ΠΕΑΛΣ: ΤΟ ΛΙΜΕΝΙΚΟ ΣΩΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ

Αριθμ. Πρωτ. 04/13
Προς: Υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου κ. Κωστή ΜΟΥΣΟΥΡΟΥΛΗ

Κοιν.:
1. Πρόεδρο της Κυβερνήσεως κ. Αντώνη ΣΑΜΑΡΑ
2. κ. Αρχηγό Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. Αντιναύαρχο ΛΣ ΜΠΑΝΤΙΑ Δημήτριο

Κύριε Υπουργέ,
Γνωρίζετε ότι το θέμα της εκμετάλλευσης του υποθαλάσσιου πλούτου της χώρας (πετρέλαιο και φυσικό αέριο) απασχολεί έντονα ειδικά από το 2010 τις κυβερνήσεις. Την ίδια εποχή μάλιστα, με το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης και ενώ η χώρα όδευε προς τα Μνημόνια με γοργούς ρυθμούς, η επιστημονική κοινότητα και οι εταιρείες εξόρυξης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων «έδειχναν» προς το βυθό των ελληνικών θαλασσών ένα «σωσίβιο» που επί χρόνια αρκετοί γνωρίζουν την ύπαρξή του και ακόμη περισσότεροι δεν ήθελαν καν να αναφέρεται. Το όλο θέμα βέβαια είναι απόλυτα συνδεδεμένο με δυο σημαντικές παραμέτρους: την ελληνική υφαλοκρηπίδα και την ελληνική αποκλειστική οικονομική ζώνη (Α.Ο.Ζ.), παραμέτρους που σχετίζονται με το διεθνές δίκαιο της θάλασσας και τους γεωπολιτικούς συσχετισμούς στην Ανατολική Μεσόγειο.

Εκτός όμως από τα παραπάνω ζητήματα, στο τραπέζι μπαίνουν και μερικές ακόμη σοβαρές παράμετροι, μεταξύ των οποίων οι σημαντικότερες είναι:
- Η ασφαλής από απόψεως θαλάσσιου περιβάλλοντος εξόρυξη και μεταφορά των υδρογονανθράκων
- Η ασφαλής κατασκευή των αγωγών μεταφοράς,
- Τα θέματα ασφάλειας ναυσιπλοΐας στη γύρω από τις πλατφόρμες θαλάσσια περιοχή
- Η ασφαλής μετάβαση και επιστροφή των εργαζομένων από και προς τις πλατφόρμες
- Η ύπαρξη επαρκών σωστικών και πυροσβεστικών μέσων επί των πλωτών πλατφορμών για την αντιμετώπιση ατυχήματος
- Η εξασφάλιση ταχείας μετάβασης σωστικών και πυροσβεστικών μέσων
- Η εξασφάλιση ποιοτικών συνθηκών διαμονής και εργασίας στις πλατφόρμες

Κύριε Υπουργέ,
Θα θέλαμε να σας τονίσουμε ότι οι περισσότερες από αυτές τις παραμέτρους σχετίζονται άμεσα με το Λιμενικό Σώμα, δηλαδή με τις αρμοδιότητες και την αποστολή του. Και μάλιστα από το καλοκαίρι του 2011 που τέθηκε σε ισχύ ο νόμος 4001 (ΦΕΚ Α/ 179/22-08-2011), ο οποίος θέτει τις προϋποθέσεις λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και της εξόρυξης και εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων, αναγνωρίσθηκαν σημαντικές αρμοδιότητες στο Λιμενικό Σώμα με πρώτη και σημαντικότερη αυτήν της εξειδικευμένης αρμοδιότητας αστυνόμευσης που παρέχει το άρθρο 163 παρ.7 του νέου νόμου. Συγκεκριμένα αναφέρεται: «Η αστυνόμευση στις θαλάσσιες περιοχές της υφαλοκρηπίδας ή της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης, στις μόνιμες ή προσωρινές εγκαταστάσεις ή πλωτές κατασκευές επί της υφαλοκρηπίδας ή της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης ή υπεράνω αυτών, που προορίζονται για εργασίες έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, ασκείται από το Λιμενικό Σώμα. Με αίτηση του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη, (σήμερα του Υ.Ν.Α) ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας διαθέτει την αναγκαία ένοπλη δύναμη για ενίσχυση των οργάνων του Λιμενικού Σώματος.»

Και αυτό διότι στον ίδιο νόμο ορίζεται ότι: «Γύρω από τις μόνιμες ή προσωρινές εγκαταστάσεις ή πλωτές κατασκευές επί της υφαλοκρηπίδας ή της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης ή υπεράνω αυτών, που προορίζονται για εργασίες έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, δημιουργείται ζώνη ασφαλείας πεντακοσίων (500) μέτρων που υπολογίζεται από τα ακραία σημεία των εγκαταστάσεων ή κατασκευών αυτών. Η ζώνη ασφαλείας με τις σε αυτήν εγκαταστάσεις και κατασκευές, ο υπερκείμενος εναέριος χώρος και ο υποκείμενος θαλάσσιος χώρος είναι χώροι απαραβίαστοι. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Προστασίας του Πολίτη, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, μπορεί να μειώνεται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις η έκταση της ζώνης ασφαλείας, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982), η οποία κυρώθηκε με το ν. 2321/1995 (Α΄ 136). Η είσοδος πλοίων ή άλλων πλωτών ναυπηγημάτων απαγορεύεται χωρίς ειδική άδεια, η οποία χορηγείται στα πλοία ή πλωτά ναυπηγήματα με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Προστασίας του Πολίτη και Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας στα αεροσκάφη με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Η παράβαση της απαγόρευσης αυτής τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι έξι (6) μηνών και με χρηματική ποινή.»

Εν ολίγοις και χωρίς να παραθέσουμε περισσότερα από τα μακροσκελή άρθρα του νόμου, ορίζεται ότι το Αρχηγείο του Λιμενικού Σώματος εκτός των ανωτέρω είναι συναρμόδιο και για τα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος, τις ειδικές απαγορεύσεις αλιείας – όπου και για όσο αυτές θα απαιτούνται – την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας στις περιοχές των αγωγών και των εξεδρών, την λήψη μέτρων ασφαλείας (security) στην περίμετρο των θαλάσσιων εγκατάστάσεων για την αποτροπή εγκληματικών ( ή και τρομοκρατικών πράξεων) αλλά και για τον έλεγχο των σχετικών κανονισμών, όρων και προϋποθέσεων, την διαπίστωση των παραβάσεων, τον έλεγχο των παραβατών και την επιβολή των κυρώσεων. Από τον Σεπτέμβριο του 2011, τα αρμόδια στελέχη μας ξεκίνησαν τη διαδικασία σύνταξης σχεδίου για την άσκηση της αστυνόμευσης πέριξ των συγκεκριμένων θαλάσσιων εγκαταστάσεων (πλωτών εξεδρών και υποθαλάσσιων αγωγών) προκειμένου το Λιμενικό Σώμα, εν’ όψη μάλιστα των διαδικασιών ταχείας προώθησης των υποθαλάσσιων ερευνών από τα αρμόδια Υπουργεία, να είναι έτοιμο να ασκήσει τις εκ του νέου νόμου αρμοδιότητές του πριν την έναρξη των εργασιών εξόρυξης.

Οφείλουμε στο σημείο αυτό να θέσουμε υπόψη σας τα μεγάλα πλεονεκτήματα που προσφέρει στο Λιμενικό Σώμα και στο Υ.Ν.Α. η πλήρης και ορθή άσκηση των αρμοδιοτήτων που παρέχει ο συγκεκριμένος νόμος:
1. Το Σώμα εισέρχεται σε ένα τομέα κεφαλαιώδους σημασίας για τη χώρα ως προς την ανάπτυξή της, άρα η πολιτεία θα πρέπει να το ενισχύσει σε μέσα και τεχνολογία για την άσκηση αυτής της αποστολής,
2. Παράλληλα, ο ρόλος του ενισχύεται σε επίπεδο ισχύος και κύρους σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, αποκτώντας επιτελική σημασία για την ανάπτυξη της χώρας,
3. Από την στιγμή που θα ξεκινήσουν – και πολύ σύντομα όπως φαίνεται από την ειδησεογραφία – οι εργασίες, η δραστηριοποίηση θα είναι άμεσα απαιτητή, πράγμα το οποίο απαιτεί να προηγηθούν και αναβαθμίσεις των δυνατοτήτων και σε γνώσεις εκ μέρους των στελεχών του Σώματος.

Αλλά ενώ η εργασία για την προετοιμασία του επιτελικού σχεδιασμού ξεκίνησε από τα στελέχη των αρμόδιων Διευθύνσεων και προχώρησε σε τελικό στάδιο, για λόγους που δεν μας είναι γνωστοί, η τελική έγκριση του σχεδίου δεν έχει προχωρήσει. Τονίζουμε παράλληλα κε Υπουργέ, ότι εξίσου σημαντική πτυχή στην όλη υπόθεση είναι ότι αυτή την εποχή, μετά το ατύχημα στον Κόλπο του Μεξικού και την μεγάλη ρύπανση που προκλήθηκε, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προωθεί πρόταση για την υιοθέτηση Κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου, για την Ασφάλεια των Υπεράκτιων Δραστηριοτήτων Αναζήτησης, Εξερεύνησης και Παραγωγής Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου. Είναι σαφές λοιπόν ότι το Αρχηγείο του Λιμενικού Σώματος και το Υ.Ν.Α. έχουν τη δυνατότητα να βρεθούν μπροστά από τις εξελίξεις, αρκεί να υπάρξει εκμετάλλευση των σημερινών ευκαιριών. Ζητούμε τόσο από εσάς, όσο και από την κυβέρνηση εν συνόλω, να προωθήσετε την προετοιμασία του Λιμενικού Σώματος, ώστε να ασκήσει πλήρως την αρμοδιότητά του προς όφελος της ελληνικής οικονομίας και να εξοπλισθεί με σύγχρονα μέσα. Μόνο ένας πανέτοιμος οργανισμός, με κατάλληλο επιτελικό σχεδιασμό και εφοδιασμένος με σύγχρονα μέσα, έχει τη δυνατότητα να επιτύχει. Όχι άλλες χαμένες ευκαιρίες!

Για το Δ.Σ.
Ο Πρόεδρος Δημήτριος ΣΑΪΤΑΚΗΣ
Ο Γενικός Γραμματέας Σπυρίδων ΠΑΣΣΑΚΟΣ

Ν.Ν