταν σύντροφοι των Κορυβάντων. Ανατράφηκε πίνοντας το γάλα της γίδας Aμάλθειας και τρώγοντας μέλι.
- O Παυσανίας αναφέρει ότι ο Δίας ανατράφηκε στο Λυκαίο όρος της Aρκαδίας, που ονομάζεται αλλιώς Όλυμπος ή Iερά κορυφή. Πάνω στο Λύκαιο υπάρχει και περιοχή που ονομάζεται Κρητέα. Oι Aρκάδες ισχυρίζονταν πως η Κρήτη, που αναφέρεται στις παραδόσεις των Κρητών σαν ο τόπος που ανατράφηκε ο Δίας, ήταν αυτή η περιοχή και όχι το νησί. Κατά την ίδια παράδοση οι Νύμφες που ανέθρεψαν το Δία ήταν η Θεισόα, η Νέδα και η Aγνώ, όταν αυτός ήταν βρέφος.
- Κατά την αρκαδική μυθολογική παράδοση, η Ρέα παρέδωσε τον Δία στις τρεις Νύμφες. Αυτές τον μεγάλωσαν μέσα σε ένα σπήλαιο του όρους Λυκαίου. Η Ρέα γέννησε τον Δία στη θέση "Κρητέα" του βουνού, κοντά στο μετέπειτα άλσος του Παρρασίου ή Πυθίου Απόλλωνα, και εμπιστεύτηκε την ανατροφή του στις νύμφες Νέδα, Θεισόα και Αγνώ (μερικοί μύθοι αναφέρουν και τη νύμφη Ιθώμη). Οι νύμφες κράτησαν και ανέθρεψαν το θεϊκό βρέφος και το γλύτωσαν από το μένος του πατέρα του Κρόνου. Κατόπιν το βρέφος το πήραν οι Κούρητες για να το διασώσουν από τις ορέξεις του Κρόνου.
Αυτές οι Νύμφες φαίνεται να έχουν σχέση με τα νερά των βροχών που έρχονται από τον ουρανό, πέφτουν στην γή και αναβλύζουν από τις πηγές στην επιφάνεια. Υπάρχει μια θρησκευτική παράδοση στο βουνό Λύκιο στην Αρκαδία την οποία περιγράφει ο Παυσανίας. Σύμφωνα με το μύθο, επειδή εκείνη την εποχή η Αρκαδία ήταν άνυδρη κι η Ρέα δεν έβρισκε νερό, χτύπησε με ένα ραβδί τη γη και έτσι δημιουργήθηκε το ποτάμι που ονομάστηκε Νέδα από τη νύμφη, ενός από τα δύο ελληνικά ποτάμια με γυναικείο όνομα (το άλλο ποτάμι είναι η Αραπίτσα στην Νάουσα).
Νύμφη Νέδα θεότητα των νερών.Σύμφωνα με το μύθο, όταν η Ρέα γέννησε το Δία, τον έδωσε στη νύμφη Νέδα, θεότητα των νερών, για να τον προστατέψει από τον άνδρα της Κρόνο. Εκείνη θήλασε το βρέφος μαζί με τις νύμφες Θεισόα και Αγνώ, το έλουσε και το έπλυνε στο κεφαλάρι στο Λύκαιο, που αργότερα έγινε το θρυλικό ποτάμι που πήρε το όνομά της. Επίσης, σύμφωνα με η μυθολογία, με τη Νέδα συνδέονται η Δήμητρα, η Περσεφόνη και ο Πλούτωνας. (Σήμερα, στα μικρά χωριουδάκια της περιοχής βλέπουμε τα ονόματα αυτά.) Ο Παυσανίας το 2ο αι. μ.Χ. περιέγραψε το ναό της Δήμητρας στις όχθες της Νέδας, ενώ, όπως υποστήριζε, η Νέδα ήταν η πρώτη σε «μαιάνδρους» μετά τον Μαίανδρο ποταμό. Σημαντικοί είναι και οι αρχαιολογικοί χώροι που υπάρχουν εκεί. Κοντά στις πηγές βρίσκεται ο Επικούρειος Απόλλων, δημιούργημα του Ικτίνου, που κατασκευάστηκε την ίδια εποχή με τον Παρθενώνα, καθώς και ο ναός του Πανός. Στην κορυφή του Λυκαίου, λατρεύονταν ο Δίας, ενώ εκεί βρίσκεται και η Λυκόσουρα, την οποία ο Ησίοδος θεωρούσε «την πρώτη πόλη της ανθρωπότητας».
Νύμφη Αγνώ, τοπική αρκαδική ελάσσων θεότητα, η οποία σύμφωνα με τον Παυσανία έδωσε το όνομά της σε μία πηγή του Λυκαίου όρους (Παυσ. Η΄ 38,4).Ιδιαίτερα όμως η νύμφη Αγνώ συνδεόταν ως αρχαία μετεωρολογική θεότητα με την βροχή και ειδικότερα με τη τεχνητή βροχή. Η σχέση της δε αυτή πιστοποιείται ακόμα με μια θρησκευτική συνήθεια, που ο Παυσανίας βρήκε να ισχύει στην Αρκαδία, στους πρόποδες του όρους, στην ομώνυμη πηγή που παρείχε ίδια ποσότητα νερού ανεξάρτητα εποχής. Αναφέρεται ότι όταν επικρατούσε ξηρασία ένας ιερέας πήγαινε στην πηγή, που της είχαν δώσει το όνομά της και κτυπούσε το έδαφος με ένα κλαρί από Δρύ. Στις εποχές της ξηρασίας ο ιερέας του Λυκαίου Διός πήγαινε μπρος στην πηγή Αγνώ και εξευμένιζε την τιμώμενη νύμφη με θυσίες και προσευχές. Στη συνέχεια έριχνε ένα κλαδί βελανιδιάς στην επιφάνεια της πηγής. Μετά από λίγο το νερό της πηγής παρουσίαζε ένα κοχλασμό, σαν να έβραζε. Οι ατμοί που δημιουργούνταν σχημάτιζαν ένα σύννεφο το οποίο κατευθυνόμενο στον ουρανό έλκυε κι άλλα σύννεφα. Έτσι η βροχή ερχόταν για να ξεδιψάσει την διψασμένη Αρκαδική γη.
Νύμφη Θεισόα: Από την οποία ονομάσθηκε η αρκαδική πόλη Θεισόα, κοντά στο Λυκαίον όροςΤο όνομά της πρέπει να προέρχεται από το επικό ρήμα «θάω» (αόρ. «θήσαι») που αντιστοιχεί στο «θηλάζω», και συνδέεται με την παράδοση πως ο Δίας ανατράφηκε στο βουνό αυτό από την ίδια, τη Νέδα και την Αγνώ. Ο Παυσανίας αναφέρει (8.38.9) πως η Νύμφη Θεισόα δεχόταν ιδιαίτερες τιμές από τους κατοίκους της Θεισοαίας, της περιοχής βόρεια του Λυκαίου όρους, που είχε ως πρωτεύουσα την πόλη Θεισόα
http://mythiki-anazitisi.blogspot.gr/2014/04/blog-post_8880.html
http://aristomenismessinios.blogspot.gr/2014/09/blog-post_19.html
ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ
No comments :
Post a Comment